ChatGPT, Platon'un 2.400 Yıllık Matematik Bulmacasını İnsan Gibi Çözdü
Cambridge Üniversitesi'nden bir araştırma ekibi, yapay zekâ sistemlerinin problem çözme yeteneklerini derinlemesine anlamak amacıyla dikkat çekici bir deney gerçekleştirdi. Deneyde, ChatGPT'ye Antik Yunan filozofu Platon'un 2.400 yıl önce ortaya koyduğu ünlü matematik problemi yöneltildi.
Platon'un Kareyi İkiye Katlama Problemi
Platon'un tanımladığı bu bulmaca, basit gibi görünse de yüzyıllardır matematikçiler tarafından eğitsel bir örnek olarak kullanılıyor. Soru, bir karenin alanını tam iki katına çıkarmak için yeni bir kare çizilmesini istiyor. İlk bakışta çoğu kişi kenar uzunluğunu iki katına çıkararak problemi çözebileceğini düşünür. Ancak bu yaklaşım hatalıdır çünkü kenar uzunluğunu iki katına çıkarmak, alanı dört katına çıkarır.
Doğru yöntem, yeni karenin kenar uzunluğunu ilk karenin köşegenine eşitlemektir. Bu durumda alan tam olarak iki katına çıkar. Platon'un zamanından bu yana bu problem, yalnızca matematiksel bir alıştırma değil, aynı zamanda doğru düşünme yöntemlerini öğretmek için kullanılan önemli bir örnek olmuştur.
ChatGPT, Adım Adım İnsan Benzeri Düşündü
Cambridge Üniversitesi ekibi, ChatGPT'ye bu problemi sorduğunda, yapay zeknın verdiği cevaplar beklenenden daha dikkat çekici oldu. ChatGPT, problemi doğrudan hazır bir formülle yanıtlamak yerine önce cebirsel bir yöntem geliştirdi. Bu ilk çözüm, yaklaşık bir sonuç verdi.
Araştırmacılar daha doğru ve zarif bir çözüm talep ettiğinde, ChatGPT bu kez geometrik bir yaklaşım kullanarak köşegen yöntemine dayalı doğru çözümü sundu. Bu durum, yapay zeknın yalnızca ezberlenmiş bilgileri değil, farklı düşünme yollarını da kullanabildiğini gösterdi.
Cambridge araştırmacısı Dr. Nadav Marco, bu süreci şöyle açıkladı:
'Yeni bir problemle karşılaştığımızda geçmiş deneyimlerimize dayanarak farklı yollar deneriz. ChatGPT'nin de benzer şekilde hipotezler kurduğunu ve çözüm geliştirdiğini gözlemlemek oldukça çarpıcıydı.'
Yapay Zek Araştırmalarında Yeni Bir Eşik
Bu deney, yapay zek sistemlerinin yalnızca veri depolayan araçlar olmadığını, aynı zamanda insan zihnine benzer şekilde esnek düşünebildiklerini gösteren önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Cambridge ekibi, ChatGPT'nin çözüm sürecinin öğrencilerin yaklaşımına benzediğini belirterek, yapay zeknın deneme-yanılma yöntemini doğal bir şekilde kullanabildiğini vurguladı.
Bu tür deneyler, yapay zeknın gelecekte eğitimden mühendisliğe, bilimsel araştırmalardan günlük problemlere kadar birçok alanda nasıl kullanılabileceğine dair ipuçları veriyor. Özellikle karmaşık matematiksel ve mantıksal sorularda yapay zeknın düşünme biçiminin incelenmesi, 'kara kutu' olarak adlandırılan karar alma süreçlerinin daha iyi anlaşılmasını sağlayabilir.
Platon'un Sorusu Modern Teknolojiyle Yeniden Hayat Buldu
İlginç olan nokta, 2.400 yıl önce ortaya atılmış bir matematik probleminin, günümüzün en gelişmiş yapay zek modellerinden biriyle test edilmesidir. Bu durum, insan bilgisinin tarihsel sürekliliğini ve yapay zek teknolojilerinin bu bilgiyi nasıl işleyebildiğini göstermesi açısından da özel bir anlam taşıyor.
Platon'un sorusu, Antik Çağ'da doğru düşünme yöntemlerini öğretmek için kullanılırken, bugün yapay zeknın 'düşünme' yeteneğini ölçmek için bir test aracı haline geldi. Cambridge Üniversitesi'nin yaptığı bu çalışma, teknoloji ile klasik bilginin nasıl kesiştiğini etkileyici bir şekilde gözler önüne serdi.
Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım