Yeni Araştırma: Antioksidan Zengini Beslenme Yüksek Kolesterolde Ölüm Riskini ! Azaltabiliyor

Bilim İnsanlarını Heyecanlandıran Çalışma: 25 Binden Fazla Yetişkin 9 Yıl Boyunca Takip Edildi

Scientific Reports dergisinde yayımlanan araştırma, 2001–2018 yılları arasında Ulusal Sağlık ve Beslenme İncelemesi’ne katılan 25 bin 383 yetişkinin sağlık verilerini inceledi. Çalışmanın temel amacı, gıdalardan alınan antioksidan seviyeleri ile ölüm riskleri arasındaki ilişkiyi netleştirmekti.

Araştırmacılar, katılımcıların çinko, selenyum, toplam karotenoidler, A, C ve E vitamininden aldığı değerleri dikkate alarak “Bileşik Diyet Antioksidan İndeksi” (CDAI) adı verilen puanlamayı oluşturdu. Bu puanlamaya göre katılımcılar en düşükten en yükseğe dört grupta toplandı ve yaklaşık 9 yıl boyunca takip edildi.

Takip süresi sonunda 3 bin 810 genel ölüm, 1.218 kalp-damar kaynaklı ölüm ve 883 kanser ölümü kaydedildi. Ortaya çıkan sonuçlar, yüksek antioksidan alımının uzun vadeli sağlık üzerindeki etkisini net bir şekilde ortaya koydu.

Antioksidan Seviyesi Yüksek Olanlarda Ölüm Riski %21 Daha Düşük

Araştırmanın en dikkat çekici bulgularından biri, yüksek antioksidan tüketen grubun tüm nedenlere bağlı ölüm riskinin yüzde 21 oranında daha düşük olmasıydı. Söz konusu korunma yalnızca genel ölüm riskinde görülmedi; kalp ve damar hastalıklarına bağlı ölümlerde de yüzde 27’ye varan bir düşüş saptandı.

Kanser kaynaklı ölümlerde ise oran daha da çarpıcıydı. Bilim insanları, antioksidan ağırlıklı beslenen kişilerde kanserden ölme riskinin yüzde 28 daha düşük olduğunu belirledi. Bu bulgunun özellikle E vitamini tüketimiyle güçlü bir ilişki taşıdığı vurgulandı.

Araştırmada diğer antioksidanların da olumlu etkileri gözlemlense de en güçlü koruyucu etkinin E vitamininde görüldüğü ifade edildi. Bilim insanları, antioksidanların vücutta inflamasyonu azaltarak bu olumlu sonuçlara katkıda bulunduğunu, ancak bu etkinin ölüm riskindeki azalmanın yalnızca küçük bir bölümünü açıkladığını belirtiyor.

Uzmanlar Uyarıyor: Bağlantı Güçlü, Ancak Kesin Bir Neden-Sonuç İlişkisi Değil

Çalışma, antioksidan tüketimi ile daha düşük ölüm riski arasında güçlü bir ilişki ortaya koysa da bu sonuçların tek başına “antioksidanlar ömrü uzatıyor” şeklinde yorumlanmaması gerektiği belirtiliyor. Uzmanlar, genetik faktörler, yaşam tarzı, fiziksel aktivite ve sigara kullanımı gibi diğer değişkenlerin de sürece etki ettiğinin altını çiziyor.

Yine de yüksek kolesterolü olan bireylerin antioksidan açısından zengin bir beslenme planı benimsemesinin, kalp sağlığını destekleyen ve inflamasyon seviyesini düşüren önemli bir adım olabileceği ifade ediliyor.

Hangi Besinler Daha Etkili? Bilim İnsanları E Vitamini Kaynaklarına Dikkat Çekiyor

Araştırmanın öne çıkardığı gıdaların başında E vitamini açısından zengin besinler geliyor. Bilim dünyası, bu vitaminin kalp ve kan damarları üzerinde güçlü bir antioksidan koruma sağladığını belirtiyor.

E vitamini içeren besinler arasında badem, fındık, ayçiçeği çekirdeği, ıspanak, brokoli, mango ve kivi öne çıkıyor.
Karotenoid açısından zengin havuç, tatlı patates, domates, dolmalık biber ve balkabağı türleri de güçlü antioksidan etkileriyle dikkat çekiyor.

C vitamini için turunçgiller, çilek, brokoli ve biber gibi besinler öneriliyor.
Çinko ve selenyum kaynaklarında ise deniz ürünleri, baklagiller, tam tahıllar ve kuruyemişler önemli bir yere sahip.

Uzmanlar, antioksidanlar açısından tek bir gıdaya değil, geniş yelpazede sebze, meyve, tam tahıl, kuruyemiş ve baklagil tüketimine odaklanmanın en doğru yaklaşım olduğunu vurguluyor.

Diyetisyenlerden Öneri: Kişiye Özel Planlama ve Düzenli Takip Şart

Yüksek kolesterol tedavisinde beslenmenin önemli bir rolü olsa da tek başına yeterli değil. Diyetisyenler, antioksidan ağırlıklı bir beslenmenin; ilaç tedavisi, düzenli kontroller ve yaşam tarzı değişiklikleriyle birlikte uygulandığında en iyi sonucu verdiğini belirtiyor.

Bu nedenle yüksek kolesterolü olan kişilerin kendi ihtiyaçlarına uygun, profesyonel destekle hazırlanmış bir beslenme planı edinmeleri, uzun vadeli sağlık açısından büyük önem taşıyor.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım