Evrenin Genişlemesi Yavaşlıyor mu? Karanlık Enerjiye Dair Yeni Tartışma
Yonsei Üniversitesi'nden bilim insanlarının yürüttüğü yeni araştırma, evrenin hızlanarak genişlemediğini, aksine yavaşlama evresine girmiş olabileceğini öne sürüyor.
Nobel'e Giden Keşif ve Karanlık Enerji
1998 yılında iki ayrı astronom ekibi, Tip 1a süpernovaları gözlemleyerek evrenin hızlanarak genişlediğini ortaya koymuştu. Bu buluş, 2011'de Nobel Fizik Ödülü ile taçlandırılmış ve evrenin genişlemesini açıklamak için 'Karanlık Enerji' kavramı kozmolojinin merkezine yerleşmişti. Ancak bu gizemli gücün doğası hl tartışmalı.
Yeni Araştırmadan Çarpıcı İddia
Yonsei Üniversitesi'nden Prof. Young-Wook Lee liderliğinde yürütülen çalışma, evrenin artık hızlanmadığını, yavaşlama evresine girdiğini öne sürüyor. Bu iddia, geçtiğimiz yıl DESI projesinin Karanlık Enerji'nin zamanla zayıflayabileceğini gösteren bulgularıyla da örtüşüyor. Lee, 'Evrenin kaderi değişebilir. Bu kozmolojide çok önemli bir ilerleme olur' ifadelerini kullandı.
Süpernovaların Yaşı Parlaklığı Etkiliyor
Araştırmada 300 galaksi ve içlerindeki Tip 1a süpernovaları incelendi. Bulgular, süpernovaların parlaklığının yalnızca uzaklıkla değil, onları oluşturan yıldızların yaşıyla da ilişkili olduğunu gösterdi. Daha genç yıldızlardan oluşan süpernovaların daha soluk, yaşlı yıldızlardan oluşanların ise daha parlak olduğu belirlendi. Çalışmanın yazarlarından Junhyuk Son, bu ilişkinin yüzde 99,99 güvenilirlik taşıdığını ve evrenin genişlemesini ölçmede daha doğru sonuçlar sağlayabileceğini açıkladı.
Büyük Çöküş Senaryosu Yeniden Gündemde
Elde edilen sonuçlar doğrulanırsa, evrenin hızlanmadığı ve Karanlık Enerji'nin sabit bir güç olmadığı anlaşılacak. Bu durumda evrenin genişlemesi yavaşlayarak durabilir ve sonunda büzülerek 'Büyük Çöküş' senaryosuna yol açabilir. Lee, 'İki sene önce bu ihtimal söz konusu değildi. Şimdi daha fazla araştırmaya ihtiyaç var' dedi.
Bilim Dünyasında Tartışma
2011 Nobel Ödülü sahibi Adam Riess, çalışmanın hatalı bir öncüle dayandığını savunarak süpernovaların evrenle birlikte yaşlandığı fikrinin daha önce çürütüldüğünü belirtti. Ancak Lee, bu yorumun yanlış olduğunu ve önceki verilerin kusurlu olduğunu ileri sürdü.
Vera Rubin Gözlemevi Umut Vadediyor
Bu yıl faaliyete geçen Vera C. Rubin Gözlemevi, 2026'dan itibaren başlayacak 10 yıllık gözlem programıyla tartışmaya ışık tutacak. Gözlemevi, 20.000'den fazla yeni süpernova konak galaksisini keşfederek yaş etkisini daha doğrudan test etme imknı sağlayacak.
'Karanlık Enerji Daha da Tuhaflaşıyor'
Lee, çalışmalarının uzun süre tartışılacağını kabul ederek, 'Karanlık enerji giderek daha da tuhaflaşıyor. Ancak bu davranışı açıklayabilecek iyi bir teori yok. Belki beş yıl içinde daha da şaşırtıcı sonuçlar ortaya çıkabilir' sözleriyle araştırmayı noktaladı.