Uyku Öncesi Telefon Kullanımı Sanıldığından Çok Daha Zararlı

Bilimsel Çalışmalara Göre Ekran Kullanımı Uyku Döngüsünü Bozuyor

Uyku uzmanlarının yaptığı değerlendirmeler, yatmadan hemen önce ekran karşısında geçirilen sürenin uykuya dalma süresini uzattığını ortaya koyuyor. Ekrana odaklanmak, beynin “uykuya hazırlık” moduna geçmesini engelliyor. Normal şartlarda vücut geceye hazırlanırken hormon dengesi değişiyor, kalp ritmi yavaşlıyor ve beyin dinlenmeye hazırlanıyor. Ancak ekran ışığı ve içerik uyarıcıları bu süreci geri plana itiyor.

Özellikle sosyal medya içerikleri, hızlı hareket eden görüntüler ve sürekli bildirim akışı beynin uyanıklık tepkisini artırıyor. Bu durum yalnızca çocuklarda değil, yetişkinlerde de kısa sürede uyku düzensizliklerine yol açıyor. Uykunun bölünmesi ve derin uykuya ulaşamamak, bağışıklık sisteminin zayıflamasına kadar uzanan ciddi sonuçlar doğurabiliyor.

Mavi Işığın Beyin Üzerindeki Etkileri Ciddiyetini Koruyor

Telefon, tablet ve bilgisayar ekranlarının yaydığı mavi ışık, uzmanların en çok uyardığı konular arasında yer alıyor. Mavi ışığın beyin tarafından gündüz ışığı gibi algılandığı biliniyor. Bu algının en önemli etkilerinden biri, uyku düzenini sağlayan melatonin hormonunun salgılanmasını baskılaması.

Melatonin seviyesi düşen bir birey, uykuya geçmekte zorlanıyor ve uyku döngüsü gecikiyor. Bunun sonucunda;

• Gece boyunca sık uyanmalar,
• Derin uyku evresine geçememe,
• Sabahları zinde uyanamama,
• Gün içinde yoğun uyku hali

gibi sorunlar ortaya çıkıyor. Uyku uzmanları, ekran ışığının özellikle gece saatlerinde melatonin ritmini bozduğu için uykunun kalitesini doğrudan düşürdüğünü belirtiyor.

Uzmanlar Akşam Telefon Kullanımına Karşı Net Uyarıda Bulunuyor

Uyku araştırmaları, akşam saatlerinde ekran başında geçirilen sürenin, zihni aktif tutarak uykuya hazırlık aşamasını geciktirdiğini gösteriyor. Telefon ekranındaki parlak ışık, bir yandan hormon dengesini bozarken diğer yandan zihinsel uyaranları artırarak beynin sürekli tetikte kalmasına yol açıyor.

Uzmanlara göre, uykuya dalmadan en az bir saat önce ekran kullanımının sonlandırılması gerekiyor. Ayrıca odada telefon bulundurmak bile gecenin ilerleyen saatlerinde bildirim sesleri veya ekran ışığı nedeniyle uykunun bölünmesine sebep olabiliyor. Bu tür kesintiler, sabah hissedilen halsizliğin en önemli kaynaklarından biri olarak gösteriliyor.

Gece Boyunca Kalitesiz Uyku Günlük Hayatı Olumsuz Etkiliyor

Kaliteli bir uyku, zihinsel performansın ve fiziksel sağlığın en önemli yapı taşları arasında kabul ediliyor. Uyku düzenindeki bozukluklar, iş ve okul hayatında verimliliğin düşmesine, stres seviyelerinin artmasına ve ruh halinde dalgalanmalara yol açabiliyor. Ayrıca kronik uykusuzluk, bağışıklık sistemini zayıflatarak hastalıklara yakalanma riskini de artırıyor.

Uyku bilimcileri, özellikle gençler ve çocukların gece telefon kullanımının etkilerine karşı çok daha hassas olduğunu belirtiyor. Gelişim dönemlerinde bozulan uyku düzeni, uzun vadede öğrenme güçlüğü, dikkat eksikliği ve davranış bozukluklarını tetikleyebiliyor.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım