1999 - 2007 Sigorta Girişi Olanlara Erken Emeklilik Fırsatı

Kademeli Emeklilik Teklifi TBMM’de: Düzenleme Süreci Başladı

EYT düzenlemesinin ardından gözler bir süredir “kademeli emeklilik” konusuna çevrilmiş durumda. Özellikle 8 Eylül 1999 ile 16 Nisan 2008 tarihleri arasında sigorta girişi olan milyonlarca çalışan, erken emeklilik umuduyla Meclis’ten gelecek kararı bekliyor. Son olarak CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay tarafından hazırlanan kanun teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na sunuldu. Teklif, sigorta başlangıç tarihine göre kademeli bir sistemin getirilmesini ve esnaf ile memurların prim yükünün azaltılmasını öngörüyor.
Yeni yasa teklifiyle birlikte 2000 sonrası sigortalılar için erken emeklilik umudu yeniden doğdu. Özellikle sosyal güvenlik sistemindeki adaletsiz farkların giderilmesi hedefleniyor. Meclis sürecinin tamamlanmasının ardından düzenlemenin görüşülmesi ve komisyon aşamasına geçilmesi bekleniyor.

1999-2008 Arası Sigorta Girişi Olanlara Yeni Emeklilik Hakkı

Kademeli emeklilik teklifinin en dikkat çekici kısmı, 08 Eylül 1999 ile 16 Nisan 2008 tarihleri arasında sigorta girişi olan çalışanlara yönelik düzenlemeler içeriyor olması. Bu dönemde işe başlayan çalışanlar, EYT kapsamına girmedikleri için mevcut sistemde emeklilik haklarını çok daha geç elde ediyorlar. Teklife göre bu tarih aralığında sigorta girişi olan vatandaşlara, yaş ve prim gün sayısına göre kademeli emeklilik hakkı tanınacak.
CHP’li Cevdet Akay, bu düzenlemenin sosyal adaletin sağlanması açısından büyük önem taşıdığını vurguladı. “1999 sonrası sigortalı olanlar, 2008’deki reformla birlikte çok daha yüksek prim ve yaş şartına tabi tutuldu. Bu durum aynı işte çalışan insanlar arasında ciddi bir eşitsizlik oluşturdu” ifadelerini kullandı. Kanun teklifi yasalaşırsa, yaklaşık 5 milyon kişi kademeli sistemden yararlanabilecek.

Prim Gün Sayısı 9000’den 7200’e Düşecek

Teklifte dikkat çeken bir diğer düzenleme ise esnaf ve memurların prim gün sayısına ilişkin. Mevcut sistemde bu kesimlerin emekli olabilmesi için 9000 gün prim ödemesi gerekiyor. Yeni kademeli sistemde bu sayının 7200 güne indirilmesi öneriliyor. Böylece çalışanlar hem daha erken emekli olabilecek hem de prim yükü önemli ölçüde azalacak.
Akay, bu değişikliğin sadece erken emekliliği değil, aynı zamanda ekonomik dengeleri de olumlu yönde etkileyeceğini savunuyor. Çünkü prim yükünün azalmasıyla birlikte kayıt dışı istihdamın da önüne geçilmesi hedefleniyor. Bu adım, özellikle küçük esnaf ve kamu çalışanları açısından ciddi bir rahatlama yaratabilir.

Hükümet Cephesinden İlk Açıklama Geldi

Kademeli emeklilik tartışmaları sürerken, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan konuyla ilgili önemli bir açıklama yaptı. Bakan Işıkhan, mevcut emeklilik sisteminde köklü bir değişiklik planlanmadığını belirterek, “Emeklilik sisteminde şu an için bir revizyon gündemimizde yok. Prim ve yaş şartları mevcut haliyle devam edecek” dedi.
Ancak kamuoyunda yapılan yorumlara göre, hükümetin bu konudaki tutumu seçim dönemine göre değişebilir. Özellikle 2027 genel seçimleri öncesinde, kademeli emeklilik düzenlemesinin tekrar gündeme taşınabileceği ifade ediliyor. Sosyal güvenlik uzmanları, bu tür düzenlemelerin genellikle seçim sürecinde hız kazandığını hatırlatıyor.

Sosyal Güvenlik Uzmanlarından Umut Veren Değerlendirme

Sosyal Güvenlik Uzmanı İsa Karakaş, “Kademeli emeklilik kaçınılmaz bir süreçtir” sözleriyle dikkat çekti. Karakaş, sistemdeki adaletsizliklerin sürdürülebilir olmadığını belirterek, “Aynı işte aynı süreyle çalışan iki kişi arasında yaş ve prim farkı olmamalı. Bu fark ortadan kalkmadıkça sosyal barış tam anlamıyla sağlanamaz” dedi.
Karakaş’a göre, kademeli emeklilik yasası 2027 yılına kadar gündemde kalmaya devam edecek. Hükümetin Orta Vadeli Program (OVP) kapsamında yer alan tamamlayıcı emeklilik sistemi (TES) düzenlemesi de, bu yasanın altyapısını destekleyecek nitelikte. Yani TES sistemi devreye girdikçe, kademeli emekliliğin de hayata geçmesi kolaylaşacak.

Yeni Emeklilik Modelinde Yaş ve Prim Dengesi Nasıl Olacak?

Kademeli sistemle birlikte emeklilik yaşı ve prim şartı sigorta giriş tarihine göre değişecek. Örneğin, 1999–2000 arasında işe başlayan kadınlar 43 yaşında, erkekler ise 45 yaşında 6.400 prim günüyle emekli olabilecek. 2008 yılına doğru bu rakamlar kademeli olarak artacak ve 2008 sigorta girişlileri için kadınlarda 51 yaş ve 7.000 prim günü, erkeklerde ise 53 yaş şartı aranacak.
Bu sistem, 1999 öncesi çalışanlarla 2008 sonrası işe girenler arasındaki adaletsizliği azaltmayı amaçlıyor. Yeni model yürürlüğe girerse, EYT sonrasında emeklilik sisteminde ikinci büyük dönüşüm yaşanacak.

Kademeli Emeklilikte Gözler Meclis Takviminde

Meclis’e sunulan teklifin önümüzdeki haftalarda Plan ve Bütçe Komisyonu’nda ele alınması bekleniyor. Yasal süreç tamamlandığında düzenleme Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girecek. Uzmanlara göre bu yasa, hem çalışan kesimin yükünü hafifletecek hem de sosyal güvenlik sisteminde uzun süredir beklenen dengeyi yeniden sağlayacak.
Kademeli emeklilik, milyonlarca kişinin geleceğini yakından ilgilendirirken, gözler şimdi Meclis takvimine çevrilmiş durumda. Gelişmelerin önümüzdeki aylarda hız kazanması ve 2026 yılı itibarıyla uygulamanın başlaması bekleniyor.

Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım