Uydu Sayısı Kontrolden Çıkıyor: Gökbilimciler Alarm Veriyor
NASA gökbilimcileri, gelecek yıllarda Dünya yörüngesine fırlatılması planlanan yüz binlerce uydunun, uzay teleskoplarının çektiği görüntüleri ciddi anlamda kirleteceğini belirterek bilim dünyasını uyardı.
Teleskopların Görüntülerinin Yüzde 96’sı Kirlenebilir
Araştırma ekibi, gelecekteki uydu sayısının dört farklı uzay teleskobu üzerindeki etkisini simüle etti. Sonuçlar, bilim dünyası açısından çarpıcı bir tabloyu ortaya koydu.
Yapılan hesaplamalara göre:
– NASA’nın SPHEREx teleskobu,
– Avrupa Uzay Ajansı’nın ARRAKIHS teleskobu,
– Çin’in Xuntian teleskobu
bu uydu yoğunluğundan en çok etkilenecek araçlar arasında yer alıyor. Simülasyonlar, bu teleskoplardan elde edilecek görüntülerin yüzde 96’sının uydu parlamalarından etkileneceğini ortaya koydu.
Daha dar görüş alanına sahip olan Hubble Uzay Teleskobu ise diğerlerine göre daha korunaklı olsa da görüntülerinin üçte birinin kirlenmesi bekleniyor.
Gökbilimciler, bu durumun özellikle asteroit tespiti gibi kritik gözlemlerde büyük sorun yaratacağını ifade ediyor. Çünkü bir tehlike asteroidi ile bir uydu izi birbirine neredeyse ayırt edilemeyecek kadar benzeyebilir.
James Webb Güvende Ama Dünya Yörüngesindekiler İçin Risk Büyük
Bilim insanlarının belirttiğine göre tek şanslı teleskop James Webb Uzay Teleskobu (JWST).
JWST, Dünya’dan 1,5 milyon kilometre uzakta “Lagrange 2” noktasında bulunduğu için yörünge kalabalığından etkilenmiyor.
Ancak Dünya yörüngesinde çalışma yürüten teleskoplar için böyle bir şans söz konusu değil.
Hubble gibi teleskopların görev süresinin kritik bir aşamaya geldiği bu dönemde, artan uydu yoğunluğu bilimsel verilerin güvenilirliğini ciddi şekilde zedeliyor.
Uydular Büyüyor: "Bir Gezegen Kadar Parlak Olabilirler" Uyarısı
Sorun yalnızca uydu sayısının artmasıyla sınırlı değil; uyduların parlaklığı da giderek artıyor.
Halihazırda 100 metrekare büyüklüğündeki uydular dahi gökyüzündeki en parlak yıldız kadar görünür hale gelirken, gelecekte 3.000 metrekarelik devasa uydu konseptlerinin planlandığı belirtiliyor.
Borlaff, bu uyduların “bir gezegen kadar parlak olabileceğini” söyleyerek tehlikenin boyutuna dikkat çekiyor.
Bu parlaklık, teleskopların uzun pozlamalı bilimsel görüntülerini geri dönülmez biçimde bozabilir.
Bilim Dünyasının Çözüm Beklentisi
Gökbilimciler, gerçekçi en hızlı çözümün uydu fırlatma sayısının azaltılması olduğunu belirtiyor.
Ancak Starlink benzeri küresel uydu internet ağlarının büyümesi ve yapay zekânın artan veri ihtiyaçları nedeniyle bunun kısa vadede uygulanabilir olmadığı düşünülüyor.
Bilim insanları, en azından şirketlerin teleskop operatörleri ile iş birliği yapması gerektiğini vurguluyor.
Uydu renkleri, konumları ve yönelimleri hakkında şeffaf veri paylaşımı yapılması talep ediliyor.
NASA’dan yükselen bu uyarı, uzay astronomisinin geleceğinin büyük ölçüde alınacak önlemlere bağlı olduğunu gösteriyor. Gökyüzünün giderek daha kalabalık ve daha parlak bir hale gelmesi, insanlığın bilimsel keşif yolculuğunu tehdit ediyor.
Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım
Bakmadan Geçme
