Emeklilikte Şüpheli İşlemler Tek Tek İnceleniyor! 100 Bin Dosya Mercek Altında

SGK, Emeklilikte Usulsüzlükleri Yakından Takibe Aldı

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), 2025 yılı denetimlerinde emeklilik işlemlerine dair şüpheli durumları tespit etmek için kapsamlı bir inceleme başlattı. Kurum, hem gelen ihbarlar hem de yapay zekâ destekli analiz sistemleriyle binlerce emeklilik dosyasını detaylı şekilde inceliyor. Özellikle son yıllarda artan sahte sigortalılık ve muvazaalı boşanma gibi usulsüzlüklerin önüne geçmek amacıyla denetimler sıkılaştırıldı.
SGK yetkilileri, kontrollerin özellikle emekliliğe başvurudan önceki son beş yıllık döneme yoğunlaştığını belirtiyor. Bu kapsamda şüpheli görülen kişilere tebligatlar gönderilerek, üç iş günü içinde en yakın SGK müdürlüğüne başvurmaları isteniyor. Böylece olası haksız emekliliklerin önüne geçilmesi hedefleniyor.

Sahte Sigortalılık ve Sahte Boşanma İnceleme Altında

Denetimlerde en sık rastlanan usulsüzlük türlerinin başında sahte sigortalılık geliyor. Bu yöntemle bazı kişiler, prim gün sayısını doldurmak amacıyla gerçekte çalışmadıkları iş yerlerinde sigortalı gösteriliyor. SGK, bu tür sahte iş ilişkilerini tespit edebilmek için iş yerlerinin vergi kayıtlarını, maaş bordrolarını ve çalışanların faaliyet bilgilerini detaylı şekilde karşılaştırıyor.
Bir diğer dikkat çeken usulsüzlük türü ise “sahte boşanma.” Özellikle dul veya yetim aylığı almak için yapılan muvazaalı boşanmalar, son dönemde kurumun özel takibine alındı. Eşinden boşanmış gibi görünen, ancak fiilen birlikte yaşamaya devam eden kişiler hakkında inceleme başlatılıyor. SGK, bu dosyalarla ilgili olarak yalnızca bilgi amaçlı ifadeler alıyor, ancak neden şüpheli görüldüklerine ilişkin detayları kişilere açıklamıyor.

Tanık Çağrıları ve Derinlemesine Araştırmalar

SGK’nın yürüttüğü denetim süreci yalnızca başvuru sahiplerini kapsamıyor. Aynı dönemde aynı iş yerinde sigortalı olarak görünen diğer çalışanlar da tanık olarak çağrılabiliyor. Bu uygulama, sahte sigortalılığın zincirleme olarak tespit edilmesini sağlıyor.
Yetkililer, ülke genelinde 100 bine yakın tebligat gönderildiğini açıklarken, önümüzdeki yıl denetimlerin küçük şehirlerde yoğunlaşacağını belirtiyor. Bu kapsamda, özellikle son beş yılda yapılan emeklilik başvurularının tamamı yeniden gözden geçirilecek. SGK, amaçlarının ceza kesmekten ziyade, sosyal güvenlik sisteminin güvenilirliğini korumak olduğunu vurguluyor.

Usulsüzlük Tespit Edilen Dosyalarda Ağır Yaptırımlar

Denetimler sonucunda usulsüzlük tespit edilmesi halinde, emekli maaşları yasal faiziyle birlikte geri alınacak. Bu durum yalnızca haksız emeklilikleri değil, sahte sigortalı olarak çalıştırılan tüm dönemleri de kapsıyor. Ayrıca, usulsüz çalıştığı tespit edilen kişilerin ilgili prim günleri sistemden tamamen siliniyor.
Bazı durumlarda SGK, dosyaları doğrudan adli makamlara iletiyor. Böylece hem idari hem de cezai süreç aynı anda başlatılıyor. Bu süreç tamamlanmadan ilgili kişi yeniden emeklilik hakkı kazanamıyor. Yeni bir emeklilik başvurusu yapılabilmesi için geri tahsil edilen maaşların tamamen ödenmesi ve eksik prim günlerinin yasal şekilde tamamlanması şart koşuluyor.

Yapay Zekâ ile Şüpheli Dosyalar Taranıyor

SGK’nın bu yılki denetimlerinde dikkat çeken bir diğer yenilik, yapay zekâ destekli analiz sistemlerinin kullanılması. Geliştirilen bu sistem, emeklilik başvurularını otomatik olarak tarayarak olağandışı işlem veya veri farklılıklarını tespit ediyor. Özellikle aynı tarihlerde çok sayıda kişinin aynı iş yerinde sigortalı görünmesi, kısa süreli iş değişiklikleri veya düşük prim ödemeleri gibi veriler sistem tarafından otomatik olarak işaretleniyor.
Bu teknolojik altyapı sayesinde, daha önce manuel olarak incelenmesi aylar süren dosyalar artık birkaç saat içinde analiz edilebiliyor. SGK, yapay zekâ destekli bu denetimlerin ilerleyen dönemde ülke genelinde yaygınlaştırılacağını açıkladı.

Gerçek Emeklilerin Haklarını Koruma Hedefi

SGK, yürüttüğü bu denetimlerle hem sahte emekliliklerin önüne geçmeyi hem de sosyal güvenlik sistemine olan güveni artırmayı amaçlıyor. Kurum yetkilileri, vatandaşların kendilerine gönderilen tebligatlara zamanında yanıt vermelerinin büyük önem taşıdığını vurguluyor.
Yetkililer, “Amaç kimseyi mağdur etmek değil, haksız kazançların önüne geçerek gerçek emeklilerin haklarını korumaktır.” ifadesini kullanıyor. Bu kapsamda yürütülen denetimler sayesinde, sistem üzerindeki yük hafifletilecek ve sosyal güvenlik kaynaklarının adil bir şekilde dağıtılması sağlanacak.
SGK’nın sıkılaştırdığı denetim süreci, önümüzdeki dönemde hem büyük şehirlerde hem de küçük yerleşim bölgelerinde devam edecek. Böylece, haksız emeklilikle mücadelede kapsamlı bir adım atılmış olacak.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım