Güneş Sistemindeki En Karanlık Nokta Neresi?
Gece gökyüzüne baktığımızda karanlığın sonsuzluğuna tanık oluruz. Yıldızlarla süslü siyah bir boşluk gibi görünse de bilim insanlarına göre evrende 'gerçek karanlık' sandığımız kadar yaygın değil.
Kozmik Toz Evreni Sürekli Aydınlatıyor
Uzay karanlık görünüyor olabilir, ancak bilim dünyasında yapılan çalışmalar, evrenin tamamının ince bir toz tabakası ile kaplı olduğunu gösteriyor. Kozmik toz, yıldızlardan, gezegenlerden ve milyonlarca yıl önce patlamış süpernovalardan arta kalan parçacıklardan oluşuyor. Bu parçacıklar, çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük, ancak ışığın yönünü değiştirecek kadar etkili.
Baltimore'daki Uzay Teleskobu Bilim Enstitüsü'nden (STScI) gök bilimci Marc Postman, bu durumun ışığı dağıtarak evren boyunca zayıf bir ışıltı oluşturduğunu belirtiyor. Yani uzay sanıldığı kadar karanlık değil; aksine toz ve ışık etkileşimi nedeniyle neredeyse her nokta hafif bir parıltıyla kaplı.
Bilim insanları bu ışıltının, çok uzak galaksilerden gelen ışıkla birleşerek evrende sürekli bir aydınlık arka plan oluşturduğunu ifade ediyor. Bu nedenle 'mutlak karanlık' dediğimiz şey neredeyse bulunmuyor.
Evrenin Rengi Neden Siyah Değil? Bilimsel Cevap: Kozmik Latte
Uzay fotoğraflarında siyah bir fon görsek de bu, evrenin gerçek rengini tam olarak yansıtmıyor. Astrofizikçilerin yaptığı ölçümlere göre evrenin ortalama rengi siyah değil; hafif bej tonlarında bir renk olan 'kozmik latte'.
Bu renk, evrende bulunan tüm yıldızlardan gelen ışığın birleşiminin ortalaması alınarak hesaplandı. Uzayda çok sayıda mavi tonlu genç yıldız olsa da yaşlı kırmızı yıldızlar ve tozun etkisiyle ortaya daha yumuşak, krem rengine yakın bir ton çıkıyor.
Bu ölçüm, evrendeki yaygın arka plan ışığıyla birleşince bilim insanlarının karanlık sandığımız alanların bile aslında 'aydınlık bir bej parıltısı' taşıdığını söylemesine temel oluşturuyor.
Peki Güneş Sistemindeki En Karanlık Yer Neresi Olabilir?
Güneş Sistemi içinde tam anlamıyla karanlık bir nokta bulmak da kolay değil. Gezegenler, uydular, göktaşları ve hatta Kuiper Kuşağı'ndaki cisimler bile uzaktan gelen yıldız ışığını yansıtıyor. Güneş'ten çok uzak noktalar bile diğer yıldızların zayıf parıltıları ve kozmik arka plan ışığı nedeniyle tamamen karanlık sayılmıyor.
Bilim insanları yine de teorik olarak bazı bölgelerin diğerlerine göre daha karanlık olabileceğini belirtiyor. Örneğin:
Güneş'ten çok uzak bölgelerde, özellikle Kuiper Kuşağı'nın ötesindeki Oort Bulutu çevresi
Bazı karanlık nebulaların iç bölgeleri
Gün ışığından tamamen uzak krater çukurları (örneğin Ay'ın güney kutbundaki derin kraterler)
Bu yerlerde ışığın çok az olduğu bilinse de kozmik arka plan ışıltısı tamamen yok olmadığı için 'mutlak karanlık' yine de ortaya çıkmıyor.
Evrenin En Siyah Noktasını Bulmak Neden Bu Kadar Zor?
Bilim insanlarına göre 'evrenin en karanlık noktası'nı bulamamanın temel nedeni, ışığın sonsuz yolculuğunun hiçbir zaman tamamen durmaması. Yıldızlardan gelen ışık, galaksilerin etrafında dolaşan tozlarla çarpışıyor, kırılıyor ve dağılıyor. Bu süreç evrenin her köşesinde bir aydınlık izi bırakıyor.
Araştırmalar devam ederken bilim dünyası hl şu sorunun net bir cevabını arıyor:
Evrenin gerçek anlamda hiçbir ışık almayan bölgesi var mı?
Şimdilik bu sorunun cevabı bilinmiyor, ancak uzmanlara göre ışığın kozmik ölçekteki varlığı düşünüldüğünde tamamen karanlık bir yer bulmak neredeyse imknsız.
Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım