Doğu Anadolu'da Kazılan Her Taş Bir Medeniyet

İlk Devlet Sistemi Malatya Arslantepe Höyüğü’nde Ortaya Çıktı

Arslantepe Höyüğü Malatya’nın Battalgazi İlçesinde bulunan Orduzu Mahallesi’nde yer alıyor.
Höyük 35 metre yüksekliğe 200 x 200 metre boyutlarına sahiptir. Yapılan kazılarda höyükte M.Ö.  5000 yılından M.S.  11. Yüzyıla kadar yerleşime rastlanmıştır. M.S. 5-6. yüzyıllarda Roma Köyü olarak kullanıldığı sonrasında ise Bizans Nekropolü olarak kullanıldığı bilinmektedir.

Arslantepe Höyüğü’nde yapılan kazı çalışmaları sonucunda M. Ö. 3600 - 3500 yıllarından kalma bir tapınak ve M. Ö. 3300 - 3000 yıllarından kalma bir saray kalıntılarına rastlandı. Ayrıca yapılan kazılarda çok sayıda mühür ve ustalık gerektiren madeni eşyalar gün yüzüne çıkarıldı. Adeta açık hava müzesi niteliği taşıyan höyükte bu değerli kazı bulguları Arslantepe’nin siyasi, dini, ticari ve kültürel bir merkez olduğunun en büyük göstergesidir.

Höyükte gezmek isteyen ziyaretçiler için boyu iki buçuk metreye kadar uzanan kerpiç duvarlar, tapınak, depo ve idari odalar bulunuyor. Saray yapısının içerisinde yürürken size eşlik eden panolar savaşın başlangıç koşulları, ilk devlet yani idari sistemin nasıl işlediği gibi konular hakkında kapsamlı bilgiler veriyor. Ayrıca sarayın orta kısmında yer alan koridoru ve odaları süsleyen tarihi duvar resimleri de bulunuyor.

Arslantepe Höyüğü’nün yanı sıra Doğu Anadolu Bölgesinde yer alan diğer antik kentleri de şu şekildedir:

Erzincan Altıntepe Antik Kenti En Sağlam Urartu Şehirlerinden Biri

Altıntepe Antik Kenti Erzincan’ın Üzümlü İlçesi’nde bulunuyor. Antik kentin Urartular Dönemi’nde kurulduğu biliniyor. Kent, ova seviyesinden 60 metre yükseklikte bulunuyor. Tarihsel süreçte Bizans ve Osmanlı Devleti’ne ev sahipliği yaptığı değerlendiriliyor. Yapılan ilk dönem kazılarında Urartu Tapınağı, Apadana (Pers mimarisinde sütunlu kabul salonu), açık hava tapınağı, yeraltı taş örgü oda mezarları, Urartu ve Bizans döneminden kalmış sur duvarlarına rastlanmıştır. Günümüze ulaşan en sağlam Urartu şehirlerinden biri olan Altıntepe’nin yakın bir zamanda "Arkeopark" olarak ziyarete açılması planlanıyor.

Ağrı Anzavurtepe Höyüğü Kentin En Eski Yerleşim Yeri

Ağrı’nın Patnos ilçesinin 2 kilometre kuzeydoğusunda yer alan Anzavurtepe Höyüğü, halk arasında Kot Tepe olarak biliniyor. Urartu Dönemi’nin en önemli kalıntılarından biri olarak değerlendirilirken
Ağrı’nın en eski yerleşim yeri olarak biliniyor. 300 metre yüksekliğe sahip olan höyüğün yaklaşık 2800 yıllık bir tarihi bulunuyor. Anzavurtepe Höyüğü’nde saray, tapınak, platform, mezar taşları, bazalt taşlarla örülmüş kale, tepeyi çevreleyen sur izleri ve bina kalıntıları bulundu Höyüğü çevreleyen surlar Urartu Kralı Menua, tapınağın ise yine bir Urartu Kralı olan İşpuini zamanında yaptırıldığı biliniyor.

Ağrı Giriktepe Höyüğü Urartuların Merkeziydi

Giriktepe Höyüğü ise Ağrı’nın Patnos İlçesi’nin Dere Mahallesi’nde bulunuyor. Urartuların merkezi olduğu bilinen höyük yöre halkı tarafından da Değirmentepe olarak biliniyor. Höyüğün yüksekliği 10 metre olmasına rağmen zamanla tahrip edilmesinden dolayı alçaldı. Giriktepe Höyüğü’nün de Anzavurtepe gibi öncelikli kazı alanı olarak değerlendirilmesine karar verildi. Giriktepe Höyüğü’nden çıkarılan takıların, demirden ve tunçtan yapılmış aletlerin büyük çoğunluğu Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergileniyor. Bu durumun nedeni, bu eserlerin çıkarıldığı dönemde kentte uygun bir müze bulunamaması.

Elazığ Harput Antik Kenti’nin Duvarlarında Dikkat Çeken Detay

Harput Antik Kenti Elazığ’ın Harput Malhallesi’nde bulunuyor. 2018 yılında UNESCO Kültür Mirası Geçici Listesi’ne kabul edilen Harput’un geçmişi milattan önce 20. yüzyıla kadar uzanıyor. Tarihi kent Urartular, Medler, Persler, Bizans, Sasaniler, Moğollar, Selçuklular, Safeviler ve Osmanlılar gibi birçok uygarlığa ev sahipliği yaptı.  M.Ö. 8. yüzyılda Urartular tarafından dikdörtgen bir plan üzerine inşa edilen Harput Kalesi iç ve dış kale bölümlerinden oluşuyor. Bazı rivayetlere göre kalenin yapıldığı zamanlarda su kıtlığı yaşandığı için kalenin harcında su yerine süt kullanılmış. Bu sebeple Harput Kalesi "Süt Kalesi" olarak da biliniyor.

Elazığ’ın en turistik yerlerinden biri olan Harput Antik Kenti’nde görülecek yerler arasında kale, mağara ve dini yapılar başta geliyor.