Kuruyemişten Baharata Gizli Tehlike: TÜGİS'ten Aflatoksin Uyarısı – Karaciğer Kanserine Kadar Götürebiliyor

Türkiye Gıda Sanayii İşverenleri Sendikası (TÜGİS), son dönemde artan sıcaklık ve nem oranlarıyla birlikte gıdalarda oluşabilecek aflatoksin tehlikesine dikkat çekti. Özellikle kuruyemiş, tahıl, baharat ve kuru meyve gibi hemen her evde tüketilen ürünlerde görülebilen bu toksin, gözle fark edilmese bile ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor.

Aflatoksin, küf mantarları tarafından üretilen güçlü bir toksin türü olarak biliniyor. TÜGİS’in uyarısı, hem tüketiciler hem de üreticiler açısından gıda güvenliğinin ne kadar kritik bir konu olduğunu bir kez daha gündeme taşıdı.

Aflatoksin Nedir? Neden Tehlikelidir?

TÜGİS Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Nevzat Artık, aflatoksinlerin özellikle sıcak ve nemli ortamlarda hızla çoğaldığını ve gıdalarda küf görünmeden bile bulunabileceğini belirtti. Bu açıdan tüketicilerin yalnızca görsel kontrole güvenmemesi gerektiğini vurguladı.

Artık’a göre aflatoksinler:

• Karaciğer hücrelerini tahrip edebilir,

• Bağışıklık sisteminin işleyişini bozabilir,

• Uzun vadede karaciğer kanseri riskini ciddi şekilde artırabilir.

Bu etkiler nedeniyle aflatoksin, dünya sağlık otoriteleri tarafından en tehlikeli doğal toksinlerden biri kabul ediliyor.

Risk En Çok Hangi Gıdalarda Görülüyor?

Aflatoksin riski; üretimden depolamaya, satıştan evde muhafazaya kadar pek çok aşamada oluşabiliyor. Sıcaklık değişimleri, nemlenme ve yetersiz saklama koşulları riskin hızla yükselmesine yol açıyor.

TÜGİS’in uyarısına göre riskin en yoğun olduğu ürünler şunlar:

• Kuruyemiş çeşitleri (fındık, fıstık, badem, ceviz)

• Tahıllar (buğday, mısır, arpa)

• Baharatlar (kırmızı biber, karabiber, zerdeçal)

• Kuru meyveler (incir, kayısı, üzüm)

Bu ürünlerin çoğu uzun süre saklanmaya uygun olduğu için tüketici farkında olmadan riskli bir ürünle karşılaşabiliyor.

Üreticilerin Sorumluluğu Büyük: “Gıda Güvenliği Stratejik Bir Gereklilik”

TÜGİS Yönetim Kurulu Başkanı Kaan Sidar, aflatoksin riskinin yalnızca sağlık açısından değil, ekonomik açıdan da büyük tehdit oluşturduğunu söyledi. Yanlış saklama veya denetimsiz üretim nedeniyle aflatoksin barındıran ürünler, ihracatta geri çevrilebiliyor ve firmalara ciddi kayıplar yaşatabiliyor.

Sidar, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

“Gıda güvenliği hem toplum sağlığı hem de ülke ekonomisi için stratejik önemde. Tarladan sofraya kadar tüm süreçlerde hijyen, doğru depolama ve üretim standartlarına tam uyum sağlanmalı.”

Bu bağlamda sektörün tüm bileşenlerinin üzerine düşen sorumlulukları titizlikle yerine getirmesi gerektiği vurgulandı.

Tüketicilere Önemli Uyarılar: Nasıl Korunmalı?

TÜGİS, aflatoksin riskinin yalnızca üreticiler değil tüketiciler tarafından da ciddiye alınması gerektiğini belirtiyor. Evde alınabilecek basit önlemler, riski en aza indirmede büyük rol oynuyor.

Uzmanların önerileri şöyle özetlenebilir:

• Ambalajı bozulmuş, nemlenmiş veya şişmiş ürünlerden uzak durulmalı.

• Son tüketim tarihi yaklaşmış tahıl ve kuruyemişlerde daha dikkatli olunmalı.

• Ürünler mutlaka serin, kuru ve güneş almayan ortamlarda saklanmalı.

• Kuru gıdalar hava almayan kaplarda korunmalı.

Bu önlemler, özellikle yaz aylarında ya da yüksek nemli bölgelerde aflatoksin gelişiminin önüne geçmede kritik öneme sahip.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım