NASA'dan Çığır Açan Keşif: Evrenin İlk Dönemlerinde Kara Delik Yıldızları Ortaya Çıkmış Olabilir

James Webb’in Yakından Gösterdiği Kırmızı Noktalar

2022’de göreve başlayan James Webb Teleskobu, evrenin bebeklik dönemine ışık tutmaya devam ediyor. Bu teleskop sayesinde Büyük Patlama’dan sonraki ilk 1 milyar yıl içinde oluşan galaksi ve yıldızların izleri daha net gözlemleniyor. Ancak bilim insanlarını en çok şaşırtan, bu döneme ait görüntülerde görülen sayısız küçük kırmızı nokta oldu. Başlangıçta bunların genç galaksiler olduğu düşünülse de, evrenin bu kadar kısa sürede devasa yıldız topluluklarını nasıl ortaya çıkarabildiği sorusu yanıtlanamıyordu.

Kırmızı Noktalara Dair Teoriler

Gökbilimciler arasında bu kırmızı noktaların ne olduğuna dair farklı görüşler ortaya atıldı. Bir grup, bunların küçük ama yoğun yıldız kütleleri barındıran galaksiler olabileceğini savundu. Diğer bir görüş ise bu noktaların aktif galaksi çekirdekleri, yani merkezinde kara delik bulunan ve çevresinde aşırı sıcak bir yığılma diski oluşan yapılar olabileceğini öne sürdü. Ancak son araştırmalar, bu teorilerin ötesinde yepyeni bir ihtimali gündeme getirdi: kara delik yıldızları.

Cliff Adı Verilen Olağanüstü Cisim

Max Planck Astronomi Enstitüsü’nden Anna de Graaff’ın liderlik ettiği ekip, JWST’nin topladığı verilerde dikkat çekici bir ayrıntı fark etti. Büyük Patlama’dan yaklaşık 1,8 milyar yıl sonraya ait bir kırmızı noktadan gelen ışıkta, beklenmedik bir yerde keskin bir sıçrama gözlemlendi. Bu durum, ışığın çok sayıda küçük yıldızdan değil, tek bir dev cisimden geldiğini işaret ediyordu. Araştırmacılar bu noktaya “Cliff” (Uçurum) adını verdi ve bunun kara delik yıldızı olabileceğini açıkladı.

Kara Delik Yıldızlarının Özellikleri

Pensilvanya Eyalet Üniversitesi’nden Joel Leja, bu keşfi “zarif bir açıklama” olarak nitelendirdi. Çünkü başta küçük bir galaksi olduğu düşünülen bu kırmızı noktanın aslında devasa, soğuk bir yıldız benzeri yapıya sahip olduğu anlaşıldı. Ancak burada klasik yıldızlarda olduğu gibi çekirdekte nükleer füzyon gerçekleşmiyor. Bunun yerine süper kütleli kara deliğin çevresinde biriken kalın hidrojen gazı ısınarak ışık saçıyor. Bu nedenle dış görünüşte yıldızlara benzese de, aslında farklı bir mekanizmaya sahip olduğu ortaya çıkıyor.

Evrenin İlk Kara Deliklerinin Sırrı

Bu yeni teori doğru çıkarsa, kara deliklerin evrenin erken dönemlerinde nasıl bu kadar hızlı büyüdüğüne dair büyük bir ipucu olabilir. Günümüzde galaksilerin merkezinde görülen süper kütleli kara deliklerin kökeni hala belirsizliğini koruyor. Kara delik yıldızları, bu devasa yapılarının oluşumunun ilk adımı olarak düşünülebilir. Ancak bilim insanları, bu hızlı büyüme sürecinin nasıl gerçekleştiğini henüz açıklayamıyor.

Bilim Dünyasında Yeni Bir Yol Haritası

NASA ve uluslararası araştırma ekipleri, James Webb Teleskobu’ndan gelecek yeni verilerle bu gizemi çözmeye çalışacak. Küçük kırmızı noktaların kara delik evriminin erken evrelerine dair ipuçları taşıdığı düşüncesi, evrenin doğumunu anlamak için önemli bir dönüm noktası olabilir. Araştırmalar, hem kara deliklerin evrimini hem de galaksilerin oluşum sürecini yeniden yazacak nitelikte.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım