Malatya'da Kış Hazırlıkları Başladı
Malatya'da yaz mevsiminin son günlerine yaklaşılırken, geleneksel kış hazırlıkları yeniden başladı.
Salça Telaşı Sokaklara Taştı
Malatya'da sonbaharın yaklaşmasıyla birlikte vatandaşlar, kış aylarında sofraları süsleyecek salçalarını hazırlamaya koyuldu. Aileler çuvallarla aldıkları domatesleri evlerine taşıyor, ardından büyük kazanlarda kaynatmaya ya da güneşin altında kurutmaya başlıyor. Gün boyu süren bu yoğun mesainin sonunda ise katkısız ve tamamen doğal yollarla üretilmiş salçalar elde ediliyor.
Mahalle aralarında ve köylerde sabahın erken saatlerinden itibaren hareketlilik başlıyor. Kadınlar domatesleri soyup doğrayarak hazırlarken, erkekler kazanların başında kaynatma işlemini üstleniyor. Çocuklar da bu telaşın neşeli bir parçası oluyor. Böylece imece kültürü hem toplumsal dayanışmayı pekiştiriyor hem de eski geleneklerin yaşatılmasına katkı sağlıyor.
Malatya Mutfağında Salçanın Yeri
Salça, Malatya mutfağının vazgeçilmezlerinden biri olarak sofralardaki önemini her yıl daha da artırıyor. Yalnızca yemeklere lezzet katmakla kalmayan domates salçası, aynı zamanda doğal üretimiyle sağlıklı beslenmenin de temel unsurlarından biri haline geliyor. Evlerde yapılan salçalar, katkı maddesi içermemesi sayesinde hem güvenilir hem de uzun süre dayanıklı bir gıda olarak tercih ediliyor.
Kışlık hazırlıkların en önemli ürünlerinden biri olan salça, aynı zamanda aile bütçesine katkı sağlayan bir unsur. Pazarlardan alınan domatesler, evlerde işlenerek hazır salçaya kıyasla çok daha ekonomik şekilde tüketilebiliyor. Bu durum, özellikle kalabalık aileler için önemli bir avantaj sağlıyor.
Domates Fiyatlarında Düşüş Yaşandı
2025 yılı itibarıyla Malatya'da salçalık domatesin kilogram fiyatı 15 ile 17 TL arasında değişiyor. Geçmiş yıllara göre fiyatlarda gözle görülür bir düşüş yaşanması, vatandaşların kış hazırlıklarını daha rahat yapabilmesine olanak sağladı. Üreticiler, bu yılki hasadın bereketli geçtiğini, bol ürünün de fiyatları aşağı çektiğini belirtiyor.
Özellikle yaz boyunca etkili olan iklim koşullarının verimli bir sezon yaşatması, domates fiyatlarının makul seviyelerde kalmasına katkı sağladı. Vatandaşlar, geçen yıla kıyasla daha uygun fiyatlardan domates alarak kışlık hazırlıklarını erkenden tamamlamanın memnuniyetini yaşıyor.
Geleneksel İmece Kültürü Canlanıyor
Salça yapımı, Malatya'da sadece ekonomik değil, aynı zamanda kültürel bir faaliyet olarak da önem taşıyor. Mahallelerde bir araya gelen kadınlar, domatesleri işlemek için sabahın erken saatlerinden itibaren çalışmaya başlıyor. Bu süreçte paylaşılan sohbetler, yardımlaşma ve dayanışma, kış hazırlıklarının toplumsal bir şölen havasında geçmesini sağlıyor.
Balkonlar, bahçeler ve damlar kırmızıya bürünürken, sokaklarda yayılan salça kokusu adeta mevsimin geldiğini haber veriyor. Yüzyıllardır süregelen bu gelenek, modern yaşamın hızına rağmen Malatya'da canlılığını koruyor.
Doğal ve Sağlıklı Üretim İlgi Görüyor
Katkısız, doğal ve geleneksel yöntemlerle hazırlanan domates salçası, son yıllarda sağlıklı beslenmeye yönelen vatandaşların da tercih ettiği ürünler arasında yer alıyor. Ev yapımı salçanın lezzeti, marketlerde satılan hazır ürünlere göre çok daha farklı bulunuyor. Bu nedenle Malatya'da yapılan salçalar yalnızca yerel halkın değil, şehir dışından gelen ziyaretçilerin de ilgisini çekiyor.
Şehrin birçok noktasında yükselen kazan dumanları ve güneş altında serilen domates tepsileri, Malatya'nın geleneksel mutfak kültürünün ne kadar güçlü olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor.
Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım