Yorgunluk ve Unutkanlığa Dikkat: B12 Eksikliği Sessizce İlerliyor, Uzmanlar Uyarıyor
Gün içinde sık sık halsiz hissetmek, odaklanmakta zorlanmak, unutkanlık yaşamak ya da hiçbir şey yapmadan yorulmak… Bu belirtiler çoğu zaman yoğun tempoya bağlansa da, uzmanlara göre altında çok daha önemli bir neden olabilir: B12 vitamini eksikliği.
B12 Eksikliği Neden Tehlikeli? Vücuttaki Rolü Çok Büyük
B12 vitamini, kırmızı kan hücrelerinin üretiminden DNA sentezine, sinir hücrelerinin korunmasından metabolizmanın dengelenmesine kadar pek çok önemli işlevi destekler. Bu nedenle vücuttaki seviyesinin düşmesi, hem fiziksel hem de zihinsel performansı doğrudan etkiler. Uzmanlar, özellikle hafıza zayıflığı, sürekli yorgunluk ve konsantrasyon problemlerinin B12 eksikliğinin en yaygın sinyalleri olduğunu belirtiyor.
B12 eksikliğinin uzun süre tedavi edilmemesi durumunda sinir hasarı, kalıcı nörolojik bozukluklar, kansızlık ve hatta depresyon gibi ciddi sonuçlara yol açabileceği ifade ediliyor. Bu nedenle belirtilerin hafife alınmaması ve düzenli kan testleriyle seviyelerin takip edilmesi öneriliyor.
Belirtiler Kimlerde Daha Sık Görülüyor? Risk Grubu Genişliyor
Uzmanlara göre B12 eksikliğinin en belirgin belirtileri arasında baş dönmesi, nefes darlığı, derin bir halsizlik hali, uyku sorunları, kas zayıflığı, ruhsal dalgalanmalar ve el–ayaklarda karıncalanma bulunuyor. Ancak bu belirtiler çoğu zaman başka sağlık problemleriyle karıştırılabiliyor.
Risk grubu oldukça geniş. Et tüketmeyen ve hayvansal gıdalardan uzak duran vegan ve vejetaryen bireyler, yeterli B12 alamadıkları için eksiklik açısından daha yüksek risk taşıyor. Bunun yanında diabete bağlı metformin kullananlar, mide-bağırsak ameliyatı geçirenler, yaşlılar ve bazı kronik hastalığı olan kişilerin B12 düzeylerinin daha sık düşebildiği ifade ediliyor. Uzmanlar, bu kişilerin düzenli kontrolleri aksatmaması gerektiğini vurguluyor.
B12 Eksikliğinde Beslenme Nasıl Olmalı? Takviyeler Kimlere Gerekir?
B12 vitamini doğrudan hayvansal kaynaklı besinlerden elde edilir. Et, tavuk, balık, yumurta, süt, yoğurt ve peynir B12 bakımından en zengin gıdalar arasında yer alır. Düzenli ve dengeli beslenen bireylerde eksiklik daha az görülürken, beslenmesi sınırlı olan kişilerde takviye gereksinimi daha sık karşımıza çıkıyor.
Eksiklik tespit edildiğinde doktor gözetiminde alınacak takviyeler en etkili çözümlerden biridir. Ancak uzmanlar, kontrolsüz takviye kullanımının risk oluşturduğunu belirtiyor. Özellikle yüksek dozda alınan B12 vitamininin gereksiz yere birikim yapabileceği ve bazı sağlık sorunlarına yol açabileceği ifade ediliyor. Bu nedenle her takviye mutlaka bir hekim tarafından planlanmalı.
Sadece Eksiklik Değil, Fazlalık da Önemli: B12 Yüksekliği Uyarı Sinyali Olabilir
B12 eksikliği kadar yüksekliği de önemsenmesi gereken bir durum. Doktorlar, B12 seviyesinin normalin üzerinde çıkmasının karaciğer hastalıkları, böbrek sorunları, bazı kanser türleri veya aşırı takviye kullanımının habercisi olabileceğini belirtiyor. Bu nedenle düzenli kan tahlili hem eksikliği hem fazlalığı kontrol etmek açısından büyük önem taşıyor.
Uzmanlar, toplumda B12 takviyesinin masum bir vitamin olarak görülmesinin yanlış olduğunu, her bireyin kendi ihtiyaçlarına göre değerlendirilmesi gerektiğini ifade ediyor. Vücudun ihtiyacı olan miktarın doğru zamanda ve doğru dozda alınması, uzun vadeli sağlık için kritik bir rol oynuyor.
Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım