Kadınlara Askerlik Zorunlu mu Olacak? TBMM'ye Sunulan Dilekçe Gündem Yarattı

Son günlerde Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) gönderilen bir dilekçe, kamuoyunda büyük yankı uyandırdı. Kadınlara da askerlik zorunluluğu getirilmesini talep eden bu başvuru, sosyal medyada yoğun tartışmalara neden oldu. Dilekçede, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda yer alan “eşitlik ilkesi”ne atıfta bulunularak, kadınların da erkeklerle eşit hak ve sorumluluklara sahip olması gerektiği savunuldu. Bu gelişme sonrası “Kadınlara askerlik zorunlu mu oluyor?” ve “Kızlar askere mi gidecek?” soruları gündemin en çok konuşulan konularından biri haline geldi.

TBMM’ye Sunulan Dilekçenin İçeriği ve Gündeme Etkisi

TBMM Dilekçe Komisyonu’na gönderilen bireysel başvuru, kadınların da erkeklerle eşit şekilde askerlik görevini yerine getirmesi gerektiğini öne sürüyor. Dilekçede, mevcut sistemin yalnızca erkekleri zorunlu tutmasının, Anayasa’nın eşitlik maddesiyle çeliştiği iddia ediliyor. Sosyal medyada kısa sürede geniş yankı bulan bu öneri, kamuoyunda farklı görüşlerin ortaya çıkmasına neden oldu.

Bazı kesimler, eşit vatandaşlık anlayışı kapsamında kadınların da askerlik yapması gerektiğini savunurken; diğerleri, bu durumun toplum yapısı ve sosyal düzen açısından uygun olmayacağını dile getiriyor. Ancak dilekçenin TBMM’ye sunulmuş olması, yasal süreç açısından bir zorunluluk doğurmuyor. Bu tür bireysel başvurular, yalnızca konunun değerlendirilmesi ve gerektiğinde ilgili kurumlara yönlendirilmesiyle sınırlı kalıyor.

Mevcut Yasal Düzenlemelerde Kadınlar İçin Askerlik Zorunluluğu Yok

Türkiye’de askerlik hizmeti, 1111 sayılı Askerlik Kanunu ve 7179 sayılı Askeralma Kanunu çerçevesinde yalnızca erkek vatandaşlar için zorunludur. Bu kapsamda her erkek, belirli yaş aralığında askerlik yükümlülüğünü yerine getirmekle mükelleftir. Kadınlar için ise herhangi bir zorunluluk bulunmamaktadır.

Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde görev almak isteyen kadınlar, gönüllülük esasına dayalı olarak subay, astsubay, pilot veya sağlık personeli gibi çeşitli alanlarda görev alabilir. Ancak bu, tamamen isteğe bağlı bir süreçtir ve hiçbir şekilde zorunlu tutulmamaktadır. Dolayısıyla şu anda yürürlükteki yasalar uyarınca “kadınlara askerlik zorunluluğu” diye bir düzenleme söz konusu değildir.

Kadınların Askerlikteki Rolü ve Gönüllü Katılım Süreci

Türkiye’de kadınlar, gönüllü olarak askeri eğitim alabilir ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin çeşitli birimlerinde görev yapabilir. Milli Savunma Üniversitesi ve Kara, Hava, Deniz Kuvvetleri komutanlıkları her yıl belirli sayıda kadın subay ve astsubay alımı gerçekleştirmektedir. Bu kapsamda yapılan alımlar, tamamen gönüllülük esasına dayanır.

Son yıllarda kadınların ordu içindeki temsil oranı giderek artmıştır. Özellikle sağlık, mühendislik, lojistik ve siber güvenlik gibi alanlarda kadın personel sayısında belirgin bir yükseliş gözlemlenmektedir. Ancak bu durum, zorunlu askerlik sisteminin kadınlara da uygulanacağı anlamına gelmemektedir.

Dünya Genelinde Kadınlara Zorunlu Askerlik Uygulayan Ülkeler

2025 itibarıyla dünya genelinde 22 ülke kadınlara da zorunlu askerlik hizmeti uygulamaktadır. Bunlar arasında Norveç, İsrail, Kuzey Kore, Eritre ve İsveç gibi ülkeler öne çıkmaktadır. Bu ülkelerde kadınlar, belirli yaş aralıklarında erkeklerle aynı koşullarda askerlik yapmaktadır.

Norveç, 2016 yılında kadınlara zorunlu askerlik getiren ilk Avrupa ülkesi olmuş, bu karar uluslararası alanda “cinsiyet eşitliği” açısından bir dönüm noktası olarak değerlendirilmiştir. Ancak Türkiye’nin askeri sistemi, bu ülkelerden farklı olarak profesyonel ordu modeline doğru evrilmektedir. Bu nedenle yakın vadede Türkiye’de kadınlara zorunlu askerlik uygulamasına geçilmesi beklenmemektedir.

Kadınlara Askerlik Zorunluluğu İçin Resmî Bir Karar Yok

TBMM’ye yapılan bireysel başvurunun ardından kamuoyunda yoğun bir tartışma yaşansa da, resmi makamlardan bu konuda herhangi bir açıklama yapılmadı. Dilekçenin Meclis’e iletilmiş olması, yasal süreç açısından bir teklif anlamına gelmiyor. Komisyonun değerlendirmesi sonucunda uygun görülmesi halinde konunun ilgili bakanlıklara aktarılması mümkündür, ancak şu an için böyle bir adım atılmış değildir.

Milli Savunma Bakanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetleri kaynaklarından edinilen bilgilere göre, mevcut sistemde kadınlara askerlik zorunluluğu getirilmesine ilişkin herhangi bir planlama ya da hazırlık bulunmamaktadır. Tartışmalar, yalnızca bireysel bir dilekçenin kamuoyunda gündem oluşturmasıyla sınırlı kalmıştır.

Türkiye’de kadınlar için askerlik uygulaması hâlâ gönüllülük esasına dayanırken, yasal zorunluluk getirilmesine yönelik herhangi bir düzenleme söz konusu değildir. Kamuoyundaki tartışmalar ise toplumun eşitlik, özgürlük ve sorumluluk kavramları üzerine yeniden düşünmesine vesile olmuştur.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım