19 Eylül 2025 Cuma Hutbesi: Peygamberimiz ve Ticaret Ahlakı

Peygamberimizin Ticaretle İlgili Uyarıları

Hutbede, Hz. Peygamber'in ticarette doğruluk ve şeffaflığa verdiği önem hatırlatıldı. Rivayete göre, bir sahabi Resûlullah'a alış ve satışlarda fiyatlarla oynadığını söylediğinde, Peygamberimiz bu davranışı kesin bir dille reddederek, malın gerçek değerinin açıkça söylenmesi gerektiğini ifade etmiştir. Bu örnek üzerinden Müslümanlara, alım satımda hileye ve yalan beyana başvurmamaları gerektiği, her zaman dürüst davranmanın dinî bir sorumluluk olduğu hatırlatıldı.

İslam'da Ticaret Ahlakının Temeli

Hutbede, İslam'ın ticarette adaletli ölçü ve tartıya büyük önem verdiği belirtildi. Kur'an-ı Kerim'de geçen 'Tartıyı adaletle yapın, teraziyi eksik tutmayın' ayetinin, ticarette temel bir ilke olduğuna dikkat çekildi. Doğruluk, helal kazanç, emanete riayet ve kul hakkına hassasiyetin, Müslüman tüccarın en belirgin vasıfları olması gerektiği vurgulandı. Hutbede ayrıca, Resûlullah'ın peygamberlikten önce bile 'Muhammedü'l-Emîn' yani güvenilir kişi olarak tanınmasının, Müslümanlara örnek olması gerektiği dile getirildi.

Günümüz Ticareti Üzerine Uyarılar

Hutbede, günümüz ticari hayatında karşılaşılan yanlış uygulamalara da dikkat çekildi. Karaborsacılık, stokçuluk, tefecilik, fırsatçılık ve hileli satışların İslam'da kesin olarak yasaklandığı belirtildi. Özellikle afet dönemlerinde veya öğrencilerin okul, memurların tayin süreçlerinde fiyatları bilinçli olarak artırmanın kul hakkına girmek olduğu ifade edildi. Verilen sözün tutulmaması, satılan malın kusurunun gizlenmesi ve alım satımda insanları aldatmaya yönelik davranışların büyük günahlar arasında olduğu hatırlatıldı.

Ahîlik Geleneği ve Günümüze Mesajı

Hutbenin bir diğer bölümünde, Türk-İslam medeniyetinin önemli bir unsuru olan ahîlik geleneğine değinildi. Ahîlik teşkilatının, ticarette dürüstlüğü, yardımlaşmayı ve helal kazancı esas aldığı belirtildi. Bu gelenekte alın teriyle kazanılan paranın bereketi ve kazancın topluma fayda sağlayacak şekilde paylaşılması ön plandaydı. Bugün de Müslümanların, bu anlayışı ticari hayatlarına taşıyarak hem bireysel hem de toplumsal refahı sağlamaları gerektiği ifade edildi.

Helal Kazancın Bereketi

Hutbenin sonunda, ticaretin bereketinin dürüstlükte, huzurunun helalde, kazancının ise Allah'ın rızasında saklı olduğu vurgulandı. Müslümanların, ticaret yaparken sadece maddi kazanca odaklanmamaları; helal haram hassasiyetini gözetmeleri gerektiği dile getirildi. İmanla bütünleşen bir ticaret hayatının, hem dünyada hem de ahirette huzurun anahtarı olduğunun altı çizildi.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım