Malatya'da Ekonomik ve Kültürel Miras Sessizce Kayboluyor
Malatya'nın Darende ilçesine bağlı Günpınar ve Yokuş mezralarında geçmişte köy ekonomisinin temel direği olan üzüm bağları, göç ve tarımsal tercihlerdeki değişim nedeniyle yok olma noktasına geldi. Azezi ve Kabarcık gibi yerel türler ise artık yalnızca birkaç kökte yaşam mücadelesi veriyor.
Üzüm Bağlarıyla Gelen Geçim, Bugün Anılarda Kaldı
Darende’de uzun yıllar öğretmenlik yapan Yurdakul Baykal, geçmişte Günpınar ve Yokuş bölgelerinde 3 bin dönüm üzüm bağı bulunduğunu, bu bağların köy halkının başlıca geçim kaynağı olduğunu hatırlattı. Baykal’a göre, zamanla gurbetçiliğin yaygınlaşmasıyla birlikte bağlara gereken ilgi gösterilemedi. Tarımda pancar ve patates gibi ürünlerin ön plana çıkmasıyla üzüm bağları tarlaya dönüştü. Bu dönüşümün ekonomik etkilerine dikkat çeken Baykal, bağların korunmuş olması durumunda Günpınar’ın bugün çok daha güçlü bir ekonomik yapıya sahip olabileceğini ifade etti.
Nadir Türler Yok Olma Eşiğinde
Baykal, Darende’ye özgü üzüm türlerinin de yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirtti. Özellikle Kabarcık ve Azezi çeşitlerinin artık pazarda bulunamadığını dile getiren Baykal, bu türlerin geçmişte hem lezzeti hem de dayanıklılığıyla öne çıktığını söyledi. Azezi türünün uzun süre saklanabilme özelliğiyle dikkat çektiğini vurgulayan Baykal, Kabarcık üzümünün ise artık bağ sahiplerinden özel olarak istenerek temin edilebildiğini aktardı.
İmece Kültürüyle Yaşayan Bağcılık, Teknolojiyle Sessizleşti
Bağcılığın sadece ekonomik değil, aynı zamanda kültürel bir miras olduğunu vurgulayan Baykal, geçmişte köy halkının bağ bakımı için imece usulüyle bir araya geldiğini hatırlattı. Filiz budama ve belleme gibi işlemlerin topluca yapıldığını belirten Baykal, teknolojinin ilerlemesine rağmen bu dayanışma kültürünün yok olduğunu söyledi. Ona göre, bağlar yalnızca üzüm değil; aynı zamanda birlik, yardımlaşma ve ortak emek anlamına geliyordu.
Bakmadan Geçme
