C Vitamini Şampiyonu Portakal Değil: Asıl Güçlü Kaynak Kuşburnu ve Acerola
Havaların soğumasıyla birlikte grip, soğuk algınlığı ve diğer mevsimsel enfeksiyonlar yeniden gündeme geliyor. Bu dönemde bağışıklık sistemini güçlü tutmak için en etkili yöntemlerden biri doğru beslenme alışkanlıkları geliştirmek.
Portakal Sandığınız Kadar Güçlü Değil
C vitamini denildiğinde çoğu insanın aklına ilk olarak portakal gelse de, bu meyve sanıldığı kadar yüksek bir C vitamini kaynağı değil. 100 gram portakalda yaklaşık 53 mg C vitamini bulunuyor. Bu değer, portakalı listenin ancak orta sıralarına yerleştiriyor.
Kivi, kırmızı biber, kuş üzümü ve brokoli gibi gıdalar, aynı miktarda portakaldan çok daha fazla C vitamini içeriyor. Örneğin 100 gram kivi yaklaşık 90 mg C vitamini sunarken, kırmızı biberde bu değer 120 mg'a kadar çıkabiliyor. Dolayısıyla bağışıklığı güçlendirmek için portakal tek başına yeterli değil; farklı sebze ve meyvelerle desteklenen çeşitli bir beslenme düzeni gerekiyor.
Gerçek Şampiyon: Acerola Kirazı
C vitamini bakımından dünyanın en zengin meyvelerinden biri, tropikal bölgelerde yetişen acerola kirazı (Barbados kirazı) olarak öne çıkıyor. Bilimsel verilere göre 100 gram acerola kirazında 1600 mg'dan fazla C vitamini bulunuyor. Bu miktar, portakalın yaklaşık 30 katına denk geliyor.
Acerola, özellikle Güney Amerika ve Karayipler'de yetişen bir meyve olduğundan Türkiye'de yaygın olarak bulunmuyor. Ancak C vitamini içeriği açısından bu meyve, turunçgilleri açık ara geride bırakıyor. Bazı gıda takviyelerinde acerola ekstresi kullanılması da bu yüksek değerinden kaynaklanıyor.
Türkiye'nin Güçlü C Vitamini Kaynağı: Kuşburnu
Acerola Türkiye'de yetişmese de, kuşburnu bu açığı büyük ölçüde kapatıyor. 100 gram kuşburnu, yaklaşık 426 mg C vitamini içeriyor. Bu oran, portakalın neredeyse sekiz katına denk geliyor. Kuşburnu, özellikle Anadolu'da geleneksel olarak kış aylarında çay olarak tüketilen en önemli bitkilerden biri.
Taze olarak tüketildiğinde ya da çay şeklinde hazırlandığında kuşburnu, vücuda yüksek miktarda C vitamini sağlıyor. Ayrıca antioksidan özellikleri sayesinde bağışıklık sistemini güçlendiriyor, soğuk algınlığına karşı koruyucu bir etki oluşturuyor. Bu yönüyle kuşburnu, yerli beslenme kültüründe doğal bir 'C vitamini deposu' olarak öne çıkıyor.
C Vitamininden En İyi Şekilde Yararlanmanın Yolları
C vitamini suda çözünen bir vitamin olduğu için uzun süre pişirme yöntemleriyle kolayca kaybolabiliyor. Uzmanlar, sebze ve meyvelerin mümkünse çiğ ya da buharda kısa süreli pişirilerek tüketilmesini öneriyor. Özellikle salatalara taze maydanoz eklemek, günlük C vitamini alımını artırmak için pratik bir yöntem olarak öne çıkıyor.
Alman Beslenme Derneği'nin önerilerine göre günlük C vitamini ihtiyacını karşılamak sanıldığı kadar zor değil. Yarım kırmızı biber ve bir bardak taze portakal suyu ya da 150 gram Brüksel lahanasıyla birlikte tüketilen bir elma, ortalama bir yetişkinin günlük ihtiyacını fazlasıyla karşılıyor. Bu nedenle beslenmede çeşitlilik ve tazelik, C vitamininden maksimum fayda sağlamanın anahtarı olarak görülüyor.
Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım