Fransa'da Siyasi Kriz: Macron'un Dördüncü Hükümeti de Düştü

Dokuz Ayda Son Bulan Bir Başbakanlık

François Bayrou, Macron’un görev süresi boyunca atanan altıncı başbakan oldu. Yaklaşık dokuz ay önce göreve başlayan Bayrou, siyasi ve ekonomik krizlere çözüm üretmekte zorlandı. Fransa’da son üç yıl içinde dört farklı başbakanın görev yapmış olması, ülkedeki yönetim krizinin derinleştiğini gösteriyor. Bayrou’dan önce görev yapan Michel Barnier de yalnızca üç ay dayanabilmiş ve güven oylamasını kaybederek istifa etmek zorunda kalmıştı.

Cumhurbaşkanı Macron’un 2027’de dolacak görev süresi bitmeden yeni bir başbakan ataması gerekiyor. Ancak son yıllarda başbakanların ortalama bir yıldan kısa süre görevde kalabilmesi, yönetimde ciddi bir kırılganlığı gözler önüne seriyor.

Mecliste Kilitlenmiş Dengeler

Fransa Ulusal Meclisi, 2024’te yapılan erken seçimlerin ardından üç büyük blok arasında keskin şekilde bölünmüş durumda. Merkezde Macron’un partisiyle Cumhuriyetçiler bulunurken, sol blokta Sosyalistler, Yeşiller, Komünistler ve Boyun Eğmeyen Fransa yer alıyor. Aşırı sağda ise Marine Le Pen’in liderliğini yaptığı Ulusal Birlik güçlü bir şekilde varlık gösteriyor.

Bu tablo, yeni hükümetin kurulmasını zorlaştırıyor. Macron’un sol ittifaka görev verme ihtimali düşük görülüyor, çünkü Meclis’in genel yapısında sol bir hükümetin güvenoyu alması imkânsız olarak değerlendiriliyor. Aşırı sağ ise Macron’un en büyük rakibi konumunda ve Le Pen’in partisinin yükselişi Macron’u erken seçimden uzaklaştırıyor.

Önündeki Olası Seçenekler

Bayrou hükümetinin düşmesi sonrası Macron’un önünde üç yol bulunuyor. İlki, gelenek gereği en fazla sandalyeye sahip gruba, yani sol ittifaka hükümet kurma görevi vermek. Ancak Macron bu seçeneği baştan reddediyor. İkinci seçenek, ülkeyi yeniden erken seçime götürmek. Ancak bu da mevcut kutuplaşmayı pekiştirebilir ve Le Pen’in liderliğini güçlendirebilir. Üçüncü ihtimal ise Macron’un istifası, fakat bu olasılığa neredeyse hiç şans verilmiyor.

Dolayısıyla Macron’un elinde kalan en güçlü seçenek, merkez sağın desteğini alarak bir azınlık hükümeti kurmak. Fakat bu formül de Bayrou hükümetinin yaşadığı sorunların tekrarlanma ihtimalini barındırıyor.

Ekonomi Krizin Merkezinde

Bayrou hükümetini düşüren en büyük etken, kamu borcunu azaltmak amacıyla hazırlanan kemer sıkma odaklı bütçe tasarısı oldu. Bu tasarı, hem sol blok hem de aşırı sağ tarafından sert şekilde eleştirildi. Fransa, yıl sonuna kalmadan 2026 bütçesini de oylamak zorunda. Ancak mevcut siyasi kilitlenme karşısında yeni başbakanın bu bütçeyi geçirmesi oldukça zor görünüyor.

Ülkedeki ekonomik sıkıntılar, işsizlik, yüksek enflasyon ve borç yükü, hükümetlerin kısa sürede düşmesine neden olan başlıca faktörler arasında gösteriliyor. Bu durum, Macron’un siyasi geleceğini de belirsiz hale getiriyor.

Fransa’da yaşanan bu gelişmeler, hem Avrupa Birliği içinde hem de küresel siyasette dikkatle izleniyor. Yeni başbakanın kim olacağı ve hükümetin güvenoyu alıp alamayacağı, önümüzdeki dönemde Fransa’nın siyasi yönünü belirleyecek.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım