Kamu Yayıncılığı Kurulu'ndan Önemli Bildiri

Kamu Yayıncılığı Kurulu’ndan Önemli Bildiri
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Başkanı Ebubekir Şahin, kurumun sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, son dönemde artış gösterdiği değerlendirilen “sokak röportajları” başlıklı yayın biçimlerine yönelik dikkat çekici bir açıklamada bulundu. Analizlerin, bu tür içeriklerin yalnızca bilgi verme amacından öte, belirli bir algıyı pekiştirme yönünde sistematik bir kullanıma dönüşebildiğini ortaya koyduğunu belirten Şahin, toplum içinde umutsuzluk ve ayrışma yaratma potansiyeli taşıyan yayınlara geçit verilmeyeceğini söyledi.
Yapılan açıklamada, “RTÜK olarak daha önce de açıkça uyardığımız bu tür yayınların, toplumda umutsuzluk ve ayrışma oluşturmasına asla izin vermeyeceğiz” ifadelerine yer verildi.

Yönlendirme İddiası ve Medya Etiği
Şahin’in açıklamasına göre, izleme ve değerlendirme uzmanlarının gerçekleştirdiği analizler; “sokak röportajları” adı altında yayınlanan bazı videoların, röportajı yapan kişi veya program tarafından yönlendirildiği, konuşma ve soru biçimlerinin önceden tasarlandığı ve halkın olumsuz algıya yönlendirilmesi doğrultusunda kurgulandığı yönünde bulgular içeriyor. Bu tarz içerikler, belirli kesimlerin duygularını istismar eden, halkın moralini kıran ve kamu yararına uygunluk açısından şüphe uyandıran yapılar olarak nitelendiriliyor.
Eleştirinin, demokratik kültürde vazgeçilmez bir unsur olduğunun altını çizen Şahin, ancak eleştirinin amacı toplumun geleceğe yönelik umut ve birliğini sarsmak olduğunda bu yaklaşımın medya etiği ile bağdaşmadığını vurguladı.

Toplumsal Birlik ve Umut Çerçevesi
RTÜK Başkanı’nın açıklamasında özellikle üzerinde durulan bir nokta, medyada yer alan içeriklerin halkın moralini korumaya yönelik olması gerektiği. Açıklamada, “Halkın umut duygusunu zedeleyen bu yayınlar; medya etiğine, ifade özgürlüğünün sınırlarına ve kamu yararına aykırıdır” denildi. Toplumda görülen “her şey kötüye gidiyor” algısının, tek başına gerçeklerin aktarılması değil, kasıtlı yönlendirmelerle bir algı yönetimine dönüştüğü iddia ediliyor. Şahin, bu nedenle yayın organlarına ve içerik üreticilerine “toplumun ortak değerlerini gözeten, geleceğe dair güven inşa eden bir dil kullanmaları” çağrısında bulundu.

Yasal Yetkiler ve Denetim Süreci
Kurulun yaklaşımına göre, yalnızca sözlü uyarılarla kalınmayacak; gerek görülmesi halinde RTÜK’ün sahip olduğu tüm yasal yetkiler devreye sokulacak. Başkan Şahin, “Kamuoyunu kasıtlı biçimde yönlendiren, halkı karamsarlığa sürükleyen içeriklere müsamaha gösterilmeyeceğini bir kez daha vurguluyoruz” ifadesiyle denetim ve yaptırım sürecinin kararlılıkla işleyeceğini açıkladı. Bu süreçte değerlendirme yapan uzmanların görev alacağı, yönlendirici yayın biçimlerinin tespit edilmesi durumunda ilgili kuruluşlara karşı idari işlemler başlatılabileceği kaydedildi.

Medya mecralarında, özellikle sosyal medya platformlarında hızla yayılan video ve röportaj formatlarının denetim mekanizmalarıyla nasıl şekilleneceği önümüzdeki dönemde yakından izlenecek. Bu bağlamda yayıncılar ve içerik üreticileri için etik sorumlulukların yanı sıra, içeriklerin toplumsal etkisi açısından olası sonuçlarının da göz önünde bulundurulması bekleniyor.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım