Trafikte Yeni Ceza Dönemi Ertelendi: Ağır Yaptırımlar Meclis'ten Geri Döndü

Trafik cezalarını artıran yasa taslağı askıya alındı

Son haftalarda kamuoyunun gündemini meşgul eden trafik cezalarına ilişkin düzenleme, beklenmedik bir şekilde geçici olarak askıya alındı. Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) ekim ayında sunulan yasa teklifinde, kırmızı ışık ihlali, hız sınırı aşımı, emniyet şeridi ihlali ve alkollü araç kullanımı gibi suçlara getirilecek ağır para ve adli cezalar öngörülüyordu. Ancak, teklif kamuoyundan gelen tepkiler ve siyasi partiler arasındaki görüş ayrılıkları nedeniyle yeniden değerlendirilmek üzere geri çekildi.

Ulaştırma ve İçişleri Bakanlıklarının ortak çalışmasıyla hazırlanan düzenleme, özellikle ehliyet iptali ve yüksek para cezalarını içeren hükümleriyle dikkat çekmişti. Fakat Meclis’te yapılan ilk oturumlarda, cezaların orantısız olduğu yönünde eleştiriler yükseldi. Bu nedenle yasa taslağı, yeniden gözden geçirilmek üzere ilgili komisyona gönderildi.

Kamuoyunda büyük yankı uyandırmıştı

Yeni düzenleme, trafikte caydırıcılığı artırmak amacıyla hazırlanmıştı. Buna göre kırmızı ışıkta geçme, hız sınırını yüzde 30’un üzerinde aşma ve tehlikeli şerit değişikliği gibi ihlallerde para cezalarının iki hatta üç katına çıkarılması planlanıyordu. Ayrıca belirli ihlallerin tekrarı halinde ehliyetin süresiz iptali ve araçların trafikten men edilmesi gibi yeni uygulamalar da taslakta yer almıştı.

Ancak bu sert önlemler, sürücü dernekleri ve hukukçular tarafından “orantısız ceza sistemi” olarak nitelendirildi. Vatandaşlardan gelen yoğun tepkiler üzerine yasa teklifinin bu haliyle yürürlüğe girmesi ertelendi. Yetkililer, yeni düzenlemede cezaların “adalet ve caydırıcılık dengesinin” yeniden kurulacağını ifade etti.

Birçok uzman, trafik güvenliğini sağlamak için cezaların artırılmasının tek başına yeterli olmadığını, denetimlerin güçlendirilmesi, sürücü eğitimlerinin artırılması ve altyapı eksiklerinin giderilmesi gerektiğini belirtti.

Mevcut trafik cezaları geçerliliğini koruyor

Yasanın askıya alınmasıyla birlikte mevcut trafik ceza sistemi uygulanmaya devam edecek. 2025 yılı itibarıyla geçerli olan mevcut tarifede hız sınırını aşan sürücülere 1.506 liradan başlayan cezalar, kırmızı ışık ihlali yapanlara 1.506 lira, alkollü araç kullananlara ise 6.440 liraya kadar para cezası uygulanıyor.

Bununla birlikte, yeni yasa taslağında bu rakamların neredeyse iki katına çıkarılması öngörülüyordu. Örneğin, 2026 yılı için planlanan ceza düzenlemesinde hız sınırını yüzde 50’den fazla aşan sürücülere 6.000 lirayı aşan ceza, alkollü araç kullanımında ise ehliyetin tamamen iptali gibi ağır yaptırımlar gündemdeydi.

Taslağın askıya alınması, geçici bir durum olarak değerlendiriliyor. Yetkililer, yeni bir çalışma üzerinde çalışıldığını ve düzenlemenin daha kapsamlı bir şekilde yeniden Meclis gündemine geleceğini belirtiyor.

Yeni taslakta 30’dan fazla madde yeniden değerlendirilecek

Sözcü gazetesinde yer alan bilgilere göre, yasa teklifinde yer alan 30’un üzerinde madde yeniden ele alınacak. Mevcut haliyle bazı ihlallerde cezaların aşırı bulunduğu, bazı maddelerin ise mevcut trafik kanunlarıyla çeliştiği belirtiliyor.

Yeni taslakta cezaların yanı sıra sürücü eğitimine, şehir içi denetim sistemlerine ve radar uygulamalarına ilişkin yeni düzenlemeler de yer alacak. Özellikle yüksek riskli bölgelerde trafik güvenliğini artırmak için elektronik denetleme sistemlerinin sayısının artırılması planlanıyor.

Ulaştırma Komisyonu’nun önümüzdeki haftalarda yeni önerileri değerlendirerek, güncellenmiş yasa teklifini gelecek ay tekrar Meclis gündemine sunması bekleniyor.

Uzmanlardan “önleyici sistem” önerisi

Trafik uzmanları, cezaların artırılmasının tek başına çözüm olmayacağı konusunda hemfikir. Özellikle büyükşehirlerde artan araç trafiği, yetersiz denetim ve sürücülerin eğitimsizliği, kazaların temel sebepleri arasında gösteriliyor. Uzmanlar, ceza sisteminden önce önleyici sistemlerin devreye alınması gerektiğini vurguluyor.

Bu kapsamda şehirlerdeki akıllı trafik sistemlerinin yaygınlaştırılması, sürücülere periyodik eğitim verilmesi ve yeni ehliyet sahipleri için zorunlu ileri sürüş kurslarının getirilmesi gibi öneriler gündeme geldi.

Ayrıca araç trafiğinin yoğun olduğu bölgelerde hız limitlerinin yeniden gözden geçirilmesi, radar noktalarının artırılması ve kazaların yoğun olduğu bölgelerde kalıcı denetim sistemleri kurulması gerektiği ifade ediliyor.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım