13 Eylül Dünya Sepsis Günü: Her Yıl 11 Milyon Can Alıyor
Tıp dünyasında 'sessiz katil' olarak bilinen sepsis, her yıl dünya genelinde yaklaşık 50 milyon kişiyi etkiliyor ve 11 milyona yakın insanın ölümüne yol açıyor.
Her 3 Saniyede Bir Kişi Sepsis Nedeniyle Ölüyor
EKMUD Sepsis ve Sağlık Bakımı İlişkili Enfeksiyonlar Çalışma Grubu’nun yayımladığı veriler, durumun ciddiyetini gözler önüne seriyor. Dünya genelinde her üç saniyede bir kişi sepsis nedeniyle hayatını kaybediyor. Bu da dünyadaki her beş ölümden birinin sepsis kaynaklı olduğunu gösteriyor. Özellikle düşük ve orta gelirli ülkelerde, yetersiz sağlık hizmetleri nedeniyle sepsisten ölüm oranları çok daha yüksek seyrediyor.
Uzmanlar, sepsisin yalnızca enfeksiyonun ağırlaşması değil, aynı zamanda bağışıklık sisteminin verdiği aşırı tepkiden kaynaklandığını belirtiyor. Bu nedenle erken müdahale edilmeyen her vaka, kısa sürede geri dönüşü olmayan sonuçlara yol açabiliyor.
Risk Altındaki Gruplar Daha Dikkatli Olmalı
Sepsis her yaş grubunda görülebiliyor; ancak bazı gruplar diğerlerine göre daha yüksek risk taşıyor. Bir yaşın altındaki bebekler, ileri yaştaki bireyler, bağışıklık sistemi zayıf olanlar, diyabet, kanser, böbrek yetmezliği, AIDS gibi kronik hastalıkları bulunan kişiler ile uzun süreli bağışıklık baskılayıcı ilaç kullananlar en çok risk altındaki gruplar arasında yer alıyor.
Bu gruplarda görülen basit bir enfeksiyon bile kısa sürede sepsise dönüşebiliyor. Uzmanlar, risk grubundaki bireylerin herhangi bir enfeksiyon belirtisini hafife almadan vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurması gerektiğini belirtiyor.
Erken Tanı Hayat Kurtarıyor
Sepsisle mücadelede en kritik nokta erken tanı. Enfeksiyon sonrası ortaya çıkan bazı belirtiler sepsis ihtimaline işaret ediyor. Zihin bulanıklığı, konuşmada bozulma, sıra dışı davranışlar, yüksek veya çok düşük ateş, üşüme ve titreme, morarmış ya da benekli cilt görünümü, nefes darlığı ve idrar çıkışında belirgin azalma en önemli uyarı işaretleri arasında bulunuyor.
Uzmanlar, bu belirtilerden herhangi birinin görülmesi halinde vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna gidilmesi gerektiğinin altını çiziyor. Çünkü sepsisin ilerlemesi durumunda tedavi şansı azalıyor ve ölüm riski artıyor.
Farkındalık Çalışmaları Hız Kazanıyor
Her yıl 13 Eylül’de kutlanan Dünya Sepsis Günü, bu hastalıkla ilgili farkındalığı artırmayı hedefliyor. Bu yılın teması “5 Gerçek x 5 Eylem” olarak belirlendi. Kampanya ile insanlara sepsisin tanınması, korunma yolları ve erken müdahalenin önemi hatırlatılıyor.
Türkiye’de de sağlık kuruluşları ve dernekler, toplumu bilinçlendirmek için eğitimler, seminerler ve kampanyalar düzenliyor. Amaç, halkın sepsisi tanıması, riskleri bilmesi ve şüpheli durumlarda zamanında harekete geçmesi.
Kaynak: Zeki Ersin Yıldırım
Bakmadan Geçme