Kakao Fiyatlarında Şok Düşüş!

Rekor Zirveden 5 Bin Dolar Seviyesine: Kakao Fiyatlarının Seyri

ABD’de faaliyet gösteren Intercontinental Exchange (ICE) verilerine göre, 2023 yılında Batı Afrika’daki kuraklık ve küresel stoklardaki düşüş nedeniyle kakao fiyatları adeta ralli yapmıştı.
Kakaonun ton fiyatı geçen yıl 12 bin 931 dolar ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşmış, yılı ise 11 bin 675 dolar seviyesinde kapatmıştı.
Ancak 2024’e girilmesiyle birlikte yağış modellerindeki toparlanma, mahsullerde beklenen iyileşme ve üretim hacmindeki artış fiyatlardaki yükseliş trendini tersine çevirdi.
Yeni dönemde kakaonun ton fiyatı yüzde 55’i aşan düşüşle 5 bin 160 dolar seviyelerine kadar geriledi. Bu hızlı düşüş, emtia piyasalarında son yılların en sert düzeltmelerinden biri olarak değerlendiriliyor.

Küresel Kuraklık ve Jeopolitik Etkiler Piyasada Dalgalanma Yarattı

Dünya çapında yaşanan kuraklık dalgaları pek çok tarım ürününde olduğu gibi kakaoyu da etkilemişti. Batı Afrika başta olmak üzere önemli üretim bölgelerindeki sıcaklık anormallikleri, rekolte beklentilerini zayıflatmıştı.
Bu süreçte fiyatların yükselmesine neden olan diğer unsurlar arasında jeopolitik gerilimler, lojistik sıkıntılar ve küresel tedarik zincirindeki aksamalar yer alıyordu.
2024’ün ortalarına gelindiğinde ise yağış miktarlarındaki artış ve üreticilerden gelen olumlu rekolte haberleri fiyatları baskılayan temel faktörler hâline geldi. Uzmanlar, iklim koşullarındaki normalleşmenin sürmesi hâlinde fiyatların bir süre daha yatay-seyirli veya düşük seviyeden devam edebileceğini belirtiyor.

Çikolata Üreticileri Zorlu Bir Döneme Giriyor

Kakao fiyatlarındaki düşüş, küresel çikolata sektöründe farklı etkilerin kapısını araladı. Dünyanın önde gelen çikolata ve kakao ürünleri üreticilerinden Barry Callebaut, önümüzdeki dönem için satış beklentilerini aşağı yönlü revize etti.
Şirket, çikolata ve kakao ürünlerine yönelik talebin dünya genelinde zayıfladığını belirtirken, tüketici davranışlarındaki değişimin bu düşüşte etkili olduğunu vurguladı.
Ayrıca, ABD’nin kakao ürünlerine uyguladığı tarifeleri kaldırma yönündeki planı da çikolata üreticilerinin ham madde tercihlerinde değişim yaratabileceği için piyasadaki satış baskısını artıran bir unsur olarak değerlendiriliyor.

Piyasalarda Yeni Denge Arayışı

Uzmanlar, kakao fiyatlarındaki düşüşün kısa vadede tüketiciler için olumlu görünebileceğini ancak üretici ülkelerde ekonomik baskıyı artırabileceğini ifade ediyor.
Batı Afrika’daki kakao çiftçileri için fiyatlar tarım gelirlerinin belirleyici unsuru olduğundan, bu kadar sert bir değer kaybı bölgesel ekonomileri olumsuz etkileyebilir.
Buna karşılık büyük üreticiler, küresel tedarik zincirinin dengelenmesi ve stokların yenilenmesi açısından bu süreci bir fırsat olarak görüyor.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım