Türkiye Kahveye Milyarlarca Dolar Harcadı: 10 Yılda İthalata 2,7 Milyar Dolar

Kahve Kültüründeki Dönüşüm Ekonomiyi Etkiledi

Türkiye'de son on yılda kahve tüketimi önemli bir değişim geçirdi. Geleneksel Türk kahvesi alışkanlığının yanına üçüncü nesil kahvecilik akımı da eklenince, kahveye olan ilgi yalnızca kültürel değil, ekonomik anlamda da etkileyici bir tablo yarattı. 2010'ların ortalarından itibaren yaygınlaşan nitelikli kahve tüketimi, ithal kahveye yönelik talebi de katladı. Demleme yöntemlerine ve çekirdeğin kaynağına göre özel tercihler yapılmaya başlandı. Kahve artık yalnızca bir içecek değil, aynı zamanda yaşam tarzının bir parçası hline geldi. Bu yeni alışkanlıklar, dış ticaret verilerine de net şekilde yansıdı.

Ticaret Bakanlığı ve Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre, Türkiye 2015 ile 2024 yılları arasında kahve ithalatına toplamda 2 milyar 698 milyon 473 bin dolar harcadı. Bu rakam, yaklaşık 110 milyar liraya denk geliyor ve kahvenin ithalat kalemlerinde ne denli önemli bir yer tuttuğunu ortaya koyuyor.

İthalat Faturası Her Geçen Yıl Katlandı

2015 yılında kahve ithalatı için ödenen toplam tutar 153 milyon 392 bin dolarken, bu rakam 2024 yılında 497 milyon 91 bin dolara yükseldi. Bu da on yıl içinde yüzde 224'ü aşan bir artış anlamına geliyor. Artan döviz kurları, tüketici tercihlerinin değişmesi ve özel kahve zincirlerinin yaygınlaşması bu artışta belirleyici etkenlerden yalnızca birkaçı.

Özellikle pandemi sonrası dönemde evde kahve hazırlama alışkanlıklarının artması, manuel ekipmanlara ve kaliteli kahve çekirdeklerine olan ilgiyi de artırdı. Haliyle, yüksek kaliteli ithal kahvelerin Türkiye'ye girişi hızlandı. Tüketici tercihlerinde espresso bazlı içeceklerin artması da yoğun ithalata zemin hazırladı.

Kahvede İhracat Yetersiz Kaldı

Türkiye kahve ithalatında dev rakamlara ulaşırken, ihracat tarafı aynı seviyeye ulaşamadı. 2015'ten 2024'ün haziran ayına kadar toplam kahve ihracatı 354 milyon 568 bin dolar olarak kaydedildi. Bu yılın yalnızca ilk altı ayında yapılan kahve ihracatı ise 55 milyon 627 bin dolarda kaldı. Yani Türkiye, kahve ticaretinde ağırlıklı olarak ithalatçı bir ülke konumunda kalmaya devam ediyor.

Türkiye'nin coğrafi konumu itibarıyla kahve üretimi için uygun olmaması bu durumu açıklıyor. Ancak işlenmiş ürün ihracatı noktasında daha fazla gelişme potansiyeli bulunuyor. Türk kahvesi gibi yerli markaların dış pazarlara açılması ve tanıtım faaliyetlerinin artırılması bu açığı dengeleyebilir.

Brezilya İlk Sıradaki Tedarikçi Ülke Oldu

Türkiye'nin kahve ithalatında açık ara lider ülke Brezilya. 2015-2024 arasında Türkiye'ye 1 milyar 778 milyon 504 bin dolarlık kahve ihraç eden Brezilya, bu alanda diğer tüm ülkeleri geride bırakıyor. Hollanda (201 milyon 82 bin dolar), İtalya (100 milyon 475 bin dolar), Almanya (80 milyon 978 bin dolar) ve Kolombiya (79 milyon 984 bin dolar) ise Türkiye'nin en fazla kahve ithalatı yaptığı ülkeler listesinde yer alıyor.

Yalnızca 2024'ün ilk altı ayında Türkiye toplam 472 milyon 512 bin dolarlık kahve ithal etti. Bu dönemde Brezilya'dan gelen kahve miktarı ise 319 milyon 151 bin dolara ulaştı. Bu veriler, Türkiye'de kahveye olan talebin ve ithalata dayalı tüketimin artarak sürdüğünü net biçimde gösteriyor.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım