Antibiyotik Direncine Karşı Umut Işığı: Bilim İnsanları Virüs Kokteyli Geliştirdi

Dirençli Bakterilere Karşı Yeni Silah

Nature Microbiology dergisinde yayımlanan araştırmaya göre Entelli-02, toplam beş farklı fajdan oluşan güçlü bir karışıma sahip. Profesör Jeremy J. Barr liderliğindeki ekip, bu çalışmayla ilk kez bir hastanede antibiyotiklere dirençli bakterilere karşı klinik kullanıma hazır bir faj ürünü geliştirdi.

Enterobacter türleri, özellikle yoğun bakım ünitelerinde ve bağışıklığı zayıf hastalarda görülen ciddi enfeksiyonlara yol açıyor. 2019 yılında bu bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlar dünya genelinde 200 binden fazla ölüme sebep oldu. En tehlikeli yanı ise, pek çok antibiyotiğe karşı direnç geliştirmiş olmaları. Bu durum, mevcut tedavi seçeneklerini sınırlıyor ve ölüm oranlarını artırıyor.

Entelli-02, laboratuvar ortamında ve enfekte farelerde yapılan testlerde oldukça başarılı sonuçlar verdi. Kokteylin bakteriyel yükü yüzde 99’un üzerinde azalttığı gözlemlendi. Bu bulgular, gelecekte insanlarda uygulanabilecek yeni tedavi yöntemlerinin önünü açabilir.

Geliştirme Süreci Titizlikle Yürütüldü

Araştırma ekibinden Dr. Dinesh Subedi, virüs kokteylinin geliştirilme sürecinin yaklaşık on yıllık bir birikime dayandığını belirtiyor. Çalışmada farklı bakteriyel izolatlar kullanılarak fajların genetik özellikleri incelendi ve hedeflenen bakterileri daha etkili şekilde yok edebilecek bir kombinasyon oluşturuldu.

Başlangıçta üç fajla yola çıkan ekip, yinelemeli tasarım yöntemiyle virüslerin konak aralığını genişletti ve iki yeni faj daha ekleyerek karışımı güçlendirdi. Sonuçta ortaya çıkan Entelli-02, geniş bir Enterobacter yelpazesine karşı etkili olmayı başardı.

Bu başarı, faj tedavisinin yalnızca deneysel bir yöntem olmaktan çıkıp, modern tıpta antibiyotiklere alternatif güçlü bir seçenek olabileceğini kanıtlıyor. Araştırmacılar, yakın zamanda bu tedavinin “satışa hazır” bir klinik ürün olarak kullanılabileceğini belirtiyor.

Artan Antibiyotik Direnci Küresel Tehdit Haline Geldi

ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri’nin (CDC) yayımladığı son rapor, ilaca dirençli bakterilerle ilgili tehlikenin boyutlarını bir kez daha gözler önüne serdi. Rapora göre, 2019–2023 yılları arasında “kabus bakterileri” olarak adlandırılan dirençli enfeksiyon vakalarında yaklaşık yüzde 70 oranında artış görüldü.

Özellikle NDM adlı gene sahip bakteriler, ABD’de hızla yayılmaya başladı. Eskiden yalnızca yurt dışında sağlık hizmeti alan birkaç hastada görülen bu bakteriler, artık toplum içinde de yayılım gösteriyor. CDC uzmanları, birçok insanın bu bakterileri farkında olmadan taşıyabileceğini ve bu durumun yayılımı hızlandırdığını belirtiyor.

Bu alarm verici tablo, yeni tedavi yöntemlerine olan ihtiyacı daha da acil hale getiriyor. Entelli-02 gibi faj kokteylleri, antibiyotiklerin yetersiz kaldığı durumlarda hayat kurtarıcı bir alternatif oluşturabilir.

Tıp Dünyasında Yeni Bir Dönemin Kapısı Aralanıyor

Antibiyotik direnci, modern tıbbın en büyük tehditlerinden biri olarak kabul ediliyor. Yeni geliştirilen faj kokteyli, bu tehdide karşı umut vadeden bir çözüm olarak değerlendiriliyor. Uzmanlar, bu tedavinin yakın gelecekte özellikle hastanelerde dirençli enfeksiyonların kontrol altına alınmasında önemli bir rol oynayabileceğini düşünüyor.

Virüs kokteyllerinin yaygın kullanıma girmesi, enfeksiyon tedavilerinde paradigmayı değiştirebilir. Bu da hem hastalar hem de sağlık sistemleri açısından yeni bir dönemin başlangıcına işaret ediyor.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım