Türkiye'nin En Büyük Özel Uydu Projesi Başarıyla Uzayda: Fergani FGN-100-d2 Görevine Başladı

Milli Mühendisliğin Ürünü Uzayda

Baykar Yönetim Kurulu Başkanı ve Teknoloji Lideri Selçuk Bayraktar öncülüğünde kurulan Fergani Uzay Teknolojileri, 2022 yılında faaliyete geçtiğinden bu yana tamamen milli mühendislik altyapısıyla çalışmalarını sürdürüyor. 104 kilogram ağırlığındaki FGN-100-d2 uydusu, SpaceX’in Bandwagon-4 görevi kapsamında uzaya taşındı.

Türkiye saatiyle 08.09’da gerçekleştirilen fırlatma operasyonunun ardından, yaklaşık 74 dakika sonra yani 09.23’te uydu taşıyıcı roketten başarıyla ayrıldı ve hedeflenen yörüngeye oturdu. Fırlatma süreci, Selçuk Bayraktar ve mühendis ekibi tarafından Özdemir Bayraktar Milli Teknoloji Merkezi’ndeki Uzay Gözlem ve Kontrol Merkezi’nden anbean takip edildi.

Uydu, fırlatmadan kısa süre sonra ilk telemetri verilerini başarıyla göndererek görevine resmen başladı. Bu adım, Fergani Uzay’ın “Konumlandırma Takım Uydu Projesi” kapsamında planlanan ikinci aşamanın da başarıyla tamamlandığını gösteriyor.

Uluğ Bey Küresel Konumlama Sistemi İçin Test Uydusu

FGN-100-d2, gelecekte kurulacak Uluğ Bey Küresel Konumlama Sistemi’nin test uydusu olarak görev yapacak. Bu sistemin, Türkiye’nin ve dost ülkelerin bağımsız konumlandırma ve navigasyon kabiliyetine sahip olmasını sağlaması hedefleniyor.

Selçuk Bayraktar, yaptığı açıklamada Fergani Uzay girişiminin 135 kişilik bir mühendis kadrosuyla çalışmalarını sürdürdüğünü belirterek, “Uydularımızın tüm sistem tasarımı, mühendisliği, aviyonik entegrasyonu ve yazılım altyapısı tamamen milli kaynaklarla geliştirildi. Amacımız 5 yıl içinde 100’den fazla uyduyu faaliyete geçirerek bağımsız küresel konumlama ağımızı oluşturmak” dedi.

Bayraktar ayrıca, FGN-100-d2’nin 5 ila 7 yıl arasında görev yapmasının planlandığını, uydunun milli mühendisliğin geldiği noktayı uluslararası ölçekte kanıtladığını söyledi.

Yeni Hedef: Yörünge Transfer Aracı

Fergani Uzay, takım uydu projesinin ardından yeni bir adım olarak yörünge transfer aracı geliştirme çalışmalarına başladı. Bu araç, uyduların uzayda belirli yörüngelere taşınmasını ve bağımsız görev kabiliyeti kazanmasını sağlayacak.

Bayraktar, bu konudaki ilerlemelere değinerek, “Kısa süre içinde küçük bir test uydusuyla birlikte yörünge transfer aracımızı da uzaya fırlatacağız. Ekiplerimiz, gelecekte tamamen yerli imkanlarla fırlatma aracına sahip olmak için de yoğun şekilde çalışıyor. Türkiye’nin uzayda kendi teknolojisiyle varlık göstermesi artık bir hayal değil, bir gerçek haline geliyor” ifadelerini kullandı.

FGN-100-d2’nin Özellikleri ve Görev Kabiliyeti

Yaklaşık 510 kilometre yükseklikteki alçak dünya yörüngesinde görev yapacak olan FGN-100-d2, günde yaklaşık 15 kez Dünya turu atacak. Uydu, 7.6 kilometre/saniye hızla hareket ederek konumlandırma, iletişim, telemetri ve faydalı yük testlerini gerçekleştirecek.

Milli uydu, yeşil itki teknolojisine sahip yerli motoru, milli aviyonik sistemleri, yapısal tasarımı ve yazılım entegrasyonuyla tamamen Fergani mühendislerinin ürünü olarak öne çıkıyor. Uydu, ayrıca çevresel dayanıklılık testlerinden geçerek uzay koşullarına hazır hale getirildi.

FGN-100-d2’nin görevleri arasında, telekomut haberleşmesi, konum doğrulama sistemleri, faydalı yük testleri ve veri aktarım kabiliyetlerinin ölçümlenmesi bulunuyor. Bu yönüyle uydu, Türkiye’nin gelecekteki sivil ve savunma amaçlı uydu projelerine mühendislik verisi sağlayacak.

Türkiye’nin Uzayda Artan Etkisi

Fergani Uzay’ın ilk uydusu FGN-100-d1, 14 Ocak 2025’te ABD’nin Vandenberg Üssü’nden fırlatılmış ve 62 dakika sonra başarıyla yörüngeye yerleşmişti. Bu başarı, Türkiye’nin özel sektör eliyle uzayda kalıcı bir altyapı kurma hedefinin başlangıcı olmuştu.

FGN-100-d2’nin de başarıyla uzaya ulaşmasıyla birlikte Türkiye, özel sektör kaynaklı uydu geliştirme konusunda yeni bir döneme girdi. Bayraktar’ın vizyonuna göre hedef, 2030’a kadar Türkiye’yi bölgesinde bağımsız uydu üreticisi ve fırlatma gücü haline getirmek.

Türkiye’nin milli teknolojideki ilerleyişinin bir yansıması olan FGN-100-d2, yalnızca bir uydu değil; aynı zamanda yerli mühendisliğin ve bilimsel kapasitenin gökyüzündeki temsili olarak değerlendiriliyor. Fergani Uzay’ın bu başarısı, Türkiye’nin uzay yolculuğunda yeni bir çağın kapısını aralıyor.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım