İstanbul Boğazı'ndan 9 Ayda 30 Bin Gemi Geçti: Trafik Azaldı, Yük Rekor Kırdı
Asya ile Avrupa arasında doğal bir geçit oluşturan İstanbul Boğazı, 2025 yılının ilk 9 ayında yine dünya deniz ticaretinin en yoğun koridorlarından biri oldu. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın verilerine göre ocak–eylül döneminde 29 bin 710 gemi Boğaz'dan geçiş yaptı.
Boğaz'dan Geçen Gemilerde Yoğun Trafik
Yılın ilk 9 ayında İstanbul Boğazı'nı kullanan toplam 29 bin 710 geminin 15 bin 813'ü kılavuz kaptan eşliğinde geçiş sağladı. Gemilerin türlerine bakıldığında en büyük payı 10 bin 886 genel kargo gemisi oluşturdu.
Dökme yük taşımacılığı da önemli bir yer tutuyor. Aynı dönemde 5 bin 484 dökme yük gemisi Boğaz'da seyretti. Uzunluk sınıflarına göre yapılan ölçümlerde ise 440 geminin 300 metreden uzun olduğu kayıtlara geçti. Bu gemilerin büyüklüğü, Boğaz'daki geçişlerin teknik açıdan ne kadar hassas yürütüldüğünü de ortaya koyuyor.
Yine veriler, 9 aylık süreçte 2 bin 953 konteyner gemisi, 596 yolcu gemisi ve 370 canlı hayvan taşıyan geminin boğaz trafiğinde yer aldığını gösteriyor.
Tanker Geçişleri ve Kimyasal Yük Taşımacılığı Arttı
İstanbul Boğazı sadece ticari yüklerin değil, tehlikeli maddelerin taşındığı hatların da önemli rotası. Ocak–eylül döneminde toplam 4 bin 600 adet türü belirtilmemiş tanker ile 1.954 kimyasal yük taşıyan tanker Boğaz'dan geçti.
Kimyasal yük taşıyan tankerlerin geçişi çeyreklere göre incelendiğinde;
Ocak–mart döneminde: 648 tanker,
Nisan–haziran döneminde: 702 tanker,
Temmuz–ağustos döneminde: 604 tanker geçiş yaptı.
Bu veriler, Boğaz'ın özellikle yaz aylarında bile yoğun riskli yük trafiğine ev sahipliği yaptığını ortaya koyuyor.
Toplam Taşınan Yük 461 Milyon Grostonu Aştı
Boğaz'dan geçen gemilerin yükleriyle birlikte toplam ağırlığı 461 milyon 137 bin 867 groston olarak kaydedildi. Bu rakam, geçen yılın aynı dönemine göre hafif bir düşüşe işaret etse de İstanbul Boğazı'nın dünya deniz ticaretindeki önemini koruduğunu gösteriyor.
Yük taşımacılığında en yoğun dönem ağustos ayı oldu. Ağustosta Boğaz'dan geçen gemiler toplam 58 milyon 218 bin 428 groston yük taşıdı. En düşük seviye ise 42 milyon 193 bin 503 groston ile şubat ayında kaydedildi.
Ay ay döküm incelendiğinde:
Ocak: 50,5 milyon groston
Mart: 48,3 milyon groston
Mayıs: 51,7 milyon groston
Temmuz: 55,2 milyon groston
Eylül: 55,8 milyon groston yük taşındı.
Günlük ortalama gemi geçiş sayısı ise 107 olarak hesaplandı.
Geçen Yıllarla Karşılaştırıldığında Azalma Var
İstanbul Boğazı'ndaki trafik, geçen yılın aynı dönemine göre daha düşük gerçekleşti.
2024'ün ilk 9 ayında 31 bin 160 gemi geçiş yapmıştı.
2023'te aynı dönemde sayı 29 bin 42 gemiydi.
2022'de ise 25 bin 837 gemi Boğaz'ı kullanmıştı.
Bu yıl gemi sayısı gerilese de taşınan yük miktarı 2023 rakamlarına oldukça yakın seyretti. Uzmanlar, gemi sayısındaki düşüşün büyük tonajlı gemilerin tercih edilmesiyle ilgili olabileceğini değerlendiriyor.
İstanbul Boğazı, 2025'in ilk dokuz ayında hem yüksek yük kapasitesi hem de yoğun gemi çeşitliliğiyle dünya deniz taşımacılığının kritik noktalarından biri olmayı sürdürdü. Gemi sayısındaki düşüşe rağmen taşınan yükteki yüksek hacim, Boğaz'ın stratejik öneminin devam ettiğini bir kez daha gözler önüne serdi.
Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım