Google, Uzaya Yapay Zeka Üssü Kuruyor

Suncatcher Projesi ile Yeni Bir Dönem Başlıyor

Google, resmi internet sitesinden yaptığı duyuruda, “Suncatcher Projesi” adını verdiği girişimle ilgili detayları kamuoyuyla paylaştı. Şirketin açıklamasına göre bu proje, yapay zekâ sistemlerinin ihtiyaç duyduğu yüksek enerji ve hesaplama gücünü dünya dışı bir ortamda, yani uzayda sağlamak üzerine inşa ediliyor.

Proje kapsamında, sürekli güneş ışığına maruz kalan ve ağa bağlı uydulardan oluşan bir takımyıldız sistemi kurulacak. Bu uydular, uzayın elverişli koşullarını kullanarak kesintisiz enerji sağlayacak ve yapay zekâ modellerinin eğitiminde kullanılacak verilerin daha hızlı işlenmesini mümkün hale getirecek.

Google mühendisleri, uzayda kurulacak bu sistemin Dünya’daki veri merkezlerine kıyasla çok daha verimli, çevre dostu ve ölçeklenebilir bir çözüm sunacağını belirtiyor.

Güneş Enerjisinden Maksimum Verim

Google’ın açıklamasında, uzaydaki güneş ışığının Dünya yüzeyine göre yaklaşık 8 kat daha verimli kullanılabileceği vurgulandı. Güneş panelleri, atmosferin filtreleyici etkisinden uzak bir ortamda neredeyse kesintisiz enerji üretimi sağlayacak.

Bu sayede, yapay zekâ modellerinin çalışması için gereken enerji ihtiyacı, fosil yakıt veya karasal enerji kaynaklarına bağımlı kalmadan karşılanabilecek. Böylece proje, sadece teknolojik değil, ekolojik sürdürülebilirlik açısından da devrim niteliğinde bir adım olarak değerlendiriliyor.

Google yetkilileri, “Uzayın sürekli güneş ışığı altında kalan bölgelerinde enerji üretimi hiç kesintiye uğramayacak. Bu da yapay zekâ hesaplamalarının 7/24 devam etmesine olanak tanıyacak,” ifadelerini kullandı.

Uzay Tabanlı Yapay Zeka Altyapısı Tasarımı

Google, proje kapsamında yayımladığı “Uzaya Dayalı, Yüksek Ölçekte Genişletilebilir Bir Yapay Zekâ Altyapı Sistemi Tasarımı” başlıklı teknik makalesiyle, geleceğin veri işleme yöntemlerine yön verecek stratejik planını da ortaya koydu.

Makale, uydular arası yüksek hızlı veri aktarımı ve yapay zekâ model eğitimi için küresel bir ağ oluşturma vizyonunu anlatıyor. Bu sistemde, birbirine bağlı uydu kümeleri, Dünya üzerindeki veri merkezleriyle entegre çalışacak ve devasa veri işleme yükünü uzayda paylaşacak.

Google mühendisleri, bu hedefe ulaşmak için hâlâ bazı teknik engellerin aşılması gerektiğini belirtiyor. Bunlar arasında uzaydaki donanımların soğutma sistemleri, iletişim gecikmeleri ve radyasyon dayanıklılığı gibi unsurlar öne çıkıyor. Ancak şirket, bu sorunların üstesinden gelebilmek için hem NASA hem de SpaceX gibi uzay araştırma kurumlarıyla teknik iş birlikleri kurmayı planlıyor.

İlk Deneme Uyduları 2027’de Fırlatılacak

Suncatcher Projesi kapsamında geliştirilen ilk iki prototip uydu, 2027’nin ilk çeyreğinde fırlatılacak. Bu uyduların temel görevi, veri aktarım kapasitesini, enerji verimliliğini ve bağlantı istikrarını test etmek olacak.

Test sürecinin başarıyla tamamlanması halinde Google, uzay tabanlı veri merkezlerini kademeli olarak genişletmeyi planlıyor. Bu yeni sistemin tam olarak hayata geçmesiyle birlikte, yapay zekâ model eğitimleri için gereken enerji ve depolama yükü büyük ölçüde Dünya dışına taşınmış olacak.

Google’ın hedefi, uzun vadede hem yapay zekâ araştırmalarını hızlandırmak hem de enerji tüketiminde karbon salımını minimuma indirmek.

Teknoloji Dünyasında Büyük Yankı Uyandırdı

Google’ın uzay tabanlı yapay zekâ girişimi, teknoloji dünyasında büyük yankı uyandırdı. Uzmanlar, projenin başarıya ulaşması halinde “veri merkezlerinin gökyüzüne taşınacağı” yeni bir çağın başlayabileceğini belirtiyor.

Bazı analistler ise projenin maliyetine ve güvenliğine dikkat çekiyor. Uzayda kurulacak sistemlerin meteor çarpması, manyetik fırtınalar veya iletişim kopuklukları gibi risklerle karşı karşıya kalabileceği ifade ediliyor. Ancak Google, bu riskleri en aza indirmek için çok katmanlı koruma sistemleri geliştirdiğini açıkladı.

Yapay Zeka Geleceği Uzaya Taşınıyor

Google’ın Suncatcher Projesi, hem yapay zekânın hem de uzay teknolojisinin geleceğini şekillendirecek nitelikte bir girişim olarak değerlendiriliyor. Uzayda kurulacak veri merkezleri, Dünya’daki enerji kısıtlarını aşarak “sonsuz enerjiyle çalışan akıllı sistemlerin” önünü açabilir.

Eğer her şey planlandığı gibi ilerlerse, 2027’den itibaren Google yalnızca yeryüzünde değil, yörüngede de veri işleyen ilk teknoloji şirketi unvanını alacak. Bu gelişme, yapay zekâ tarihinde yeni bir dönüm noktası olarak şimdiden kayıtlara geçti.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım