Güneş Işınlarının Gölgesinde: Deri Hastalıklarının Sessiz Tehdidi

Güneşin sıcak yüzünü daha yakından hissettiğimiz yaz aylarıyla birlikte cilt sağlığına yönelik riskler de artıyor. Uzmanlar, özellikle güneşin zararlı etkilerinin, cilt üzerinde uzun vadede ciddi hastalıklara neden olabileceği konusunda uyarıyor. Dermatoloji Uzmanı Dr. Gaye Sarıkan Ünal, deri hastalıklarının önemli bir kısmının güneşe maruz kalma sonucunda geliştiğini vurguladı. Ciltteki yanıklar, lezyonlar ve benler üzerindeki değişimlerin dikkatle takip edilmesi gerektiğini belirten Ünal, yaz mevsiminin keyfini çıkarırken dikkatli olunması çağrısında bulundu.

Güneş Yanıklarının İleri Yaşta Etkileri Ciddi Olabilir

Yaz tatillerinde güneşe fazla maruz kalmanın, özellikle çocukluk çağında ciltte oluşan güneş yanıklarının, ileriki yıllarda deri kanserine zemin hazırlayabileceği ifade ediliyor. Uzmanlar, cilt yanıklarının sadece kısa vadede ağrı ve kızarıklık gibi sorunlar yaratmadığını, aynı zamanda hücrelerde kalıcı hasara yol açabileceğini hatırlatıyor. Dr. Ünal, erken yaşta yaşanan güneş yanıklarının özellikle melanom gibi tehlikeli cilt kanseri türlerinin gelişme riskini artırabileceğini belirtiyor.

Açık tenli kişiler, hassas cilde sahip olanlar ve ailesinde cilt kanseri öyküsü bulunan bireylerin, güneşten korunma konusunda daha dikkatli olmaları gerekiyor. Koruyucu giysiler, şapka ve en az 30 faktörlü güneş kremleri gibi önlemlerle güneşin zararlı etkilerinden kaçınmak mümkün olabiliyor.

Bronzlaşma Uğruna Sağlık Tehlikeye Atılmamalı

Pandemi sonrası tatil özleminin artmasıyla birlikte, deniz kenarlarında uzun süre güneşlenenlerin sayısı da gözle görülür biçimde arttı. Ancak güneşin altında bilinçsizce saatlerce kalmanın ciddi sağlık sorunlarını beraberinde getirebileceği unutulmamalı. Dermatoloji uzmanları, bronzlaşmanın estetik açıdan cazip görünse de ciltte meydana gelen hasarın göz ardı edilmemesi gerektiğini vurguluyor.

Dr. Ünal, bronzlaşmak uğruna cildin yakılmasının, kısa vadede lekelenmelere, uzun vadede ise erken yaşlanma belirtilerine ve cilt elastikiyetinin kaybına neden olabileceğini belirtiyor. Ciltteki kolajen yapısının zarar görmesi, kırışıklıkların erken yaşta belirmesi ve güneşe bağlı lekelerin kalıcı hale gelmesi, bu risklerden sadece bazıları.

Benlere Dikkat: Renk ve Şekil Değişimleri İhmal Edilmemeli

Ciltte bulunan benler (nevüsler), güneşin zararlı etkilerinden en fazla etkilenen yapılar arasında yer alıyor. Dr. Ünal, özellikle açık renkli cilt tipine sahip olan kişilerin benlerinde zaman içinde oluşabilecek değişimlerin dikkatle gözlemlenmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Benlerin rengi, şekli veya büyüklüğü değiştiğinde, kaşıntı, kanama veya kabuklanma gibi belirtiler görüldüğünde mutlaka bir dermatoloğa başvurulması öneriliyor.

Benlerin bir kısmı doğuştan gelirken, büyük çoğunluğu çocukluk veya ergenlik döneminde ortaya çıkar. Ancak genetik yatkınlık durumunda, yaşam boyu yeni benlerin oluşabileceği de biliniyor. Bu nedenle düzenli cilt kontrolleri, erken teşhis açısından büyük önem taşıyor. Ayrıca benlerin oynanması, tıraş edilmesi ya da üzerine uygulanan kozmetik işlemlerden kaçınılması gerektiği ifade ediliyor.

Çocuklarda Güneş Koruması Hayati Önem Taşıyor

Cilt sağlığı sadece yetişkinlerin değil, çocukların da öncelikli korunma alanlarından biri olmalı. Dr. Gaye Sarıkan Ünal, çocuk yaşta maruz kalınan yoğun güneş ışınlarının, cilt hücrelerinde geri dönülmesi güç hasarlar oluşturabileceğini belirtiyor. Özellikle bebeklik ve okul öncesi çağlarda güneşe direkt maruz kalınması, bağışıklık sistemi gelişimini ve cilt bariyerini olumsuz etkileyebiliyor.

Ebeveynlerin çocuklarını doğrudan güneş ışınlarından korumaları, güneş koruyucu ürünleri düzenli şekilde kullanmaları ve özellikle saat 11.00-16.00 arasında çocukları gölgede tutmaları öneriliyor. Yaz aylarında sahil veya açık alan gezileri sırasında geniş kenarlı şapkalar ve uzun kollu, pamuklu kıyafetlerin tercih edilmesi, çocukların cilt sağlığı açısından önem taşıyor.

Cilt, vücudun en büyük organı olmasıyla birlikte, dış çevresel faktörlere en çok maruz kalan yapıdır. Güneşin keyfini çıkarırken cilt sağlığını tehlikeye atmamak, bilinçli hareket etmek ve önlemleri elden bırakmamak, uzun vadede sağlıklı bir yaşam için atılacak en önemli adımlardan biridir.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım