Mandalina Pazarında Fırtına! Küresel Arz-Talep Savaşı Sezonu Strateji Oyununa Çevirdi

Dünya mandalina ve klementin piyasasında bu sezon benzeri görülmemiş bir karmaşa yaşanıyor. Birçok ülke hem iklimsel zorluklar hem de piyasa dengesizliği nedeniyle adeta strateji oyunu oynar gibi hamle yapmak zorunda kalıyor. Avrupa’dan Afrika’ya, Akdeniz’den Asya’ya uzanan geniş üretim ağında belirsizlikler büyürken, sektör temsilcileri bu yılın “en zor sezonlardan biri” olabileceğini ifade ediyor. Arz-talep baskısı, geç olgunlaşma ve rekor beklentiler fiyatları sürekli bir dalgalanmaya sürüklüyor.

Geç Olgunlaşma Tüm Dengeleri Altüst Etti

Bu yıl mandalina ve klementin sezonu normalden çok daha yavaş başladı. Meyvelerin 10 ila 15 gün geç olgunlaşması birçok üretici ülkede ciddi arz birikmesine yol açtı. Özellikle İspanya’da erkenci çeşitler büyük baskı altında kaldı. Oronules ve Clemenules gibi sezonun ilk meyveleri pazara zamanında ulaştırılamayınca, tarlalarda büyük bir stoklanma sorunu ortaya çıktı.

Hem yetiştiriciler hem de tüccarlar bu gecikmenin bedelini ağır ödüyor. Yaz aylarında üreticilerle yapılan alım taahhütleri, mevcut piyasa fiyatlarıyla karşılanamaz hale geldi. Arz yoğunluğu, erkenci çeşitlerin fiyatlarını aşağı çekerken, üreticiler daha sonraki dönemlerde fiyatların toparlanmasını umuyor.

İspanya ve İtalya Rekabet Baskısı Altında

Avrupa’nın başlıca tedarikçileri olan İspanya ve İtalya, bu sezon zorlu bir süreçten geçiyor. İtalya’da üretim genel olarak stabil görünse de bazı bölgelerde sıcaklık dalgalanmaları verimi düşürdü. İspanya ise hem geç olgunlaşma sorunuyla hem de Güney Yarımküre’den gelen ürünlerle çakışmanın yarattığı arz baskısıyla mücadele ediyor.

Güney Yarımküre ülkelerinin sezonu geç kapatmasıyla birlikte piyasa bir süre çift taraflı arzla karşı karşıya kaldı. Bu durum, özellikle erkenci İspanyol klementinlerinin rekabet gücünü azalttı ve fiyatların beklenen seviyeye ulaşmasını engelledi.

Sektör temsilcileri, “Bu sezon erkenci çeşitler için yılın en zor dönemlerinden biri” değerlendirmesinde bulunuyor.

Sezonun İkinci Yarısında Daha Büyük ve Daha Kaliteli Ürün Beklentisi

Her ne kadar sezonun başı sıkıntılarla dolu olsa da uzmanlar yılın ikinci yarısından umutlu. Clemenvilla ve Klemenules gibi orta sezon çeşitlerinde düşüş yaşansa da, geç dönem ürünlerin daha büyük ve daha kaliteli olacağı tahmin ediliyor.

Üreticiler, ikinci sezon mandalinalarının daha erken pazara girmesi sayesinde tedarikin kesintiye uğramayacağını belirtiyor. Ürünlerin daha dengeli dağılacağı, ihracatçıların talepleri karşılamakta zorlanmayacağı bir dönem bekleniyor.

Bu beklenti, tüccarların da elini güçlendiriyor. Arz fazlası kontrollü şekilde azaldıkça talebin fiyatları dengeye çekeceği düşünülüyor. Özellikle Oronules gibi hasat edilemeyen ve tarlada bekleyen ürünlerin fiyatlarının artması, üreticilerin yaz aylarında yaptıkları anlaşmaları karşılayabilmelerine yardımcı olabilir.

Yeni Sezon: Talep Mi Rekor Kıracak, Arz Mı Yığılacak?

Bu sezonun belirsizlikle dolu atmosferinin en büyük nedeni, küresel mandalina piyasasının iki uç ihtimal arasında sıkışmış olması. Sektörde sıkça sorulan sorular ise şunlar:

Rekor talep mi geliyor? Fiyatlar yükselecek mi?
Yoksa rekor arz mı oluşuyor? Fiyatlar dibe mi vuracak?

Hem üretici ülkeler hem tüccarlar hem de ithalatçılar sezonun hangi yöne evrileceğini anlamaya çalışıyor. Talep tarafında Avrupa’daki tüketim alışkanlıklarının değişmesi, Asya pazarının dalgalı seyri ve Afrika ülkelerinin iç tüketimindeki oynaklık bu dengeyi belirleyecek unsurlar arasında.

Özetle küresel mandalina pazarı, bu sezon adeta bir strateji oyununa dönüşmüş durumda. Her ülke kendi hamlesini dikkatle planlıyor, üreticiler fiyatların ne yönde hareket edeceğini kestirmeye çalışıyor ve sektörün tüm dengeleri sürekli değişiyor. Dünyanın dört bir yanındaki mandalina üreticilerini zorlu ve rekabet dolu bir sezon bekliyor.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım