Bakır Fiyatları Rekora Koşuyor: ABD-Çin Ticaret Umudu Küresel Piyasaları Harekete Geçirdi
Küresel emtia piyasaları, son günlerde yeniden hareketlenmiş durumda. Özellikle bakır fiyatları, ABD ile Çin arasında ticaret gerilimlerinin yumuşayacağına dair beklentiler ve arz tarafında yaşanan sıkıntılar nedeniyle hızlı bir yükseliş trendine girdi.
ABD-Çin ilişkilerinde yumuşama piyasaları canlandırdı
Bakırın tırmanışında en önemli etkenlerden biri, ABD ile Çin arasındaki ticaret ilişkilerinde son günlerde yaşanan pozitif gelişmeler oldu. ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, Trump döneminden kalan %100'lük gümrük vergisi tehdidinin ortadan kalktığını açıkladı. Bunun yanı sıra, Çin'in nadir toprak elementleri ihracatına yönelik kısıtlama planlarını bir yıl ertelemesi, küresel piyasalarda rahatlama yarattı.
Bu gelişmeler, yalnızca bakırda değil; alüminyum, çinko ve nikel gibi diğer sanayi metallerinde de yukarı yönlü bir ivme yarattı. Ticaret savaşları sırasında ağır darbe alan metal piyasaları, yeniden toparlanma sürecine girmiş görünüyor. Uzmanlara göre, taraflar arasındaki diyalogun güçlenmesi, arz-talep dengesinin daha istikrarlı hale gelmesini sağlayabilir.
Küresel yatırımcılar, özellikle Çin'in sanayi üretimindeki toparlanmayı ve altyapı yatırımlarına hız vereceği sinyallerini olumlu karşılıyor. Bu da bakırın, yalnızca kısa vadede değil, uzun vadede de güçlü bir değer kazanma potansiyeline sahip olduğunu gösteriyor.
Arz sıkıntıları fiyatları destekliyor
Fiyatların yükselmesinde yalnızca diplomatik gelişmeler değil, aynı zamanda arz tarafındaki kısıtlamalar da etkili oluyor. Dünyanın en büyük bakır üreticilerinden Freeport-McMoRan'ın Endonezya'daki Grasberg madeni ve Ivanhoe Mines'ın Kongo'daki Kamoa-Kakula madeni üretiminde yaşanan aksaklıklar, piyasadaki arzın azalmasına neden oldu.
Bu üretim düşüşleri, küresel stok seviyelerini aşağı çekerek fiyatların daha da yükselmesine yol açtı. Uzmanlar, özellikle Latin Amerika ve Afrika'daki madencilik faaliyetlerinde yaşanan çevresel zorluklar, grevler ve politik risklerin arz dengesini uzun süre etkileyebileceğini vurguluyor.
Ayrıca bakırın, enerji dönüşümü sürecinde elektrikli araçlar, yenilenebilir enerji altyapısı ve batarya teknolojilerinde temel hammadde olması, uzun vadede arzın mevcut taleple başa çıkamayacağı yönünde endişeleri artırıyor.
Zayıflayan dolar ve enerji dönüşümü fiyat artışını hızlandırdı
2024 yılı boyunca ABD dolarında yaşanan değer kaybı da emtia fiyatlarındaki yükselişi hızlandıran bir diğer faktör oldu. Doların yıl genelinde %7'nin üzerinde gerilemesi, dolar üzerinden fiyatlanan metallere olan ilgiyi artırdı. Dolar zayıfladıkça yatırımcılar, güvenli liman olarak gördükleri metallere yöneldi.
Öte yandan, küresel enerji dönüşümü gündeminin hız kazanması da bakırın stratejik önemini artırdı. BHP Group, küresel bakır talebinin 2050 yılına kadar %70 oranında artacağını öngörüyor. Bu tahmin, yenilenebilir enerji sistemlerinde, elektrikli araçlarda ve altyapı projelerinde bakırın vazgeçilmez bir unsur haline geleceğini gösteriyor.
Enerji verimliliği, karbon nötr hedefleri ve elektrikli ulaşım sistemleri gibi alanlarda kullanılan bakır miktarının artması, fiyatlardaki yükselişi destekleyen uzun vadeli bir dinamik olarak değerlendiriliyor.
Analistler yeni rekor beklentisini güçlendirdi
Piyasa analistleri, bakır fiyatlarındaki bu hızlı yükselişin önümüzdeki haftalarda da devam edebileceğini belirtiyor. ANZ Research tarafından yapılan değerlendirmede, ABD'de açıklanan son enflasyon verilerinin beklentilerin altında kalmasının, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz indirimlerine devam edeceği yönünde beklentileri güçlendirdiği ifade edildi.
Faizlerin düşmesi, doların zayıflaması ve küresel büyüme umudunun artması, bakır gibi büyüme odaklı emtialar için pozitif bir zemin oluşturuyor. Asya piyasalarında sabah saatlerinde başlayan işlemlerde de bakırın yukarı yönlü seyrini sürdürdüğü görüldü.
Aynı saatlerde Londra Metal Borsası'nda alüminyum fiyatı %0,77, çinko %0,45, kalay %0,14 yükselirken; kurşun ve nikel fiyatlarının yatay seyrettiği gözlemlendi. Analistler, piyasalarda iyimserliğin sürmesi halinde bakırın yakın zamanda 11.100 dolar seviyesini aşarak yeni bir tarihi zirve yapabileceğini öngörüyor.
Bakır, sanayinin kalbi olarak nitelendirilen bir metal olmasının yanı sıra, küresel ekonominin gidişatına dair en güçlü göstergelerden biri olarak da görülüyor. Şu anda yaşanan yükseliş, hem ekonomik toparlanmanın hem de enerji dönüşüm sürecinin somut bir yansıması olarak değerlendiriliyor.
Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım