Diyarbakır'ın En Gelişmemiş İlçesi Hangisi?

İlçeler Arasındaki Gelişmişlik Farkı Nasıl Şekilleniyor

Diyarbakır, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin en köklü şehirlerinden biri olmasına rağmen ilçe bazında gelişmişlik düzeyleri arasında belirgin farklılıklar bulunuyor. Nüfus yoğunluğu, ekonomik yatırımlar, altyapı çalışmaları ve sosyal hizmetlerin dağılımı ilçeler arasındaki farkı derinleştiriyor. Kent merkezinde yer alan ilçeler hızla büyürken daha uzak bölgelerde bu gelişimin aynı hızda ilerlememesi dikkat çekiyor. Bu durum, son yıllarda sıkça tartışılan “Diyarbakır’ın en az gelişmiş ilçesi hangisi” sorusunu yeniden gündeme taşıyor.

Kulp İlçesi Gelişmişlik Sıralamasında Alt Sıralarda Yer Alıyor

Yapılan değerlendirmelerde Diyarbakır’ın en az gelişmiş ilçeleri arasında ilk sırada Kulp’un öne çıktığı görülüyor. İlçenin coğrafi yapısının oldukça dağlık olması, ulaşım imkanlarının sınırlı kalması ve tarım alanlarının geniş olmaması ekonomik faaliyetleri doğrudan etkiliyor. Kulp’ta sanayi yatırımlarının çok düşük seviyede bulunması, genç nüfusun büyük kısmının başka şehirlere göç etmesine yol açıyor. Bu göç hareketi, ilçenin nüfusunu ve ekonomik kapasitesini daha da zayıflatıyor. Eğitim ve sağlık yatırımlarının merkez ilçelere kıyasla daha sınırlı olması da gelişmişlik düzeyinin geride kalmasına neden oluyor.

Hani ve Lice de Gelişim Açısından Dezavantajlı Konumda

Diyarbakır’ın gelişmişlik haritası incelendiğinde Kulp’un ardından Hani ve Lice ilçelerinin de benzer sorunlarla karşı karşıya olduğu görülüyor. Hani ilçesi, uzun yıllardır yatırım eksikliği nedeniyle ekonomik olarak yeterince büyüme gösteremiyor. Tarım faaliyetlerinin sınırlı olması ve küçük ölçekli işletmelerin tek gelir kaynağı haline gelmesi ilçenin ekonomik çeşitliliğini azaltıyor. Lice’de ise arazi yapısının zorlu olması, geçmişte yaşanan güvenlik sorunları ve ulaşım imkanlarının merkez ilçelere göre daha kısıtlı kalması gelişmişlik oranını aşağı çekiyor.

Merkez İlçelerle Kırsal Bölgeler Arasında Büyük Fark Var

Bağlar, Kayapınar, Sur ve Yenişehir gibi merkez ilçeler, son yıllarda yapılan kentsel dönüşüm projeleri ve artan nüfusla birlikte hızla gelişirken kırsal ilçelerde aynı ivme görülmüyor. Merkez ilçelerde iş imkânları oldukça genişlerken uzak ilçelerde bu fırsatların sınırlı olması gelişmişlik farkını daha da belirgin hale getiriyor. Kırsal bölgelerde eğitim kurumlarının niteliği ve sosyal yaşam olanaklarının kısıtlı olması, genç nüfusun kent merkezine yönelmesine neden oluyor.

Altyapı Eksiklikleri Gelişimi Yavaşlatıyor

Kulp, Hani ve Lice gibi ilçelerde altyapı yatırımlarının istenen düzeye ulaşamaması da gelişmişlik farkının temel sebeplerinden biri olarak gösteriliyor. Yolların yeterince modern olmaması, internet ve iletişim ağlarının bazı yerleşimlerde yetersiz kalması ve düzenli kamu yatırımlarının sınırlı olması ilçelerin ekonomik ve sosyal yaşamını olumsuz etkiliyor. Bu durum, hem yatırımcıların hem de vatandaşların uzak ilçelere daha temkinli yaklaşmasına yol açıyor.

Geleceğe Yönelik Umut Veren Projeler

Her ne kadar bazı ilçeler gelişmişlik açısından geride kalsa da Diyarbakır genelinde bu farkları azaltmaya yönelik çalışmalar devam ediyor. Tarımsal kalkınma projeleri, kırsal altyapı yatırımları ve yeni ulaşım bağlantıları özellikle dezavantajlı ilçelerin potansiyelini yükseltmeyi hedefliyor. Kulp ve çevresinde planlanan küçük sanayi projeleri ve tarımsal üretim destekleri, önümüzdeki yıllarda ilçenin gelişimine katkı sağlayabilir. Ayrıca genç nüfusa yönelik eğitim ve sosyal destek programlarının artırılmasıyla ilçelerin yaşam koşullarının iyileştirilmesi amaçlanıyor.

Diyarbakır’da ilçeler arasındaki gelişmişlik farkı halen önemli bir konu olmaya devam ederken, özellikle Kulp’un en az gelişmiş ilçeler arasında gösterilmesi bu bölgedeki çalışmalara duyulan ihtiyacı bir kez daha ortaya koyuyor.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım