Çoklu Afet Erken Uyarı Sistemlerinde Rekor Artış
Birleşmiş Milletler ve Dünya Meteoroloji Örgütü'nün yayımladığı rapora göre, çoklu afet erken uyarı sistemlerine sahip ülke sayısı 119'a yükselerek rekor seviyeye ulaştı.
Rekor Seviyeye Ulaşıldı
Birleşmiş Milletler Afet Risk Azaltma Ofisi (UNDRR) ile Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), Brezilya'nın Belem kentinde düzenlenen COP30 kapsamında 'Çoklu Afet Erken Uyarı Sistemlerinin Küresel Durumu 2025' raporunu açıkladı. Raporda, farklı türdeki afetlere karşı hayat kurtarıcı önlemler almayı amaçlayan çoklu afet erken uyarı sistemlerine sahip ülke sayısının 119'a ulaştığı ve bunun son 10 yılda yüzde 113'lük bir artışa karşılık geldiği belirtildi.
Bölgesel Farklılıklar Dikkat Çekiyor
Rapora göre ülkelerin yüzde 60'ı bu sistemlere sahip olsa da bölgeler arasında önemli farklılıklar bulunuyor. Asya-Pasifik bölgesi yüzde 72 ile en yüksek kapsama oranına sahipken, Amerika ve Karayipler'de bu oran yüzde 51, küçük ada devletlerinde ise yüzde 43 seviyesinde kaldı. Afrika ise 2015'ten bu yana yüzde 72'lik ilerleme kaydetmesine rağmen en düşük değere sahip bölge olarak öne çıktı.
Ölüm Oranlarında Büyük Fark
Kapsamlı çoklu afet erken uyarı sistemlerine sahip ülkelerde afet kaynaklı ölüm oranlarının, sınırlı yeteneklere sahip ülkelere göre yaklaşık altı kat daha düşük olduğu raporda vurgulandı.
Yeni Tehditler Gündemde
Aşırı sıcaklar, orman yangınları ve buzul gölü taşkınları gibi giderek şiddetlenen yeni tehlikelerin mevcut birçok erken uyarı sisteminin kapasitesini zorladığına dikkat çekildi.
Yetkililerden Açıklamalar
UNDRR Başkanı Kamal Kishore, iklim krizine rağmen artan afet kayıplarının durdurulabileceğini belirterek, ülkelerin önümüzdeki beş yılda Sendai Çerçevesi'ni hızla uygulaması gerektiğini söyledi. Kishore, dayanıklılığa yönelik finansmanın önceliklendirilmesinin önemine işaret etti.
WMO Genel Sekreteri Celeste Saulo ise afetlerin topluluklar, ekonomiler ve ekosistemler üzerinde kalıcı etkiler bıraktığını vurgulayarak, 'Önceden tahminler, erken uyarılar ve hızlı müdahale olmasaydı, can kaybı çok daha yüksek olurdu.' ifadelerini kullandı.