Starlink Uyduları Tehlike Mi Saçıyor? Uzmanlardan 'Hızla Artan Enkaz Riski' Uyarısı

Elon Musk’ın sahibi olduğu SpaceX’in Starlink projesi, dünya çapında yüksek hızlı internet erişimini yaygınlaştırmayı hedefleyen dev bir uydu ağı olarak büyümeye devam ediyor. Ancak yörüngeye yerleştirilen uydu sayısının hızla artması, bilim dünyasında yeni ve giderek büyüyen bir tartışmayı da beraberinde getiriyor. Uzmanlar, her gün atmosfere girerek parçalanan Starlink uydularının gelecekte insan yaşamı için ciddi bir tehdit oluşturabileceği görüşünde birleşmeye başladı.

Artan Uydu Sayısı ve Günlük Atmosfer Girişi Kaygı Yaratıyor

Starlink takımyıldızı, uzaydan internet projesi kapsamında yörüngeye düzenli olarak yeni uydular eklemeye devam ediyor. Eylül ayı itibarıyla yalnızca 2025 yılı içinde 2 binden fazla ek uydu fırlatıldı. Astrofizikçi Jonathan McDowell’in paylaştığı verilere göre ise bugün Dünya’nın alçak yörünge bölgesinde 8 binden fazla Starlink uydusu dolaşıyor.

Bilimsel takip sistemlerine göre bu uydulardan her gün en az bir veya iki tanesi görev süresini tamamlayarak kontrolsüz biçimde Dünya atmosferine geri dönüyor. Küçük uydu modelleri atmosfere girişte büyük ölçüde yanıp yok olsa da, daha büyük parçaların tam olarak erimeden yere ulaşma ihtimali uzmanları tedirgin ediyor.

ABD’den Çarpıcı Değerlendirme: 2035’e Doğru Ciddi Risk

ABD Federal Havacılık İdaresi’nin (FAA) 2023 yılında yayımladığı kapsamlı rapor, mevcut uydu artış hızının devam etmesi durumunda gelecekte karşılaşılabilecek tehlikenin boyutlarını gözler önüne seriyor. Rapora göre 2035 yılına gelindiğinde Dünya atmosferine her yıl yaklaşık 28 bin riskli uzay enkazı parçasının giriş yapması bekleniyor.

Bu senaryonun en çarpıcı kısmı ise olası can kayıpları. FAA uzmanları, uydulardan kopan parçalar nedeniyle her iki yılda bir Dünya üzerinde bir kişinin yaralanması ya da hayatını kaybetmesi ihtimalinin tamamen gerçekçi bir olasılık haline geldiğini belirtiyor.

Bilim Dünyasında Yükselen Tartışma: Uzay Trafiği Yönetilebilir Mi?

Starlink gibi mega uydu projeleri yalnızca iletişim teknolojileri açısından değil, aynı zamanda uzay trafiğinin geleceği bakımından da büyük bir yük oluşturuyor. Uzay bilimciler, yörüngedeki uydu ve enkaz yoğunluğunun zamanla çarpışma risklerini artırabileceğini ve bunun “Kessler Sendromu” olarak bilinen zincirleme çarpışma senaryolarına yol açabileceğini hatırlatıyor.

Bu durum yalnızca Starlink için değil, aynı yörünge bölgesine uydu gönderen tüm ticari ve devlet kurumları için kaygıları büyütüyor. Uzayın giderek kalabalıklaşması, “uydu mezarlığı” olarak nitelendirilen bu alanlarda kontrolsüz çöküşleri kaçınılmaz hale getiriyor.

SpaceX’in Tutumu ve Tartışmaların Geleceği

SpaceX, uyduların görev ömrünün sonunda atmosfere güvenli şekilde giriş yapacak şekilde tasarlandığını belirtse de, uzmanlar büyük hacimli projelerde teorik güvenlik hesaplarının her zaman sahadaki sonuçla örtüşmeyebileceğini düşünüyor. Günde birden fazla uydunun atmosfere giriş yapması, risklerin büyümesi için yeterli görülüyor.

Özellikle ülkeler, havacılık otoriteleri ve bilim kuruluşları ortak bir düzenleme oluşturulmadığı sürece, uzay enkazının dünya için uzun vadeli bir güvenlik sorununa dönüşebileceği görüşünde birleşiyor.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım