Eğitimin Depremle Sınavı! Malatya'da Kaç Öğrenci Göç Etti?

Yıkım, Göç ve Derslik Sorunu

Depremlerin ardından Malatya'da çok sayıda okul binası yıkıldı, ağır ya da orta hasar aldı. Bu durum, eğitim-öğretim faaliyetlerinin uzun bir süre kesintiye uğramasına neden oldu. Resmi verilere göre, Malatya'dan yaklaşık 51 bin öğrencinin başka illere göç ettiği rapor edildi. Bu yoğun göç, hem giden öğrencilerin adaptasyon sorunlarını hem de kentte kalanlar için artan sınıf yoğunluğunu beraberinde getirdi.

Hasarlı Okullar: Orta ve ağır hasarlı okulların öğrencileri, hasarsız binalara yönlendirildi. Bu, sağlam kalan okullarda sınıf ve okul öğrenci yoğunluğunu önemli ölçüde artırdı ve sağlıksız bir eğitim ortamı oluşmasına neden oldu. TMMOB raporlarına göre, Malatya'da yaklaşık 107 okulun bir başka okulun bünyesinde eğitim faaliyetini sürdürmeye çalıştığı belirtiliyor.

Öğretmen Göçü: Deprem sonrası Malatya, eğitim emekçilerinin de aralarında bulunduğu hızlı bir göç yaşadı. Resmi verilere göre, Malatya'dan 2 binin üzerinde öğretmenin başka illere tayin istediği rapor edildi. Nitelikli öğretmen kadrosundaki bu azalma, kentin eğitim kalitesini düşüren önemli bir faktör olarak öne çıkıyor.

Öğrenme Kaybı ve Psikososyal Etkiler

Deprem, öğrenciler üzerinde fiziksel ve duygusal riskleri artırarak öğrenme kaybını tetikledi. Okulların kapanması ve sonrasında yaşanan fiziki mekân sorunları, öğrencilerin düzenli eğitimden uzak kalmasına neden oldu.

Travma ve Stres: Depremden etkilenen yaklaşık 4,1 milyon öğrenci ve ailelerinde travma ve stres bozuklukları gözlemlendi. Bu durum, öğrencilerin derslere odaklanmasını ve öğrenme motivasyonunu ciddi şekilde düşürdü. Okullardaki rehberlik hizmetlerinin bu yoğun travma yükü karşısında yetersiz kaldığı gözlemleniyor.

Motivasyon Düşüklüğü ve Devamsızlık: Veli ve öğrencilerin eğitim motivasyonlarının düşük olması, barınma ve ulaşım sorunlarının da etkisiyle devamsızlıkların artmasına neden oldu.

Teknik Destek Eksikliği: Evini kaybeden öğrencilerin bilgisayar/tablet gibi teknik donanıma erişim eksikliği, uzaktan eğitim süreçlerinde veya bireysel çalışmalarda dezavantaj yarattı.

Yeniden Yapılanma ve Destek Çalışmaları

Malatya'da eğitim altyapısının yeniden inşası ve öğrencilerin desteklenmesi amacıyla çalışmalar hızla sürdürülüyor.

Altyapı Yatırımları: Kasım 2025 itibarıyla, depremde kaybedilen derslik sayısının üzerinde yeni dersliklerin tamamlandığı ve hizmete sunulduğu açıklandı. Depremde kaybedilen 895 dersliğin yerine 1.235 yeni derslik tamamlandı. Toplamda 144 yatırım (2.259 derslik) planlanarak, bunların önemli bir kısmı tamamlanma veya inşaat aşamasında.

Psikososyal ve Maddi Destek: Depremzede öğrencilerin psikolojilerini düzeltmek ve okula motive olmalarını sağlamak amacıyla kırtasiye yardımları, yaz spor okulları ve sanatsal etkinlikler gibi sosyal ve sportif faaliyetler düzenleniyor. Ayrıca kütüphane ve okuma alanları oluşturularak öğrencilerin ders çalışma ortamlarının iyileştirilmesi hedefleniyor.

Rehabilitasyon Odaklı Çalışmalar: Yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları, öğrencilere deprem psikolojisinden uzaklaşmaları için destek sağlayarak, her yeni eğitim-öğretim dönemine daha hazır başlamalarını amaçlıyor.

Malatya'da eğitimdeki toparlanma süreci, hem fiziksel altyapının yeniden inşası hem de öğrencilerin psikolojik ve akademik olarak desteklenmesi olmak üzere iki ayrı cephede ilerliyor. Ancak, öğretmen eksikliği ve artan öğrenci yoğunluğu gibi temel sorunların çözümü, nitelikli eğitime erişimin sağlanması için kritik önem taşıyor.