Fed'den Kırmızı Alarm: Ticari Gayrimenkule Yoğunlaşan Bankalar Yakın Takipte

ABD Merkez Bankası (Fed), özellikle topluluk ve bölgesel ölçekte faaliyet gösteren bankaların ticari gayrimenkul kredi portföylerine yönelik denetimlerini sıkılaştırdı. Yüksek faiz oranları, ticari gayrimenkul değerlerindeki düşüş ve giderek sıkılaşan kredi standartları, bu segmentteki riskleri artırırken Fed, aralık ayı 'Denetim ve Düzenleme Raporu'nda bu gelişmeleri yakından izlediklerini açıkladı.

Raporda, ABD bankacılık sisteminin genel olarak sağlam bir yapıya sahip olduğu belirtilse de ticari gayrimenkul kredilerindeki baskıların bankalar için dikkat edilmesi gereken bir alan olduğuna vurgu yapıldı.

Bankacılık Sistemi Genel Olarak Güçlü Ancak Riskler Artıyor

Fed'in yayımladığı raporda, ABD bankacılık sektörünün güçlü sermaye yapısı, yüksek likidite ve istikrarlı krlılık düzeyleriyle yoluna devam ettiği belirtildi. Ekonomideki büyümenin bankaların kredi verme iştahını desteklediği ifade edildi.

Ancak buna rağmen özellikle bazı topluluk ve bölgesel bankaların operasyonel maliyetlerinin yükselmesi, kredi zarar karşılıklarını artırma zorunluluğu ve gelir baskısı gibi sorunlarla karşı karşıya kaldığı kaydedildi.

Rapora göre, bu bankalardaki gecikmiş ve sınıflandırılmış kredi oranları 10 yıllık ortalamalara kıyasla daha düşük seviyede seyrediyor. Buna rağmen ticari gayrimenkul kredileri ile tüketici kredilerindeki gecikmeler, son yılların üzerinde bir seviyeye ulaşmış durumda.

Ticari Gayrimenkul Kredilerinde Gecikmeler Endişe Yaratıyor

Özellikle ofis binaları ve çok aileli konut projeleri (apartman, rezidans vb.) için kullanılan ticari kredilerdeki sıkıntılar dikkat çekiyor. Uzun süre pandeminin etkisinde kalan ofis pazarının henüz toparlanamaması ve bazı bölgelerde boşluk oranlarının artması, kredi borçlularının ödeme gücünü doğrudan etkiliyor.

Raporda, yüksek faiz oranlarının bu borçlanmayı daha da zorlaştırdığı vurgulandı. Artan faiz yükü, ticari gayrimenkul sahiplerinin mevcut kredilerini yeniden yapılandırmasını veya vadesi gelen borçları refinansman ile kapatmasını zorlaştırıyor.

Fed, bu gelişmelerin bankacılık sektöründe ilave riskleri tetikleyebileceğini belirterek, denetim ekiplerinin bu alanı mercek altına aldığını duyurdu.

'Refinansman Zorlaşabilir' Uyarısı

Raporda kullanılan 'Yüksek faiz oranları, sıkı kredi standartları ve düşük ticari gayrimenkul değerleri borçluların kredilerini yeniden finanse etme veya kapatma kabiliyetini etkileyebilir' ifadesi, mevcut riskin boyutlarını gözler önüne serdi.

Bu durum özellikle küçük ve orta ölçekli bankalar için daha önemli bir tehdit oluşturuyor. Çünkü birçok topluluk ve bölgesel banka portföylerinde yoğun şekilde ticari gayrimenkul kredisi bulunduruyor. Gayrimenkul değerlerinin düşmesi, teminatların değerini azaltacağı için kredi riskinin bankalara yansıma ihtimali artıyor.

Fed'den Yakın Takip: Riskli Portföyler Mercek Altında

Denetim ve Düzenleme Raporu'nda, Fed denetçilerinin ticari gayrimenkul kredi trendlerini yakından izlediği belirtiliyor. Bu kapsamda bankaların:

• Kredi sınıflandırmaları

• Kullandırdıkları ticari krediler

• Kredi zarar karşılıkları

• Portföy risk oranları

titizlikle takip ediliyor.

Fed, ayrıca bankaların kredi verme standartlarının sıkılaştırılıp sıkılaştırılmadığını, riskli kredilerin portföylerde nasıl sınıflandırıldığını ve olası zararlar için ne kadar karşılık ayrıldığını düzenli olarak gözden geçiriyor.

Ekonomik Büyüme Güçlü Ancak İleriye Dönük Endişeler Var

ABD ekonomisi büyümesini sürdürse de, ticari gayrimenkul piyasasındaki dalgalanmalar özellikle son iki yıldır önemli bir risk başlığı olarak değerlendiriliyor. Pandemi sonrası değişen çalışma alışkanlıkları, ofis talebini kalıcı şekilde azaltmış görünüyor. Buna ek olarak yükselen faiz oranları, borç yükünü her geçen gün daha da ağırlaştırıyor.

Fed, finansal istikrarı korumak için bu alanda gerekli tüm adımların atılacağını, olası kırılganlıkların bankacılık sistemine yayılmaması için sürecin sıkı denetlendiğini duyurdu.

Ticari gayrimenkul sektöründeki gelişmelerin, özellikle 2024 ve 2025 yıllarında ABD bankacılık sistemi için önemli bir gündem maddesi olmayı sürdüreceği değerlendiriliyor.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım