Türkiye'nin En Zengin ve En Fakir Şehirleri Açıklandı: İstanbul Zirvede, Bayburt Son Sırada
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından açıklanan yeni verilere göre, Türkiye'deki toplam banka mevduatı yılın üçüncü çeyreğinde 24,8 trilyon lirayı aşarak rekor seviyeye ulaştı.
Türkiye Genelinde Mevduatlar Rekor Seviyeye Ulaştı
BDDK verilerine göre, Türkiye genelinde 2025 yılının üçüncü çeyreği itibarıyla bankalardaki toplam mevduat 24 trilyon 846 milyar 181 milyon 91 bin liraya yükseldi. Bu rakam, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 39,33'lük bir artış anlamına geliyor.
Geçen yılın üçüncü çeyreğinde toplam mevduat 17 trilyon 832 milyar 497 milyon lira seviyesindeydi. Ekonomik büyüme, kur korumalı mevduat etkisi ve faiz oranlarındaki değişimlerle birlikte tasarrufların büyük kısmı bankalarda değerlendirilmeye devam ediyor.
Uzmanlara göre, Türkiye'deki mevduat artışının önemli bir kısmı bireysel tasarruf sahiplerinden kaynaklanıyor. Döviz yerine Türk lirası mevduatına yönelme eğilimi, özellikle büyükşehirlerdeki tasarruf oranlarını yukarı çekti.
İstanbul, Ankara ve İzmir Zirvede
İllere göre dağılımda üç büyük şehir açık ara farkla öne çıktı. İstanbul, 10 trilyon 522 milyar 200 milyon liralık mevduatla ülkenin finans merkezi konumunu koruyor. İstanbul'u 3 trilyon 298 milyar 458 milyon lira ile Ankara, 1 trilyon 275 milyar 47 milyon lira ile İzmir takip etti.
Sadece bu üç ilin toplam mevduatı 15 trilyon 95 milyar lira seviyesinde gerçekleşti. Bu da ülke genelindeki mevduatın yaklaşık yüzde 60,8'ine karşılık geliyor.
İlk üç şehrin ardından Antalya 792 milyar lira, Bursa ise 562 milyar lira mevduatla listeye dahil oldu. Böylece, Türkiye'de finansal varlıkların büyük kısmı batı ve büyükşehir merkezlerinde yoğunlaştı.
Ekonomistler, bu dengesiz dağılımın Türkiye'nin bölgesel gelir farklarını net biçimde ortaya koyduğunu belirtiyor. Özellikle sanayi, turizm ve hizmet sektörünün güçlü olduğu iller, mevduat hacminde de liderliği elinde bulunduruyor.
Rize Zirveye Yaklaştı: Yüzde 62,5'lik Artış
Yıllık bazda mevduat artış oranlarına bakıldığında ise Rize dikkat çekti. Geçen yıl 33 milyar 192 milyon lira olan Rizelilerin bankalardaki mevduatı, bu yıl 53 milyar 931 milyon liraya yükselerek yüzde 62,5 artış kaydetti.
Rize'yi yüzde 57,3 ile Bitlis, yüzde 51,2 ile Elazığ, yüzde 50,4 ile Kırıkkale ve yüzde 50,3 ile Çanakkale takip etti.
Bu illerdeki yükselişin, hem gurbetçilerin Türkiye'ye getirdiği döviz hem de yerel yatırım hareketliliğinden kaynaklandığı değerlendiriliyor.
Yurtdışı yerleşiklerin Türkiye'deki mevduatı da 1 trilyon 611 milyar lirayı aşarken, bu durum yabancı yatırımcıların TL bazlı ürünlere olan ilgisinin sürdüğünü gösteriyor.
En Az Artış Kahramanmaraş ve Kastamonu'da
Mevduat artışında en zayıf performans Kahramanmaraş'ta görüldü. Şehirdeki mevduat miktarı geçen yılın aynı dönemine göre sadece yüzde 15,1 artarak 95 milyar liraya çıktı.
Kahramanmaraş'ı yüzde 17,8 ile Kastamonu ve yüzde 22,8 ile Hakkari izledi.
Uzmanlar, bu düşük artışın bölgesel ekonomik zorluklar, deprem sonrası toparlanma süreci ve küçük ölçekli işletmelerin finansal gücünün sınırlı olmasından kaynaklandığını belirtiyor.
Öte yandan, Kahramanmaraş'ta sanayi yatırımlarının yeniden hız kazanmasıyla 2026 yılı itibarıyla mevduat artış oranının toparlanması bekleniyor.
Bayburt Listenin En Altında
En az mevduata sahip il, geçen yıl olduğu gibi yine Bayburt oldu. Şehirdeki toplam mevduat 5 milyar 553 milyon lira seviyesinde kaldı. Bu rakam bir önceki yıla göre yüzde 38,9'luk artış anlamına gelse de, Bayburt toplam mevduat sıralamasında son sıradaki yerini korudu.
Bayburt'u 7 milyar 670 milyon lira ile Ardahan, 8 milyar 253 milyon lira ile Hakkari, 8 milyar 360 milyon lira ile Kilis ve 12 milyar 596 milyon lira ile Gümüşhane takip etti.
Ekonomik potansiyeli sınırlı olan bu illerde tasarruf oranlarının düşük kalması, kişi başına düşen gelir farkını da derinleştiriyor.
Türkiye genelinde mevduatların büyük bölümünün batı illerinde toplanması, ekonomik dengesizliğin bölgesel kalkınma politikalarıyla yeniden ele alınması gerektiğini bir kez daha gözler önüne serdi.
Finans uzmanları, doğu illerine yönelik yatırım teşviklerinin ve kırsal kalkınma projelerinin artırılmasının, bu farkı azaltmada kilit rol oynayacağını belirtiyor.
Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım