Ispanak Sanıp Yiyen Hastanelik Oluyor

Ispanak Sanılan Ölümcül Bitki

Görünüş olarak ıspanağa neredeyse birebir benzeyen güzelavrat otu (Atropa belladonna), aslında doğada sık rastlanan ama son derece zehirli bir bitki olarak biliniyor. Halk arasında “ölüm otu” olarak da adlandırılan bu bitki, özellikle doğadan kendi otunu toplayan vatandaşlar tarafından sıkça ıspanağa karıştırılıyor.
Patlıcangiller familyasından gelen güzelavrat otu, Avrupa ve Batı Asya kökenli bir tür. Türkiye’nin doğa koşullarına kolayca uyum sağladığı için tarlalarda, orman kenarlarında ve yol kıyılarında rahatlıkla yetişebiliyor. Ancak bitkinin içeriğinde bulunan “atropin” ve “skopolamin” gibi kimyasal maddeler, sinir sistemini doğrudan etkileyerek ciddi sağlık sorunlarına yol açıyor.
Uzmanlar, bu bitkinin ilaç yapımında kullanıldığını ancak yalnızca kontrollü laboratuvar ortamında güvenli hale getirilebildiğini belirtiyor. Ev ortamında veya yemeklerde kullanılması, birkaç lokmada bile ölümcül etki yaratabiliyor.

Güzelavrat Otu Nasıl Ayırt Edilir?

Her ne kadar görünüm olarak ıspanağa benzese de dikkatli gözler için güzelavrat otunu ayırt etmek mümkün. Uzmanlara göre, bu iki bitki arasında farkı anlamanın bazı basit yolları bulunuyor.
Ispanak yaprakları mat ve tüylü bir yüzeye sahipken, güzelavrat otunun yaprakları parlak ve pürüzsüz bir görünüm sergiler. Ispanağın kökleri genellikle açık renklidir, ancak güzelavrat otunun kökleri sarımsı ve daha kalın bir yapıya sahiptir. Ayrıca güzelavrat otunun yaprak damarları belirgindir ve yaprak uçları daha sivridir.
Uzmanlar, özellikle doğadan kendi elleriyle ot toplayan vatandaşların, bu farkları bilmeden toplama yapmamaları gerektiğini vurguluyor. Çünkü doğadan toplanan yabani otların arasında bu zehirli bitkinin karışması çok kolay.

Niğde’de Yaşanan Olay Tehlikeyi Gözler Önüne Serdi

Güzelavrat otunun tehlikesi geçtiğimiz günlerde Niğde’nin Karaatlı beldesinde yaşanan olayla bir kez daha ortaya çıktı. Aynı aileden 11 kişi, doğadan topladıkları otları ıspanak sanarak akşam yemeğinde pişirdi. Yemeğin ardından kısa süre içinde mide bulantısı, baş dönmesi ve halüsinasyon şikayetleri başladı.
Durumun ciddiyetini fark eden aile yakınları, 112 acil ekiplerinden yardım istedi. Sağlık ekipleri zehirlenme şüphesiyle hastaları Niğde Ömer Halisdemir Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne kaldırdı. Hastaneden yapılan açıklamada, 80 yaşındaki bir hastanın durumunun ağır olduğu, üç kişinin tedavisinin sürdüğü, diğerlerinin ise taburcu edildiği bildirildi.
Olayın ardından yapılan incelemede, aile bireylerinin yemeğine kattığı otun Atropa belladonna (güzelavrat otu) olduğu tespit edildi.

Uzmanlardan Hayati Uyarı: “Bu Mevsimde Dikkat Edin”

İlkbaharın gelişiyle birlikte doğada daha sık görülen güzelavrat otu, özellikle ıspanak mevsiminde karışıklıklara yol açıyor. Uzmanlar, pazarlarda satılan veya doğadan toplanan otların tüketilmeden önce kök rengi ve yaprak yapısına mutlaka bakılması gerektiğini söylüyor.
Zehirlenme durumunda ortaya çıkan belirtiler arasında ağız kuruluğu, kalp çarpıntısı, bulanık görme, mide bulantısı, halüsinasyon ve bilinç kaybı bulunuyor. Bu semptomlar genellikle yemeğin ardından 30 ila 60 dakika içinde görülüyor. Uzmanlar, bu belirtiler ortaya çıktığında zaman kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiğini vurguluyor.
Toksikoloji uzmanları, özellikle kırsal bölgelerde yaşayan vatandaşların “doğal ot” merakıyla topladıkları bitkileri rastgele tüketmemeleri gerektiğini hatırlatıyor. Çünkü güzelavrat otu gibi zehirli bitkiler, en masum görünen bir yemekte bile ölümcül sonuçlar doğurabiliyor.

Uzmanlara göre, bu dönemde doğadan toplanan her otun güvenli olduğu düşünülmemeli. Görünüşü ne kadar masum olursa olsun, ıspanak sandığınız bir yaprak, saniyeler içinde ölümcül bir zehirin kaynağı olabilir.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım