İran'dan Tarihi Ekonomik Adım: Para Biriminden Dört Sıfır Atılıyor

10 Bin Eski Riyal = 1 Yeni Riyal

Kabul edilen yasaya göre, İran'ın mevcut para birimi olan riyalden dört sıfır atılacak. Yeni düzenleme kapsamında 10 bin eski riyal, 1 yeni riyale eşit olacak. Ayrıca riyalin alt birimi olarak 'kıran' (kuruş) kullanılacak. Bu adım, günlük para birimi hesaplamalarında yaşanan karmaşıklığı azaltmayı amaçlıyor.

Uzun süredir enflasyon nedeniyle büyük meblağlı banknotlar kullanmak zorunda kalan İran halkı, bu değişiklikle birlikte daha pratik bir para sistemine kavuşacak. Yeni para birimi, hem resmi işlemlerde hem de günlük yaşamda daha kolay kullanılabilir hale gelecek.

Geçiş Süreci 3 Yıl Sürecek

İran hükümeti, yeni para birimine geçişin kontrollü ve aşamalı bir şekilde gerçekleşmesi için en fazla 3 yıl sürecek bir geçiş dönemi planlıyor. Bu süreçte piyasadaki eski riyal banknot ve madeni paralar toplatılacak, yerlerini yeni riyal ve kıran birimleri alacak.

Geçiş döneminde hem eski hem de yeni para birimleri bir süreliğine eş zamanlı olarak dolaşımda olacak. Bu uygulama, halkın yeni sisteme adaptasyonunu kolaylaştırmak ve ekonomik işlemlerde karışıklık yaşanmasının önüne geçmek amacıyla planlandı. Bankalar, finans kuruluşları ve kamu kurumları bu süreçte önemli bir rol üstlenecek.

Para Reformunun Ekonomiye Etkileri Tartışılıyor

İran'da para biriminden sıfır atılması kararı, ekonomi çevrelerinde farklı şekillerde değerlendiriliyor. Reformun savunucuları, bu adımın enflasyonun etkilerini psikolojik olarak hafifleteceğini, para birimini daha değerli hale getireceğini ve ekonomik işlemleri sadeleştireceğini savunuyor.

Buna karşılık bazı ekonomistler ise, sıfır atmanın tek başına yapısal sorunları çözmeyeceğini, enflasyon ve döviz kuru baskısının devam etmesi halinde reformun kalıcı bir etki yaratamayacağını belirtiyor. Uzmanlara göre bu tür para reformları, ekonomik istikrar politikalarıyla desteklenmediği sürece yalnızca geçici bir iyileşme sağlayabiliyor.

İran Ekonomisinde Zorunlu Bir Dönüşüm Hamlesi

İran'ın para reformu kararı, ülkede uzun süredir devam eden ekonomik sıkıntıların bir sonucu olarak değerlendiriliyor. Yıllardır süregelen yüksek enflasyon, ABD yaptırımları ve iç piyasadaki fiyat artışları, riyalin değerini ciddi ölçüde düşürmüş durumda. Halk, günlük alışverişlerde dahi yüksek rakamlarla işlem yapmak zorunda kalıyor.

Yeni para birimi uygulaması, İran hükümetine göre hem hesaplamalarda kolaylık sağlayacak hem de ulusal para biriminin itibarını güçlendirecek. Ayrıca bu adım, ülkenin gelecekteki ekonomik reformlarının bir parçası olarak görülüyor. Geçmişte Türkiye, Brezilya ve Arjantin gibi bazı ülkeler de benzer adımlar atarak para birimlerinden sıfır atmış ve ekonomik sistemlerini sadeleştirmişti.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım