Kilisli Kadını Mağdur Eden Kütük Kuralı
Kamu Denetçiliği Kurumu, sosyal konut projelerinde kadınların evlilik sonrası nüfus kayıtlarında yaşanan zorunlu değişikliklerin, başvuru şartlarını engellememesi gerektiğine dair tarihi bir tavsiye kararı aldı. Bu karar, özellikle yıllardır aynı şehirde yaşamasına rağmen kütüğü değiştiği için hak kaybına uğrayan kadınlar için yeni bir dönemi başlatıyor.
Kilis'te Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından 20 Mayıs'ta başlatılan sosyal konut projesinde meydana geldi. Projeye başvuran ve kura sonucunda hak sahibi olan bir kadın, sözleşme aşamasında beklenmedik bir bürokratik engelle karşılaştı. Bankaya işlemleri tamamlamak için giden vatandaş, evliliği nedeniyle kütüğünün Hatay'a taşınmış olması gerekçe gösterilerek sözleşmeyi imzalayamadı.
25 Yıldır Kilis'te Yaşıyorum Diyerek KDK'ya Başvurdu
Hak sahipliği iptal edilen kadın, mağduriyetinin giderilmesi için KDK'nın kapısını çaldı. Başvurusunda, eşiyle birlikte tam 25 yıldır Kilis'te ikamet ettiğini, sadece evlilik nedeniyle kanuni bir zorunluluk olarak kütüğünün değiştiğini vurguladı. Nüfus kaydındaki bu değişikliğin, fiili yaşam yerini ve şehre olan bağlılığını değiştirmediğini belirterek hakkının geri verilmesini talep etti.
KDK: Kadınlar Dezavantajlı Konuma Düşürülmemeli
Dosyayı inceleyen Kamu Denetçiliği Kurumu, başvurucuyu haklı bularak TOKİ'ye yönelik önemli tespitlerde bulundu. Kurum, sosyal konutların amacının alt gelir grubunun barınma ihtiyacını karşılamak olduğunu hatırlatarak şu değerlendirmeyi yaptı:
Eşitlik İlkesi: Evlilik nedeniyle nüfus kaydının değişmesi kanuni bir zorunluluktur. Bu durumun katı bir yorumla uygulanması, kadınları erkekler karşısında dezavantajlı duruma düşürmektedir.
Ölçülülük: Kişinin 25 yıllık ikametinin görmezden gelinerek sadece kütük kaydına odaklanılması, Anayasa'nın eşitlik ve ölçülülük ilkelerine aykırıdır.
TOKİ'ye Düzenleme Tavsiyesi
KDK, verdiği kararla hem başvurucunun konut tahsisinin yapılmasını istedi hem de gelecekte benzer sorunların yaşanmaması için TOKİ'ye sistemde düzenleme yapma çağrısında bulundu. Kararda, evlilik sebebiyle zorunlu nüfus kaydı değişikliklerinin başvuru şartlarının sağlanmasına engel teşkil etmeyeceğine dair açık ve düzenleyici bir madde eklenmesi gerektiği vurgulandı.