İstanbul'da Hangi İlin Kaç Derneği Var?

İstanbul'da Hemşehri Derneklerinin Gücü

Türkiye'nin en büyük kenti İstanbul, yalnızca ekonomik ve kültürel yapısıyla değil, aynı zamanda farklı illerden gelen nüfusuyla da dikkat çekiyor. Bu çeşitlilik, kentte faaliyet gösteren derneklere de yansıyor. İstanbul İl Dernekler Müdürlüğü verilerine göre, şehirde diğer illere ait toplam 4 bin 506 dernek bulunuyor. Bu dernekler, hemşehri dayanışmasını sürdürmenin yanı sıra kültürel değerleri yaşatma ve yeni kuşaklara aktarma amacıyla çalışmalar yapıyor.

Sivas Dernek Sayısında Birinci, Kastamonu Üye Sayısında Lider

İstanbul'daki dernekler arasında sayı bakımından zirvede Sivas yer alıyor. Kentte toplam 455 Sivas derneği faaliyet gösteriyor. Onu 317 dernek ile Kastamonu ve 278 dernek ile Tokat takip ediyor. Giresun, Ordu, Sinop, Erzincan, Erzurum Gümüşhane gibi iller de İstanbul'da güçlü bir dernek ağına sahip. Malatya 146 dernek ile ilk ona girmeyi başardı.

Üye sayıları bakımından ise sıralama değişiyor. Kastamonu, 68 bin 718 üyeyle lider konumda. Onu 63 bin 183 üye ile Sivas ve 39 bin 160 üye ile Sinop izliyor. Bu rakamlar, yalnızca derneklerin sayısının değil, aynı zamanda toplumsal etkilerinin de ne denli güçlü olduğunu gözler önüne seriyor.

En Eski ve En Yeni Dernekler

İstanbul'daki hemşehri dernekleri tarihsel açıdan da zengin bir çeşitlilik sunuyor. En eski derneklerden biri, 1944 yılında kurulan Sivas Kültür ve Yardımlaşma Derneği. Ardından 1950'li yıllarda Erzincan'a bağlı köylerin kalkınma dernekleri ve 1952'de kurulan Gümüşhane Kültür ve Yardımlaşma Derneği geliyor. Bu dernekler, uzun yıllardır varlıklarını sürdürerek kentteki dayanışmanın simgesi haline gelmiş durumda.

En genç dernekler ise 2011 yılında faaliyete geçen yapılar. Ordu, Amasya, Kırklareli, Çorum ve Elazığ'a bağlı köy veya ilçeler adına kurulan bu dernekler, İstanbul'daki dernek hareketliliğinin hala canlı olduğunu gösteriyor. Bu tablo, göçle gelen nüfusun kendi kimliğini koruma ve dayanışma ihtiyacını sürdürdüğünü ortaya koyuyor.

Kadın ve Erkek Üyeliklerinde Denge Sorunu

İstanbul'daki diğer illere ait 4 bin 506 derneğin toplam üye sayısı 584 bine ulaşıyor. Ancak bu üyelerin 559 bin 977'si erkek, sadece 24 bin 17'si kadın. Bu rakamlar, kadınların derneklerdeki temsiliyetinin oldukça düşük olduğunu gösteriyor. Özellikle Kastamonu, Sivas ve Sinop gibi illerin derneklerinde erkek üyeler büyük çoğunluğu oluşturuyor.

Buna karşın, istisnai örnekler de bulunuyor. Muğla'ya ait tek dernek olan Muğla İli ve İlçeleri Kültür ve Tanıtma Derneği, 100 kadın ve 100 erkek üye sayısıyla cinsiyet dengesi açısından dikkat çekiyor. Bu durum, kadınların sosyal ve kültürel hayatta daha fazla yer alabilmesi için derneklerin önemli bir rol üstlenebileceğini gösteriyor.

İstanbul'da Derneklerin Toplumsal Önemi

İstanbul'da yaşayan farklı illere mensup vatandaşların kurduğu bu dernekler, yalnızca hemşehri buluşmaları için değil, aynı zamanda kültürel etkinlikler, yardımlaşma faaliyetleri ve sosyal projeler için de önemli birer merkez niteliğinde. Dernekler aracılığıyla Anadolu'nun farklı bölgelerinden gelen gelenekler, İstanbul'da da yaşatılıyor. Yetkililer, bu sayıların sadece il adıyla kurulan derneklere ait olduğunu, ilçe ve köy adlarıyla kurulan derneklerin de eklenmesi halinde rakamların çok daha yüksek olacağını ifade ediyor.

İstanbul'daki dernek sayılarının ulaştığı boyut, hemşehri dayanışmasının ne kadar güçlü olduğunu ve bu yapıların kentin sosyal dokusuna olan etkisini net bir şekilde ortaya koyuyor. Özellikle Sivas ve Kastamonu'nun öne çıktığı bu tablo, göçle oluşan kültürel çeşitliliğin en somut yansımalarından biri olarak değerlendiriliyor.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım