Türkiye'de Afgan Uyruklu Öğrenci Sayısındaki Artış Dikkat Çekiyor

Afganistan'daki Siyasi Gelişmeler ve Türkiye'ye Yansımaları

Afganistan'ın 20 yıl süren ABD işgalinin ardından 2021'de Taliban'ın başkent Kabil'e girerek yönetimi ele geçirmesi, dünya gündeminde büyük yankı uyandırmıştı. Ülkede şeriat esaslarına dayalı 'İslam Emirliği' ilan edilmesi, yalnızca Afgan halkını değil, bölgesel dengeleri de etkiledi. Türkiye'de ise bu gelişmeler, göç ve eğitim alanında yeni tartışmaları beraberinde getirdi. Özellikle Afganistan'dan gelen öğrencilerin Türkiye'deki üniversitelere kabul edilmesi konusu, son dönemde kamuoyunda sıkça gündeme geliyor.

Taliban ve Türkiye Arasındaki Açıklamalar Tartışma Yarattı

Taliban'ın yönetimi devralmasının ardından Türkiye'nin bu gruba yaklaşımı, farklı siyasi çevrelerce eleştirilmişti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, 'Türkiye'nin Taliban'ın inancıyla ters bir yanı yok. Daha iyi anlaşabileceğimize ihtimal veriyorum' sözleri, Taliban ile görüşmelere kapı aralayabilecek bir tavır olarak yorumlandı. Erdoğan, ayrıca Afgan halkının Türkiye için 'Müslüman kardeşler' olduğunu belirterek, kapıların kapanmayacağını ifade etti. Bu yaklaşım, Afganistan'dan Türkiye'ye yönelik göç hareketinin yanı sıra, eğitim alanındaki kabul süreçlerinin de tartışma konusu olmasına neden oldu.

Üniversitelere Kabul ve Yükselen Rakamlar

Afgan öğrencilerin Türkiye'deki üniversitelerde sınavsız şekilde kabul gördüğüne dair iddialar, konuyu daha da gündeme taşıdı. Özellikle Habertürk muhabiri Mehmet Akif Ersoy'un, Kabil'den yaptığı yayında yanında bulunan bir Taliban mensubunun Malatya İnönü Üniversitesi'nden kabul aldığını söylemesi, bu iddiaları güçlendirdi. Yükseköğretim Kurulu (YÖK) verileri de Afgan uyruklu öğrenci sayısında yıllar içinde kayda değer bir artış yaşandığını ortaya koyuyor.

2013-2014 öğretim yılında Türkiye'deki üniversitelerde toplam 2 bin 332 Afgan uyruklu öğrenci bulunurken, bu sayı 2019-2020 döneminde 7 bin 515'e yükseldi. Artış, hem erkek hem de kadın öğrenci sayılarında belirgin şekilde görüldü.

En Fazla Afgan Uyruklu Öğrenci Hangi Üniversitelerde?

YÖK'ün son verilerine göre, Afgan öğrencilerin en yoğun bulunduğu üniversitelerin başında Kastamonu Üniversitesi geliyor. Burada 386'sı erkek, 49'u kadın olmak üzere toplam 435 Afgan uyruklu öğrenci eğitim alıyor. Onu Eskişehir Anadolu Üniversitesi izliyor; bu üniversitede 359'u erkek, 54'ü kadın olmak üzere toplam 413 Afgan öğrenci kayıtlı. Karabük Üniversitesi'nde ise 207'si erkek, 46'sı kadın toplam 253 Afgan öğrenci eğitim görüyor.

Bursa Uludağ Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, Kocaeli Üniversitesi, Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi, Samsun 19 Mayıs Üniversitesi ve Sakarya Üniversitesi de Afganistan'dan gelen öğrencilerin yoğun olarak tercih ettiği yükseköğretim kurumları arasında yer alıyor.

Artışın Sebepleri ve Tartışmalar

Afganistan'daki belirsizlik ortamı, gençlerin eğitim için yurtdışına yönelmesine neden olurken, Türkiye'nin coğrafi konumu ve kültürel yakınlığı bu tercihte önemli bir etken olarak öne çıkıyor. Ancak sınavsız kabul iddiaları, kamuoyunda fırsat eşitliği, güvenlik ve entegrasyon konularında soru işaretleri yaratıyor. Eğitim alanındaki bu yoğunlaşma, hem yerel halk hem de akademik çevreler tarafından dikkatle izleniyor.
Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım