Malatya'da Çocukların Eskiden Oynadığı Yöresel Oyunlar
Malatya, yalnızca kültürü, tarihi ve mutfağıyla değil, aynı zamanda çocukların yüzyıllardır oynadığı yöresel oyunlarla da dikkat çeken bir şehir.
Malatya, yalnızca kültürü, tarihi ve mutfağıyla değil, aynı zamanda çocukların yüzyıllardır oynadığı yöresel oyunlarla da dikkat çeken bir şehir. Günümüzde teknolojinin etkisiyle unutulmaya yüz tutmuş bu oyunlar, geçmişte mahalle aralarında, köy meydanlarında ve okul bahçelerinde çocukların neşesine neşe katıyordu. Malatya'nın yöresel oyunları, sadece eğlence değil; aynı zamanda dayanışmayı, paylaşmayı ve dostluğu öğreten kültürel bir miras olarak kuşaktan kuşağa aktarıldı.
Yakan Topun Malatya'daki Yeri
Malatya'nın en sevilen çocuk oyunlarından biri yakan toptu. Mahallede toplanan çocuklar iki gruba ayrılır, ellerine aldıkları topu rakiplerini vurmak için kullanırdı. Bu oyun, hem eğlenceli vakit geçirmenin hem de hız, çeviklik ve strateji geliştirmenin bir yolu olarak görülürdü. Çocuklar, oyunun sonunda kazanan ya da kaybeden olsalar bile hep birlikte mutlu bir şekilde ayrılırdı. Yakan top, Malatya'nın mahalle kültürünü güçlendiren en önemli oyunlardan biriydi.
Birdirbir ve Dayanışma Geleneği
Eskiden Malatya'da özellikle köylerde oynanan birdirbir, çocukların dayanışma ruhunu pekiştiren oyunlardan biriydi. Çocuklardan biri yere eğilir, diğerleri sırasıyla üzerinden atlamaya çalışırdı. Oyunun sonunda yorulup düşenler hep birlikte gülerek yeniden başlardı. Bu oyun sadece fiziksel bir aktivite değil, aynı zamanda arkadaşlık bağlarını kuvvetlendiren bir gelenekti. Malatya'da birdirbir, hem kız hem erkek çocuklarının katıldığı ve uzun saatler süren bir eğlenceye dönüşürdü.
Sek Sek ile Çocukların Renkli Dünyası
Malatya'da çocukların vazgeçilmez oyunlarından biri de sek sekti. Yere çizilen karelerin içine taş atılır, çocuklar tek ayak üzerinde zıplayarak oyunu tamamlamaya çalışırdı. Sek sek, çocukların hem denge yeteneklerini geliştirdi hem de eğlenceli vakit geçirmelerini sağladı. Köy meydanlarında ya da okul bahçelerinde oynanan bu oyun, özellikle kız çocukları arasında oldukça popülerdi. Bugün dahi Malatya'nın bazı köylerinde sek sek oynayan çocuklara rastlamak mümkündür.
Çelik Çomak Oyununun Eğlenceli Anıları
Malatya kültürünün önemli oyunlarından biri de çelik çomaktı. Bu oyun için sadece iki sopa yeterliydi. Çocuklar uzun saatler boyunca çelik çomak oynar, kimi zaman oyunu daha heyecanlı hale getirmek için takımlar kurardı. Çelik çomak, Malatya'da kırsal yaşamın eğlenceli anılarından biri olarak hafızalarda yer etti. Çocukların doğayla iç içe vakit geçirdiği bu oyun, onların yaratıcılığını geliştirdiği gibi, aynı zamanda güçlü dostluklar kurmalarına da katkı sağladı.
Oyunların Günümüzdeki Yeri
Eskiden Malatya'da çocukların oynadığı bu oyunlar, günümüzde teknoloji ve şehirleşmenin etkisiyle daha az oynanır hale geldi. Ancak büyükler, hl çocukluklarında yaşadıkları bu oyunları gururla anlatıyor ve genç nesillere aktarıyor. Belediyelerin düzenlediği kültürel etkinliklerde ya da köy şenliklerinde bu oyunların yeniden canlandırılması, Malatya'nın kültürel mirasının korunması açısından büyük önem taşıyor.
Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım