1999 Sonrası Çalışanlara 5400 Günle Emeklilik Yolu Açıldı

Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesiyle birlikte Türkiye’de milyonlarca kişi erken emeklilik hakkı elde ederken, bu kapsam dışında kalan 1999 sonrası sigortalılar için de yeni düzenlemeler ve kademeli geçiş sistemi gündemdeki yerini koruyor. Uzmanlara göre, 2000 sonrası çalışma hayatına atılanlar için 5400 gün üzerinden erken emeklilik imkânı, yeni sistemde en önemli alternatiflerden biri haline geldi.

EYT Düzenlemesi Sonrası Yeni Dönem Başladı

2023 yılında yürürlüğe giren EYT yasası, ilk sigorta girişi 9 Eylül 1999 ve öncesinde olan çalışanlara yaş şartı olmaksızın emeklilik hakkı getirdi. Bu düzenleme, milyonlarca kişiye erken emeklilik fırsatı tanırken aynı zamanda yeni dönemin sınırlarını da belirledi.

Ancak 9 Eylül 1999 tarihinden sonra işe giren çalışanlar için tablo tamamen farklı. Bu gruptaki sigortalılar, 4447 sayılı Kanun’un getirdiği üçlü şart olan yaş, prim günü ve sigortalılık süresini tamamlamak zorunda. Böylece, yaş şartı 1999 sonrası dönemde emeklilik planlamasında belirleyici unsur haline geldi.

2000 – 2008 Arasında İşe Başlayanlara Kademeli Emeklilik

İlk sigorta girişi 9 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasına denk gelen çalışanlar, geçici maddelerle tanımlanan kademeli sisteme dahil oluyor. Bu dönem, hem prim gün sayısının hem de yaş şartının dengelendiği bir geçiş süreci olarak biliniyor.

Bu grupta olanlar için tam emeklilik hakkı 7200 prim gününe dayanıyor. 7200 günü tamamlayan kadın çalışanlar 58, erkek çalışanlar ise 60 yaşında emekliliğe hak kazanabiliyor. Ancak 5400 günle kısmi emeklilik seçeneği de mevcut. Bu durumda yaş sınırı yükseliyor ve tamamlanan prim gününe göre değişiklik gösteriyor.

5400 prim gününü 31 Aralık 2035 tarihine kadar dolduran kadınlar 61, erkekler ise 63 yaşında emekli olabiliyor. 2036 sonrasında ise yaş sınırları kademeli olarak artış gösteriyor. Bu sistemle birlikte 25 yıllık sigortalılık süresiyle birlikte daha az prim ödeyip emeklilik hakkı kazanmak mümkün hale geliyor.

30 Nisan 2008 Sonrası Yeni Sosyal Güvenlik Rejimi

30 Nisan 2008 tarihi, Türkiye’de emeklilik sisteminde köklü bir değişimin başlangıcı olarak kabul ediliyor. Bu tarihte yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Güvenlik Kanunu, prim esaslı yeni bir düzeni beraberinde getirdi. Artık emeklilik yaşı sigorta başlangıç tarihine değil, prim gününün tamamlandığı tarihe göre belirleniyor.

Bu dönemde işe başlayan çalışanlar için normal emeklilik şartı 9000 prim gününe çıkarıldı. 9000 günü dolduran kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşında emekliliğe hak kazanabiliyor. Ancak 9000 günü daha ileri yıllarda tamamlayanlar için yaş sınırı 2048 yılına kadar kademeli olarak 65 yaşa kadar yükseliyor.

SGK uzmanlarına göre, 2008 sonrası sigortalı olan bir kişi için en önemli unsur artık prim gününü eksiksiz tamamlamak. Çünkü prim gün sayısını erken tamamlayanlar, yaş şartına rağmen sistemde avantajlı konuma geçebiliyor.

5400 Günle Kısmi Emeklilik Seçeneği Devam Ediyor

2008 sonrası sigortalılar için tam emeklilik zor olsa da, kısmi emeklilik sistemi halen geçerliliğini koruyor. Bu sistemde 5400 prim gününü dolduran kadın çalışanlar 63, erkek çalışanlar ise 65 yaşında emekli olabiliyor.

Uzmanlar, bu yöntemin özellikle özel sektörde çalışan ve uzun prim ödemesi yapamayan kişiler için önemli bir alternatif sunduğunu belirtiyor. 5400 günle emeklilik seçeneği, çalışanlara ileri yaşta da olsa güvenli bir emeklilik planı sunuyor.

Uzmanlardan Uyarı: Planlama Şart, Prim Gününü Takip Edin

EYT kapsamı dışında kalan milyonlarca çalışan için uzmanlar, sigorta başlangıç tarihi, prim gün sayısı ve hizmet yılı takibinin büyük önem taşıdığını vurguluyor. 2000 sonrası sigorta girişi olan çalışanların e-Devlet üzerinden SGK hizmet dökümlerini düzenli olarak kontrol etmeleri, eksik primlerin zamanında tamamlanması ve isteğe bağlı sigorta gibi imkanlardan yararlanmaları öneriliyor.

Bu süreçte en büyük avantaj, 5400 prim günü ile kısmi emeklilik seçeneğini doğru planlamak. Çünkü mevcut yasalar kapsamında, 5400 gün üzerinden erken emeklilik fırsatı halen geçerli ve gelecekte yapılabilecek yeni düzenlemelerle daha fazla kişiye uygulanabilir hale gelebilir.

Yeni sistemin temelinde “prim esaslı emeklilik” anlayışı bulunuyor. Bu da her çalışanın sigortalılık süresini ve prim günlerini dikkatle planlaması gerektiği anlamına geliyor. EYT sonrası dönemde 5400 günle emeklilik, özellikle 1999 sonrası çalışanlar için umut verici bir alternatif olarak öne çıkıyor.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım