Gıda İhracatında Rekor Artış: Çikolata ve Kakaolu Ürünler Zirvede!

Ayçiçek Yağı İhracatı Güçlü Seviye Koruyor

Listenin ikinci sırasında ise ayçiçek yağı yer aldı. 2025'in ilk dokuz ayında 790,4 milyon dolarlık ihracat geliri elde edilen bu kalemde %16,6 oranında artış görüldü. Türkiye, son yıllarda ayçiçek yağı üretiminde uyguladığı modern tarım teknikleri ve rafineri yatırımları sayesinde bölgesel bir üretim üssü haline geldi.

Sektör temsilcileri, özellikle Afrika ve Orta Doğu ülkelerinde Türk ayçiçek yağlarına olan talebin arttığını, bunun da ihracat gelirlerine olumlu yansıdığını belirtiyor. Ayrıca, jeopolitik risklerin yüksek olduğu dönemlerde Türkiye'nin güvenilir tedarikçi ülke konumunun pekişmesi, sektörde sürdürülebilir büyümeyi destekliyor.

ABD Pazarında Güçlü Artış, Irak'ta Gerileme

Hububat, bakliyat ve yağlı tohum ihracatında Türkiye'nin ana pazarı Irak olmayı sürdürdü. Ancak bu ülkeye yapılan ihracat, 2025'in ilk dokuz ayında %16,6 düşüşle 1,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Buna karşın, Amerika Birleşik Devletleri pazarında büyük bir artış yaşandı. Türk gıda ürünlerinin ABD'ye ihracatı %38,8 yükselerek 647,9 milyon dolara ulaştı.

TİM verilerine göre, sektörün diğer güçlü pazarları arasında Suriye, Cezayir ve Suudi Arabistan bulunuyor. Avrupa tarafında ise Almanya ve Birleşik Krallık, Türkiye'nin en çok gıda ihraç ettiği ülkeler arasındaki yerini korudu. Uzmanlara göre, Türk gıda sektörünün Avrupa Birliği standartlarına uygun üretim kapasitesi, ihracatta çeşitliliği artıran en önemli unsur olmaya devam ediyor.

Fiyat İstikrarında Hububat ve Bakliyat Etkisi

TİM Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektör Kurulu Başkanı Ahmet Tiryakioğlu, sektörün yalnızca ihracat performansıyla değil, iç piyasada fiyat istikrarına katkısıyla da öne çıktığını belirtti. Tiryakioğlu, yaptığı açıklamada, 'Eylül ayında gıda enflasyonundaki artış, büyük ölçüde taze meyve ve sebze grubundan kaynaklandı. Ancak hububat, bakliyat ve yağlı tohum ürünlerinde fiyat dengesi korunuyor,' dedi.

Uzmanlara göre, sektörün iç piyasadaki bu dengeleyici rolü, Türkiye'nin gıda güvenliğini koruma açısından da stratejik önem taşıyor. Özellikle küresel iklim krizi, enerji maliyetleri ve lojistik zorluklar dikkate alındığında, bu ürünlerdeki istikrar ülke ekonomisi açısından olumlu bir tablo sunuyor.

Gıda Sektöründe İhracat Hedefi 12 Milyar Dolar

Yılın son çeyreğine girilirken, sektör temsilcileri 2025 sonuna kadar ihracat hedefinin 12 milyar dolar seviyesine çıkarılabileceğini öngörüyor. Türk markalarının özellikle çikolata, şekerleme ve unlu mamul alanlarında global pazarlarda daha görünür hale gelmesi bekleniyor.

Tiryakioğlu, ihracattaki bu büyümenin sürdürülebilir olması için Ar-Ge yatırımlarının artırılması gerektiğini vurguladı. 'Yeni pazarlara açılmak ve mevcut pazarlarda kalıcı olmak için inovasyon artık zorunluluk haline geldi' ifadelerini kullandı.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım