Mantar Sezonu Başladı, Riskler Yeniden Gündemde
Yağışların artmasıyla toprak nem oranının yükselmesi, doğada mantar çeşitliliğini zenginleştirdi. Ancak her yıl olduğu gibi bu dönem, zehirli mantar vakalarının artmasıyla da dikkat çekiyor.
Zehirli Mantarlar Ölümcül Olabiliyor
Uzmanlara göre, doğada yetişen mantarların görüntü olarak kültür mantarlarına benzemesi, vatandaşları yanıltabiliyor. Oysa görünüm itibarıyla masum görünen bu mantarların bir kısmı ölümcül zehirler içeriyor. Dr. Yılmaz, 'Doğal ortamlarda yetişen mantarların bazıları amatoksin ve faloidin gibi son derece tehlikeli maddeler içeriyor. Bu maddeler karaciğeri kısa sürede iflas ettirebilir' uyarısında bulundu.
Düzce'nin ormanlık bölgelerinde her yıl çok sayıda yabani mantar türü görüldüğünü, ancak bunların çoğunun tüketim için uygun olmadığını belirten uzmanlar, vatandaşların rastgele topladıkları mantarları yemek yerine, yalnızca güvenli kaynaklardan temin edilen kültür mantarlarını tercih etmesi gerektiğini söylüyor.
Belirtiler Farklı Saatlerde Ortaya Çıkabiliyor
Mantar zehirlenmesi vakaları genellikle yemeğin ardından 2 ila 6 saat içinde kendini göstermeye başlıyor. İlk saatlerde hafif mide bulantısı, baş dönmesi veya halsizlik gibi belirtiler görülse de bazı durumlarda semptomlar saatler sonra ağırlaşabiliyor. Dr. Yılmaz, erken belirtileri şu şekilde tanımladı: 'Yenildikten yaklaşık iki saat sonra sersemlik, uyku hali, bulanık görme, terleme, bulantı ve kusma gibi etkiler görülür. Zehrin vücuda yayılmasıyla birlikte karın ağrısı, ishal, ateş ve çarpıntı gibi belirtiler ortaya çıkar.'
Bu sürecin ilerlemesiyle birlikte, karaciğer ve böbrek fonksiyonlarının bozulabileceğini, müdahale edilmediği takdirde ölüm riskinin yüksek olduğunu belirten Yılmaz, 'Zehirlenme belirtileri görüldüğünde kesinlikle evde müdahale edilmeye çalışılmamalı, zaman kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır' dedi.
Uzmanlardan Güvenli Tüketim Tavsiyesi: Kültür Mantarı Tercih Edin
Uzmanlar, mantar zehirlenmelerinin önlenmesinde en etkili yöntemin kontrollü üretim olduğunu vurguluyor. Marketlerde satılan bandrollü kültür mantarlarının, laboratuvar ortamında yetiştirildiği ve toksik madde içermediği için güvenle tüketilebileceği belirtiliyor. Dr. Yılmaz, 'Doğadan toplanan mantarların risk oranı çok yüksektir. Bu nedenle vatandaşlarımız, yalnızca bandrollü, denetimden geçmiş kültür mantarlarını tercih etmelidir' ifadelerini kullandı.
Düzce Sağlık Müdürlüğü, her yıl olduğu gibi bu yıl da yerel yönetimler ve tarım müdürlükleriyle iş birliği içinde bilgilendirme kampanyaları düzenliyor. Amaç, özellikle kırsal bölgelerde yaşayan vatandaşların zehirli mantarlarla kültür mantarlarını ayırt etmesi konusunda farkındalık oluşturmak.
Mantar Zehirlenmesinde Erken Müdahale Hayat Kurtarır
Uzmanlara göre, mantar zehirlenmesinde en kritik unsur 'zamanında müdahale.' İlk belirtilerin ortaya çıkmasının ardından vakit kaybetmeden en yakın hastaneye gidilmesi gerekiyor. Mantarın türünün bilinmemesi ya da yanlış tanımlanması, tedavi sürecini zorlaştırabiliyor. Bu nedenle zehirlenmeden şüphelenen kişilerin, yedikleri mantardan bir örneği sağlık kuruluşuna götürmesi öneriliyor.
Düzce Sağlık Müdürlüğü ekipleri, zehirlenme vakalarının en çok ilkbahar ve sonbahar aylarında arttığını, bu nedenle vatandaşların özellikle bu dönemlerde dikkatli olması gerektiğini belirtiyor.
Doğanın sunduğu güzelliklerden biri olan mantarlar, bilinçsizce tüketildiğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Uzmanların çağrısı net: 'Doğadan toplama mantarlara yönelmeyin, güvenli üretimle elde edilen kültür mantarlarını tercih edin.' Bu basit ama hayati önlem, her yıl onlarca kişinin hayatını kurtarabilecek kadar önemli.
Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım